JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

UtanriksSamfunn

Motsetningane aukar

Muslimar i Frankrike krev stadig fleire særrettar.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
I Frankrike har talet på unge muslimar som meiner at sharialova står over dei franske lovene, stige med 10 prosent på fire år.

I Frankrike har talet på unge muslimar som meiner at sharialova står over dei franske lovene, stige med 10 prosent på fire år.

Foto: Francisco Seco / AP / NTB

I Frankrike har talet på unge muslimar som meiner at sharialova står over dei franske lovene, stige med 10 prosent på fire år.

I Frankrike har talet på unge muslimar som meiner at sharialova står over dei franske lovene, stige med 10 prosent på fire år.

Foto: Francisco Seco / AP / NTB

4101
20201113
4101
20201113

KOMMENTAR

Ei fersk undersøking om sekularisme mellom ungdom i Frankrike skaper uro. IFOP, Institut Français de l’Opinion Publique, la henne fram 5. november. Den dagen delte eit statleg råd, Le Comité Laicité République, ut ein årleg pris for godt sekulariseringsarbeid.

Ulikt kva mange trur, er den franske staten ikkje mot religion; sidan 1905 har ein meint at statssekularisme sikrar religionsfridom. Men i nokre tiår har det vore krefter på venstresida som meiner religionane får for lite rom i ålmenta. Dei legitimerer krava til visse muslimske grupper.

Sharialover

57 prosent av dei muslimske ungdommane i Frankrike meiner sharialovene står over republikkens lover. Det er 10 prosent meir enn i 2016. Berre 15 prosent av katolikkane hadde tilsvarande syn på kyrkja si lære. Målinga var utført like etter drapet på læraren Samuel Paty. 66 prosent av dei spurde muslimane var heilt imot at lærarar skal kunne syne fram karikaturar av «religiøse personlegdomar». Av alle andre franskmenn meiner 75 prosent, irekna katolikkane, at det er heilt greitt.

Det har vore særskilt merksemd kring visse moskear og organisasjonar, især frå overvakingspolitiet. Så regjeringa meinte – det vart kjent like før årets IFOP-undersøking – at 231 imamar skulle utvisast, sidan dei mana til ymseslag kamp for sharialover. Problemet er at heimlanda til mange av desse imamane ikkje vil ta i mot dei. Sidan det er i strid med folkeretten å gjere folk statslause, kan fleirtalet ikkje sendast ut or Frankrike.

Registrering

Straks etter Paty-drapet tok president Macron i bruk ei lov frå 1901, om samanslutningar (associations). Alle NGO-ar (ikkje-statlege organisasjonar), foreiningar, klubbar og ideelle organisasjonar, irekna religiøse samfunn, må registrere seg i samsvar med denne lova, finne seg i bokettersyn og erklære at dei skal fylgje fransk lov.

Samanslutningar og organisasjonar som arbeider mot lovene, kan verte tvangsnedlagde. Viktigast av dei om lag 30 samanslutningane som nyss vart oppløyste av styresmaktene, var CCIF (kollektivet mot islamofobi i Frankrike) og BarakaCity, grunnlagd i 2008, den største muslimske velferdsorganisasjonen i landet.

Innanriksdepartementet seier det er prova at dei nemnde hadde tette band til islamistiske rørsler. Dei fleste utanom muslimane var for nedleggingane (65 prosent om CCIF, 75 prosent om BarakaCity), medan 66 prosent av muslimane var mot.

Fleirtalet av muslimske kvinner i Frankrike brukar aldri hijab. 59 prosent av muslimane stør innskjerpinga frå 2004 av forbodet mot tildekking i skulen. 44 prosent av alle spurde muslimar er for. 56 prosent er altså mot.

Målinga syner at krav frå sterkt truande muslimar om at dei må ha særskilde rettar, er i monaleg framgang. Halshogginga av Samuel Paty har helst gjeve ein framskuv for å fremje slike krav. Så såg ein i mange skular at då Paty skulle minnast etter haustferien, vart det piping, hoiing, protestutmarsjar og andre pinlege tilburdar.

Større mandat

Den franske staten har i liten grad hjelpt lærarane med å møte utviklinga. 2004-reglane kom etter turbulente år i skulen. Nye læreplanar med krav til medborgarskap og kritisk tenking, nokså like våre, har ikkje gjeve særskild innsats for å støtte lærarane i undervisning om ytringsfridom.

Franske lærarar vonar sterkt at når det kjem ei ny lov om separatistisk antistatleg verksemd 9. desember, vil det også verte gitt større mandat til rektorar og lærarar om forvalting av republikkens prinsipp i undervisninga, og at det fylgjer med ressursar til støtteapparat og styrking av rådgjevingstenester på skulane.

Er det naudsynt å seie at den franske skulen representerer ein lærdom å ta til seg også for norske skulestyresmakter? Også her er mange lærarar engstelege for at dei vert ståande aleine dersom motsetningane skulle skjerpast.

Bjørn Kvalsvik Nicolaysen

Bjørn Kvalsvik Nicolaysen er professor i lesevitskap ved Universitetet i Stavanger og fast skribent
i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

KOMMENTAR

Ei fersk undersøking om sekularisme mellom ungdom i Frankrike skaper uro. IFOP, Institut Français de l’Opinion Publique, la henne fram 5. november. Den dagen delte eit statleg råd, Le Comité Laicité République, ut ein årleg pris for godt sekulariseringsarbeid.

Ulikt kva mange trur, er den franske staten ikkje mot religion; sidan 1905 har ein meint at statssekularisme sikrar religionsfridom. Men i nokre tiår har det vore krefter på venstresida som meiner religionane får for lite rom i ålmenta. Dei legitimerer krava til visse muslimske grupper.

Sharialover

57 prosent av dei muslimske ungdommane i Frankrike meiner sharialovene står over republikkens lover. Det er 10 prosent meir enn i 2016. Berre 15 prosent av katolikkane hadde tilsvarande syn på kyrkja si lære. Målinga var utført like etter drapet på læraren Samuel Paty. 66 prosent av dei spurde muslimane var heilt imot at lærarar skal kunne syne fram karikaturar av «religiøse personlegdomar». Av alle andre franskmenn meiner 75 prosent, irekna katolikkane, at det er heilt greitt.

Det har vore særskilt merksemd kring visse moskear og organisasjonar, især frå overvakingspolitiet. Så regjeringa meinte – det vart kjent like før årets IFOP-undersøking – at 231 imamar skulle utvisast, sidan dei mana til ymseslag kamp for sharialover. Problemet er at heimlanda til mange av desse imamane ikkje vil ta i mot dei. Sidan det er i strid med folkeretten å gjere folk statslause, kan fleirtalet ikkje sendast ut or Frankrike.

Registrering

Straks etter Paty-drapet tok president Macron i bruk ei lov frå 1901, om samanslutningar (associations). Alle NGO-ar (ikkje-statlege organisasjonar), foreiningar, klubbar og ideelle organisasjonar, irekna religiøse samfunn, må registrere seg i samsvar med denne lova, finne seg i bokettersyn og erklære at dei skal fylgje fransk lov.

Samanslutningar og organisasjonar som arbeider mot lovene, kan verte tvangsnedlagde. Viktigast av dei om lag 30 samanslutningane som nyss vart oppløyste av styresmaktene, var CCIF (kollektivet mot islamofobi i Frankrike) og BarakaCity, grunnlagd i 2008, den største muslimske velferdsorganisasjonen i landet.

Innanriksdepartementet seier det er prova at dei nemnde hadde tette band til islamistiske rørsler. Dei fleste utanom muslimane var for nedleggingane (65 prosent om CCIF, 75 prosent om BarakaCity), medan 66 prosent av muslimane var mot.

Fleirtalet av muslimske kvinner i Frankrike brukar aldri hijab. 59 prosent av muslimane stør innskjerpinga frå 2004 av forbodet mot tildekking i skulen. 44 prosent av alle spurde muslimar er for. 56 prosent er altså mot.

Målinga syner at krav frå sterkt truande muslimar om at dei må ha særskilde rettar, er i monaleg framgang. Halshogginga av Samuel Paty har helst gjeve ein framskuv for å fremje slike krav. Så såg ein i mange skular at då Paty skulle minnast etter haustferien, vart det piping, hoiing, protestutmarsjar og andre pinlege tilburdar.

Større mandat

Den franske staten har i liten grad hjelpt lærarane med å møte utviklinga. 2004-reglane kom etter turbulente år i skulen. Nye læreplanar med krav til medborgarskap og kritisk tenking, nokså like våre, har ikkje gjeve særskild innsats for å støtte lærarane i undervisning om ytringsfridom.

Franske lærarar vonar sterkt at når det kjem ei ny lov om separatistisk antistatleg verksemd 9. desember, vil det også verte gitt større mandat til rektorar og lærarar om forvalting av republikkens prinsipp i undervisninga, og at det fylgjer med ressursar til støtteapparat og styrking av rådgjevingstenester på skulane.

Er det naudsynt å seie at den franske skulen representerer ein lærdom å ta til seg også for norske skulestyresmakter? Også her er mange lærarar engstelege for at dei vert ståande aleine dersom motsetningane skulle skjerpast.

Bjørn Kvalsvik Nicolaysen

Bjørn Kvalsvik Nicolaysen er professor i lesevitskap ved Universitetet i Stavanger og fast skribent
i Dag og Tid.

57 prosent av dei muslimske ungdommane i Frankrike meiner sharialovene står over dei franske lovene.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Foto: Paal Audestad

BokMeldingar

Ho som får ting til å skje

I Jægtnes’ fantasifulle soge går fakta og fiksjon opp i ein medrivande heilskap.

Hilde Vesaas

Foto: Paal Audestad

BokMeldingar

Ho som får ting til å skje

I Jægtnes’ fantasifulle soge går fakta og fiksjon opp i ein medrivande heilskap.

Hilde Vesaas
Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Foto: Jim Watson / AFP / NTB

Samfunn

Trump ord for ord

Kva seier Trump på folkemøta? For å få eit inntrykk av kva han vil formidla til møtelyden, trykkjer vi den første delen av talen han heldt i vippestaten Michigan førre helg.

Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Donald Trump talar til tilhengarane i Traverse i Michigan 25. oktober.

Foto: Jim Watson / AFP / NTB

Samfunn

Trump ord for ord

Kva seier Trump på folkemøta? For å få eit inntrykk av kva han vil formidla til møtelyden, trykkjer vi den første delen av talen han heldt i vippestaten Michigan førre helg.

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis