Utanriks
Krainer-bier i krig
Eg saknar Kyiv, men eg saknar landsbyen vår, Lazarivka, enda meir – særleg no når våren er undervegs.
Andrej Kurkov frå Ukraina i samtale med forfattarkollega Mikhail Sjisjkin fra Russland på Litteraturhuset i Oslo måndag.
Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB
Det er varmare der no, og trass i den fjerne lyden av eksplosjonar, syng fuglane. Snart vil trea bløme. Eg følgjer livet i landsbyen på Facebook, eg les meldingane frå naboane mine på Viber i den lokale chatgruppa. Eg veit kva som går føre seg hos dei.
For nokre dagar sidan fekk kolonialbutikken Bukefalos i Lazarivka ei forsyning av øl og drikke med lågt alkoholinnhald. Den stolte butikkeigaren gjorde alle merksame på det. Vin og sprit er framleis forbode, men alle veit kven som lagar heimebrent i landsbyen – sjølv om det lokale politiet var innom husa til produsentane for ein månad sidan, da forbodet vart innført, og bad dei «stogge produksjonen». Eg trur ikkje produksjonen kan stoggast. Men på den andre sida, dersom ein person lever i frykt, og eit glas eller to med heimelaga vodka kan roe han ned, kan heimebrent trygt bli sett på som eit medisinsk roande middel.
Den andre reisa mi ut av krigsherja Ukraina og inn i fredfulle og lukkelege Europa går mot slutten. No verkar det som eg forlét Ukraina for svært lenge sidan. Den første reisa ut av Ukraina etter at krigen tok til, var vanskeleg, både fysisk og psykisk. Først mange timar i bilkø ved grensa. Det var to hundre bilar framom meg, og dei rørte seg ikkje. Eg rekna med å måtte vente i køen til liks med alle andre. Eg hadde trass alt sju timar på meg før flyet mitt skulle ta av frå den nærmaste slovakiske flyplassen, som ligg berre to timar frå grensa. Men etter å ha stått tre timar i den urørlege køen, byrja eg få mine tvil. Til slutt tok eg fram eit brev frå den ukrainske ambassaden til grensevaktene med ei oppmoding om å hjelpe meg, runda køen, og synte brevet til den første grensevakta eg kom over. Brevet verka. Det fortalde at eg var presidenten i PEN, ein menneskerettsorganisasjon, og at nærværet mitt i Storbritannia var naudsynt for at eg skulle kunne delta i konferansar og radioprogram om situasjonen i Ukraina.
Så eg vart fast-tracked inn i Slovakia utan fleire problem.
Den andre turen over grensa var stressfri, men tok likevel over to timar.
No kjenner eg meg som ein røynd reisande som kan løyse komplekse logistikkproblem. Eg er nøgd med bilen min, som er 15 år gamal. Utan bilen hadde eg ikkje rokke fram til flyplassen i fredelege Europa i tide.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
