Tunge tider for korallane
Korallreva langs norskekysten kan bli undergravne av surt vatn som stig frå djupet.
Også langs norskekysten finst det store korallrev. Somme forskarar trur at havforsuringa kan tære vekk fundamentet som reva står på.
Foto: Havforskingsinstituttet
Det er dårlege tider for korallreva i verda. I tropiske hav er det varmen som trugar: Blir havet for heitt, støyter korallane frå seg algane dei lever i symbiose med, og resultatet blir såkalla korallbleiking og død. Dei varme somrane i Australia i 2016 og 2017 kan ha drepe så mykje som halvparten av korallane på Great Barrier Reef utanfor Queensland, og utsiktene vidare i hundreåret er mørke for verdas største rev.
Også i Noreg finst det store korallrev. Røstrevet er over tre mil langt, og somme av reva langs norskekysten er fleire tusen år gamle. I norske farvatn er det ikkje varme, men forsuring som no trugar reva. Djupvatnet ute i Norskehavet er alt i utgangspunktet surare enn korallar likar, med underskot på byggestoffet karbonat, og dei norske reva ligg på sokkelen og kontinentalskråninga. Vatnet i djupet er så surt at det løyser opp kalkskal. No syner målingar at denne sure sona stig med kring ti meter årleg, og ho har nådd opp til kring 1700 meters djup i Norskehavet.
Korallane i Noreg lever ned til kring 1000 meters djup. Kva som skjer når det sure, karbonatfattige vatnet når opp til reva, er uvisst. Laboratoriestudiar tyder på at levande korallar kan klare å overleve i vesentleg surare vatn enn i dag. Men dei store reva langs norskekysten er bygde oppå kalkskjeletta etter døde polyppar. Om det sure vatnet tærer bort dette fundamentet, kan det få reva til å kollapse. I så fall misser mange artar levestadene sine.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Det er dårlege tider for korallreva i verda. I tropiske hav er det varmen som trugar: Blir havet for heitt, støyter korallane frå seg algane dei lever i symbiose med, og resultatet blir såkalla korallbleiking og død. Dei varme somrane i Australia i 2016 og 2017 kan ha drepe så mykje som halvparten av korallane på Great Barrier Reef utanfor Queensland, og utsiktene vidare i hundreåret er mørke for verdas største rev.
Også i Noreg finst det store korallrev. Røstrevet er over tre mil langt, og somme av reva langs norskekysten er fleire tusen år gamle. I norske farvatn er det ikkje varme, men forsuring som no trugar reva. Djupvatnet ute i Norskehavet er alt i utgangspunktet surare enn korallar likar, med underskot på byggestoffet karbonat, og dei norske reva ligg på sokkelen og kontinentalskråninga. Vatnet i djupet er så surt at det løyser opp kalkskal. No syner målingar at denne sure sona stig med kring ti meter årleg, og ho har nådd opp til kring 1700 meters djup i Norskehavet.
Korallane i Noreg lever ned til kring 1000 meters djup. Kva som skjer når det sure, karbonatfattige vatnet når opp til reva, er uvisst. Laboratoriestudiar tyder på at levande korallar kan klare å overleve i vesentleg surare vatn enn i dag. Men dei store reva langs norskekysten er bygde oppå kalkskjeletta etter døde polyppar. Om det sure vatnet tærer bort dette fundamentet, kan det få reva til å kollapse. I så fall misser mange artar levestadene sine.
Fleire artiklar
Keith Jarrett har med seg bassisten Gary Peacock og trommeslagaren Paul Motian.
Foto: Anne Colavito / Arne Reimer / Jimmy Katz / ECM
Peiskos på første klasse
Keith Jarrett byr på fleire perler frå Deer Head Inn.
Små-ulovleg: Godtet er smått, men er denne reklamen retta mot små eller store menneske? Det kan få alt å seie dersom ei ny forskrift vert vedteken.
Foto: Cornelius Poppe / NTB
«Om høyringsinnspela frå Helsedirektoratet vert inkluderte, risikerer ein å kriminalisere heilt vanleg mat.»
To unge mormonmisjonærar, søster Paxton (Sophie Thatcher) og søster Barnes (Chloe East), blir tvinga til å setje trua si på prøve i møtet med herr Reed (Hugh Grant).
Foto: Ymer Media
«Mange av skrekkfilmane no til dags liknar meir på filmar frå syttitalet»
I tillegg til å vere forfattar er Kristina Leganger Iversen også litteraturvitar, samfunnsdebattant og omsetjar.
Foto: Sara Olivia Sanderud
Nedslåande sanning
Kristina Leganger Iversen leverer eit grundig studium av noko som burde vere opplagt for fleire.
Teikning: May Linn Clement