Per Anders Todal

peranders@dagogtid.no

Ei rekkje arbeidarpartiordførarar rundt om i Noreg må finne noko anna å gjere etter kommunevalet. Ein av dei er truleg Helga Pedersen i Tana, tidlegare nestleiar i Ap. Partiet har styrt kommunen i 32 år, men gjekk attende med 9 prosentpoeng frå førre val. Pedersen har framleis eit lite håp om å danne ein ny koalisjon. Men ho er klar på at Ap har gjort eit dårleg val både i Tana og Noreg elles.

– Først og fremst må vi ha ei open, ærleg og grundig vurdering av årsakene til at vi har hamna der vi er, seier Pedersen.

– Partiorganisasjonen må kjenne eigarskap til den prosessen, og vi må få fram kva medlemene har på hjartet.

– Kva skulle alternativet vere?

– Det ville vere ein smalare gjennomgang der dei som har vore ansvarlege for strategi og gjennomføring, gjer evalueringa sjølv. Vi må inkludere heile partiet i denne prosessen.

– Det høyrest ut som du har sakna noko slikt.

–?Eg etterlyste denne runden også etter valet for to år sidan. No må vi gjere det med tyngd og involvere partiorgana. Punkt nummer éin er å kome fram til ei sams røyndomsforståing som partiorgana kan kjenne seg att i. Det vil gje oss eit grunnlag for vidare vegval.

Melkøya-straff

Pedersen meiner rikspolitikken har medverka til det svake resultatet for Ap i Tana. «Det er nærliggende å tenke at dette er prisen for Melkøya», sa ho til NRK tysdag. Ho sikta til regjeringsvedtaket om å elektrifisere Equinor-anlegget på Melkøya, eit vedtak som medfører store naturinngrep i Finnmark.

– Melkøya-saka og alt styret i kjølvatnet medverka til dette resultatet. I tillegg kjem dei nasjonale trendane. Arbeidarpartiet lokalt må òg gå ein runde med oss sjølve, på same vis som det eg har etterlyst i partiet sentralt. Vi fanga ikkje opp styrken i høgrebølgja. Hadde vi gjort det, ville vi nok lagt opp valkampen litt annleis.

– Kva trur du er årsaka til høgrebølgja i valet?

– Eg skal ikkje vere bastant, men eg trur grunnen er at regjeringa ikkje har levert i tråd med forventingane. Da søkjer veljarane seg til andre. Eg er usikker på om det er ei reell høgredreiing blant folk eller ein protest, men eg hellar mot det siste. Uansett må vi gå i oss sjølve no.

Forankring

Pedersen understrekar at ho meiner regjeringa har gjort mykje bra.

– Her i Tana har det kome gratis barnehage og raskare avskriving av studielån. Men regjeringa har òg gjort djerve grep som lakseskatten, som er svært populær somme stader og upopulær andre stader. Melkøya-vedtaket er òg veldig kontroversielt, seier Pedersen.

– Det er bra at regjeringa tør å trø til, men mange saker har vore lite forankra i partiorgana. Når sakene så har kome, har vi lokalpolitikarane vore dårleg rusta. I blant har heller ikkje saksførebuinga vore god nok.

– Du opna for å stille som kandidat til vervet som partisekretær i vår. Kjem dette valresultatet til å auke presset for å få endringar i partileiinga til Ap?

– Det ønskjer eg ikkje å svare på.