Ordkrig om laks, gift og gjødsel
Den som er skråsikker på årsaka til giftalgebløminga i Nord-Noreg, har neppe vitskapleg dekning for overtydinga si.
Nærare åtte millionar oppdrettslaks har døydd på grunn av bløinga til giftige algar i Nordland og Troms dei siste vekene. Biletet er frå anlegget til Mortenlaks i Lødingen, som fekk besøk av fiskeriminister Tom Harald Nesvik på måndag.
Foto: Berit Roald / NTB scanpix
For dryge to veker sidan gjekk alarmen i Ofotfjorden i Nordland og Astafjorden i Troms: Stadig meir av laksen fekk andenaud i merdane, og fisken byrja å krepere i tusental. Sidan da har den ekstreme bløminga av algen Chrysochromulina leadbeateri spreidd seg, og denne vårbløminga var kostbar for ei rekkje oppdrettsselskap. På tysdag melde NTB at kring 7,7 millionar laksar hadde døydd på grunn av dei giftige algane, som øydelegg cellemembranen i gjellene og kveler fisken. Tapa til oppdrettsselskapa kan bli på minst 2,4 milliardar kroner, sa lakseanalytikar Kolbjørn Giskeødegård i Nordea for ei veke sidan.
Bastante
Mange oppdrettskritiske røyster hevdar at oppdrettarane kan takke seg sjølve. Desse kritikarane meiner at skit og spillfôr frå merdane har utløyst den giftige algebløminga. «Oppdrettsdøden fra algeoppblomstring skyldes oppdrettsanleggenes gjødsling av fjordene», slo Kurt Oddekalv, leiar i Miljøvernforbundet, fast på si eiga nettside denne veka.
Andre er like sikre på det stikk motsette. «Dette er eit naturfenomen og har ingenting med ureining å gjere», sa Merete Kristiansen, kommersiell direktør i Nordlaks, på Dagsnytt 18 måndag denne veka. «Dette er ikke næringen sin feil», har fiskeriminister Harald Tom Nesvik slege fast. «Oppdrett er ikke årsaken til algeoppblomstringen» var tittelen på ein artikkel frå Havforskingsinstituttet denne veka.
Men artikkelteksten er ikkje like skråsikker som tittelen. Oppdrett er «trolig ikke utløsende årsak» til utbrotet, heiter det, men «det kan ikke utelukkes at utslipp av næringssalter fra anleggene kan forlenge oppblomstringen». Og om ein går inn i detaljane, blir det vanskeleg å vere sikker på årsakssamanhengane i denne saka.
Sjeldne kriser
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
