Per Anders Todal

peranders@dagogtid.no

– I sum er Noreg eit godt førebilete for verda når det gjeld havforvalting, og det er gode grunnar til at vi har ei leiarrolle, seier Jens Frølich Holte (H). Han er statssekretær i UD og har eit spesielt ansvar for den vidare oppfølginga av arbeidet til Havpanelet.

– Men vi har rom for forbetring og må ta inn ny kunnskap for å bli enda betre.

– Panelet tilrår å verne 30 prosent av havområda i verda. Noreg har verna berre 5 prosent av sjøarealet, og vernet hindrar ikkje kommersielt fiske.

– Dette er ein komplisert fagleg debatt. Regjeringa skal gå gjennom vernekriteria og sjå på korleis ulike typar vern skal meldast inn internasjonalt. Men det viktigaste signalet frå Havpanelet handlar ikkje om vern, men om at all bruk av havet skal vere berekraftig.

– Om Noreg skal verne 30 prosent av sjøareala, også mot fiske, blir det ikkje lett å forklare det for fiskarane?

– Å tre eit slik vern ned over kystsamfunna ville vere ein farleg veg å gå. Vi må ha ein veldig tett dialog med folk langs kysten i dette arbeidet, og eit vern må ha god grunngjeving.

– Norsk makrell og vårgytande sild har mista MSC-sertifiseringa som berekraftig, no skjer det same med kystfisket etter skrei. Er norsk fiskeriforvalting så god som vi har blitt fortalt?

– Eg meiner det. Vi har systema på plass for ei berekraftig forvalting, og det ligg faglege råd i botnen. Men det krev politisk vilje å kome til semje om kvotane med andre land. Når det gjeld kysttorsken, arbeider vi med ein gjenoppbyggingsplan for bestanden. MSC må sjølv svare for vurderingane sine, men dei fleste fiskebestandane i Noreg er i god forfatning.

– Hovudrapporten frå Havpanelet slår fast at leiting etter olje og gass offshore ikkje lèt seg sameine med ein berekraftig havøkonomi. Regjeringa har ført ein svært offensiv leitepolitikk på norsk sokkel. Korleis går dette i hop?

–?Regjeringa vil ha stabile og føreseielege rammevilkår på norsk sokkel. Og forvaltinga av petroleumsverksemda har veldig strenge miljøkrav.

– Men forskarane til panelet seier at leiteboring offshore ikkje lèt seg sameine med ein berekraftig havøkonomi. Er du samd i det?

–?Havpanelet går ikkje inn i dette. Men Noreg har hatt olje- og gassaktivitet i mange år, og vi kan ikkje late vere å sjå på olje og gass når vi ser på berekraft i havøkonomien.

– Men er vidare leiteboring foreinleg med ein berekraftig havøkonomi? Det er eit ja- eller nei-spørsmål.

– Eg synest ikkje det er eit ja- eller nei-spørsmål. På eine sida kan det vere bra å drive leiteaktivitet i eit land med ekstremt låge utslepp frå produksjonen. Så kan det vere negativt i ein global miljøsamanheng.

– Norsk oppdrettsnæring har ei rekkje miljøkonsekvensar. Næringa påverkar villaksen negativt, lusemiddel kan skade krepsdyr, og kopar frå merdane ureinar botnen, for å nemne noko. Er oppdrettsnæringa berekraftig i dag?

– Forvaltinga av oppdrettsnæringa i dag er berekraftig. Men vi er ikkje ved vegs ende, det er eit kontinuerleg arbeid å sikre berekraft i næringa.

– Gjennom Havpanelet har Noreg forplikta seg til berekraftig forvalting av 100 prosent av hav- og kystområda sine innan 2025. Finst det realisme i dette?

–?Det meiner eg absolutt. Dei norske havforvaltingsplanane gjev oss eit svært godt utgangspunkt. Men vi har nok ein liten jobb å gjere, seier Frølich Holte.