JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Lita skriftSamfunn

Julestrid

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1917
20231103
1917
20231103

Det stundar mot jul.

Vel, nei, det gjer eigentleg ikkje det heilt enno. Men det er lett å la seg lure i desse tider.

Sidan tidleg i oktober har daglegvarebutikkane vore fulle av påminningar om den kommande høgtida, med julemarsipan og julebrus, julesylte og julepølser. For ikkje å snakke om såkalla «kakemenn», nokre bleike, dvaske figurar som eg grøssar ved tanken på å skulle setje tennene i.

Ikkje misforstå. Eg er svært glad i jula, ikkje minst den kulinariske delen av julefeiringa. Men taiminga må stemme. Ikkje for tidleg, ikkje for seint. Det skal vere akkurat tidsnok til at ein rekk å områ seg, men ikkje går lei mot slutten. Det er dette handelsstanden ikkje har skjønt.

Dottera mi og eg har alltid funne saman i felles moralsk forarging over det kommersielle køyret i månadene før jul. Særleg hissar vi oss opp over den påtrengjande premature framvisinga av marsipanstenger og marsipangriser. Vi har inngått ei pakt med éin klar, ufråvikeleg regel: aldri julemarsipan før 1. desember.

Vi kan ikkje nekte for at vi kastar lengselsfulle blikk mot dei raude posane med freistande griser når vi står i kø til kassa, og kjenner eit svakt sug i magen ved tanken på dei bleikgule kaloribombene. Men vi stålset oss og står imot, og det ville aldri falle oss inn å mistenkje den andre for å smugsmake på godsakene.

Når så adventstida endeleg tek til, er vi mentalt heilt klare og kan setje oss ned for å nyte den etterlengta julegrisen.

Og no har dette ritualet blitt ei dobbel glede. For det første har vi opparbeidd ein solid appetitt på marsipanfigurane (dei er jo eigentleg ikkje så gode: dei inneheld altfor mykje sukker, og mandlane er altfor finmalne). For det andre – og det er ikkje minst viktig – sit vi med ei kjensle av moralsk siger fordi vi har greidd å stå imot freistinga i to lange månader.

Eigentleg burde vi takke handelsstanden som gir oss denne sjansen til å vise karakterstyrke.

OBO

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Det stundar mot jul.

Vel, nei, det gjer eigentleg ikkje det heilt enno. Men det er lett å la seg lure i desse tider.

Sidan tidleg i oktober har daglegvarebutikkane vore fulle av påminningar om den kommande høgtida, med julemarsipan og julebrus, julesylte og julepølser. For ikkje å snakke om såkalla «kakemenn», nokre bleike, dvaske figurar som eg grøssar ved tanken på å skulle setje tennene i.

Ikkje misforstå. Eg er svært glad i jula, ikkje minst den kulinariske delen av julefeiringa. Men taiminga må stemme. Ikkje for tidleg, ikkje for seint. Det skal vere akkurat tidsnok til at ein rekk å områ seg, men ikkje går lei mot slutten. Det er dette handelsstanden ikkje har skjønt.

Dottera mi og eg har alltid funne saman i felles moralsk forarging over det kommersielle køyret i månadene før jul. Særleg hissar vi oss opp over den påtrengjande premature framvisinga av marsipanstenger og marsipangriser. Vi har inngått ei pakt med éin klar, ufråvikeleg regel: aldri julemarsipan før 1. desember.

Vi kan ikkje nekte for at vi kastar lengselsfulle blikk mot dei raude posane med freistande griser når vi står i kø til kassa, og kjenner eit svakt sug i magen ved tanken på dei bleikgule kaloribombene. Men vi stålset oss og står imot, og det ville aldri falle oss inn å mistenkje den andre for å smugsmake på godsakene.

Når så adventstida endeleg tek til, er vi mentalt heilt klare og kan setje oss ned for å nyte den etterlengta julegrisen.

Og no har dette ritualet blitt ei dobbel glede. For det første har vi opparbeidd ein solid appetitt på marsipanfigurane (dei er jo eigentleg ikkje så gode: dei inneheld altfor mykje sukker, og mandlane er altfor finmalne). For det andre – og det er ikkje minst viktig – sit vi med ei kjensle av moralsk siger fordi vi har greidd å stå imot freistinga i to lange månader.

Eigentleg burde vi takke handelsstanden som gir oss denne sjansen til å vise karakterstyrke.

OBO

Emneknaggar

Fleire artiklar

President Donald Trump held valkampmøte i Traverse i Michigan 25. oktober.

President Donald Trump held valkampmøte i Traverse i Michigan 25. oktober.

Foto: Carlos Barria / Reuters / NTB

KommentarSamfunn

Få dagar før det amerikanske presidentvalet er det klart at Donald Trump kan bli vald.

Kva kan ein Trump-siger få å seia for verda, for Europa og for Noreg?

Halvor Tjønn
President Donald Trump held valkampmøte i Traverse i Michigan 25. oktober.

President Donald Trump held valkampmøte i Traverse i Michigan 25. oktober.

Foto: Carlos Barria / Reuters / NTB

KommentarSamfunn

Få dagar før det amerikanske presidentvalet er det klart at Donald Trump kan bli vald.

Kva kan ein Trump-siger få å seia for verda, for Europa og for Noreg?

Halvor Tjønn
Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.

Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.

Foto: Mandel Ngan / AFP / NTB

IntervjuSamfunn
Christiane Jordheim Larsen

Nato-toppen som sa det han tenkte

Stian Jenssen fekk kritikk då han som stabssjef i Nato skisserte ei fredsløysing der Ukraina gjev opp territorium i byte mot Nato-medlemskap. – På eit tidspunkt må ein ta innover seg situasjonen på bakken, seier han.

President Joe Biden og visepresident Kamala Harris i august 2023. Den økonomiske politikken deira bidrog til å få ned arbeidsløysa, men inflasjonen som tok av i 2022, gjorde større inntrykk.

President Joe Biden og visepresident Kamala Harris i august 2023. Den økonomiske politikken deira bidrog til å få ned arbeidsløysa, men inflasjonen som tok av i 2022, gjorde større inntrykk.

Foto: Evan Vucci / AP / NTB

Samfunn
Per Anders Todal

Harris blir heimsøkt av inflasjonen

Kanskje vart presidentvalet i USA 2024 avgjort ved bensinpumpene og i matbutikkane.

Noreg er på tredjeplass i kokainbruk i Europa.

Noreg er på tredjeplass i kokainbruk i Europa.

Foto: Beate Oma Dahle / NTB

Samfunn
Sofie May Rånes

– Meiningslaust å straffe sjuke

Ronny Rene Raveen, tidlegare politimann og rusmisbrukar, vil ha avkriminalisering av rusmisbrukarar og unge opp til 25 år.

Høyanger i Vestland er ein relativt urban industristad, men talet på innbyggarar går éin veg. I fjor mista dei Tronvik, ei ruseining med 50 tilsette under Helse Førde. Å miste den vidaregåande skulen vil vere endå ein spikar i kista.

Høyanger i Vestland er ein relativt urban industristad, men talet på innbyggarar går éin veg. I fjor mista dei Tronvik, ei ruseining med 50 tilsette under Helse Førde. Å miste den vidaregåande skulen vil vere endå ein spikar i kista.

Foto: Marit Hommedal / NTB

ØkonomiSamfunn

Med skulane som hjørnesteinar

Det er dyrt å drive ein halvfull skule. Men kostnaden ved å flytte elevane om skulen blir nedlagd, er vanskelegare å rekne ut.

Marita Liabø
Høyanger i Vestland er ein relativt urban industristad, men talet på innbyggarar går éin veg. I fjor mista dei Tronvik, ei ruseining med 50 tilsette under Helse Førde. Å miste den vidaregåande skulen vil vere endå ein spikar i kista.

Høyanger i Vestland er ein relativt urban industristad, men talet på innbyggarar går éin veg. I fjor mista dei Tronvik, ei ruseining med 50 tilsette under Helse Førde. Å miste den vidaregåande skulen vil vere endå ein spikar i kista.

Foto: Marit Hommedal / NTB

ØkonomiSamfunn

Med skulane som hjørnesteinar

Det er dyrt å drive ein halvfull skule. Men kostnaden ved å flytte elevane om skulen blir nedlagd, er vanskelegare å rekne ut.

Marita Liabø

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis