Kommentar

Vidar Ystad

vidar@dagogtid.no

Sist veke la Riksrevisjonen fram ein granskingsrapport som peika ut Justis- og beredskapsdepartementet til ein versting mellom departementa for sviktande journalføring og ope innsyn. I januar i år kom Norsk Presseforbund med ein rapport med same konklusjon.

Dette vitnar om at departementet ingenting har lært, og at dei manglar vilje til å fylgje lover og retningsliner som dei er pålagde å fylgje. At det er Justisdepartementet, som sjølv har ansvaret for handhevinga av offentleglova, gjer det ekstra ille.

Det går ei line frå Sivilombodsmannens alvorlege granskingsrapport som vart send Stortinget i februar 1998, og fram til i dag.

I 1998 sendte Sivilombodsmannen særskild melding til Stortinget om forholda i Justisdepartementet etter å ha granska praktiseringa av offentleglova i departementet. I meldinga peika ombodsmannen på ei rekke lovbrot frå departementet si side. I eit svar til ombodsmannen medan granskinga pågjekk, opplyste departementet at ein «umiddelbart (vil) ta initiativ for å forbedre avdelingenes rutiner».

«Jeg forutsetter at dette er blitt gjort», skreiv ombodsmannen i meldinga som vart sendt til Stortinget. Så feil kan ein ta.

Hausten 2015 avslørte Dag og Tid at Justisdepartementet unnlét å journalføre ei rad dokument i saka om den famøse skrytevideoen som dåverande justisminister Anders Anundsen fekk laga før kommunevalet. Etter klager fekk departementet påtale frå både Sivilombodsmannen og Arkivverket. Justisministeren lova bot og betring. Heller ikkje det heldt stikk.

Dette betyr at begge kontrollinstansane til Stortinget – Sivilombodsmannen og Riksrevisjonen – har konstatert at Justisdepartementet trassar klare lovpålegg og føringar frå Stortinget.

At ein ikkje har evna og viljen til å forbetre seg, får vi berre notere oss. Dei risikerer ingenting så lenge det ikkje finst sanksjonsmiddel overfor den som bryt offentleglova og offentlegprinsippet. Når Arkivverket, som har tilsynsansvar for journalføring og arkivering, heller ikkje er betre, men tvert om i ein lang periode siste år var endå verre enn Justisdepartementet når det gjeld journalføring, slik Dag og Tid har påvist tidlegare i år, kan Justisdepartementet ta det med ro.

Alle justisministrane etter 1998 må dela ansvaret for denne ukulturen i departementet.