Jesper Hommefoss Johnsen

redaksjonen@dagogtid.no

Senterpartiet har i mange år vore ordførarpartiet med stor oppslutning i dei fleste distriktskommunane. No står partiet i fare for å miste ordføraren i fleire kommunar. Sidan sist kommuneval har partiet halvert oppslutninga. Ifølgje ei oppsamling av dei siste målingane på nettstaden Pollofpolls er partiet no nede i 7,2 prosent nasjonalt.

Dag og Tid har tala med ordføraren i Åsnes, Kari Heggelund, mellom krisemøte desse uvêrsdagane. Heggelund vart vald som ordførar for Senterpartiet, men stiller i haust til val for Samlingslista i Åsnes.

– Du har bytt parti frå Sp til ei lokal liste i løpet av valperioden. Kvifor det?

– Vi har hatt ein vanskeleg skuledebatt lokalt. Lokalt gjekk Senterpartiet inn for å legge ned skular, medan noko anna har vorte kommunisert overordna nasjonalt. Senterpartiet har stått for ein respekt for lokale forskjellar. Det har eg alltid likt. Men Senterpartiet er vorte for kategorisk i skulesaka. Eg har forståing for at til dømes øysamfunn og rasutsette område treng skular i nærområdet. Men vi har ikkje dei finansielle musklane til å drive godt på alle skulane vi hadde her i kommunen, ut ifrå at vi må jobbe førebyggjande. Det viktigaste er å ha eit godt tilbod til dei unge.

– Eit partiskifte går vel utover tilliten?

– Det er ei utfordring. Det var på ingen måte ein ønskt situasjon å melde seg ut av partiet, men det er heller ikkje ønskjeleg å verte ei belasting for partiet. For meg vart det viktigare å gjere det eg er overtydd om er rett for kommunen langsiktig. Det lét seg til slutt ikkje sameine med å halde fram i partiet.

– Er det lokal- eller rikspolitikken som dominerer i valkampen?

– Mykje kjem an på dei som styrer kommunikasjonen. Det nasjonale får stor plass, medan handlingsrommet lokalt er lite. I kommunane skal vi skape gode tenester for folk innanfor dei økonomiske rammene vi har, same kva parti vi representerer.

– Kva er forskjellen på den lokalpolitiske kvardagen kontra rikspolitikken?

– Det er stor forskjell på kva ein ønskjer, og moglegheitsrommet for kva ein kan få til. På nasjonalt plan er det lettare å vere prinsippfast og dra dei store linene. Det er eit privilegium vi ikkje har lokalt. Vi er meir styrte av lover og krav til kva vi skal levere gjennom heile livet til folk. Det er til dømes ikkje eit alternativ for ein kommune å ikkje ha lege.

– Det tidlegare partiet ditt slit på målingane om dagen. Kva trur du er grunnen til det?

– Partiet nasjonalt har skapt forventningar som ikkje er gjennomførlege lokalt. Det går utover tilliten til partiet. Slagordet «tenester nær folk» er vanskeleg å følgje opp lokalt, der realiteten er at vi må prioritere strengt økonomisk. Det har eg vore tydeleg på overfor sentralleiinga. Ofte står ein i skvis mellom store lovnader nasjonalt og den lokalpolitiske situasjonen. Mange i partiet gjer ein viktig jobb for å oppretthalde busettinga i heile landet. Det synest eg er viktig. Likevel har partiet ei utfordring med at overskriftene vart for store.

– Har noko endra seg for deg i løpet av tida di som ordførar?

– Tilhøvet mitt til media. Media prøver ofte å skape dramatiske overskrifter for å provosere fram klikk. Vi kan ikkje drive samfunnsinformasjon som aktivt fordummar folk. Det gjer det vanskeleg å få fram heilskapen. Politikarar engasjerer seg av di dei vil det beste for folk. Men mange trur nok vi lokalpolitikarar er idiotar, når dei les nyheitene.

– Men media skal vere kritiske til dei som sit med makta.

– Ja, men folk må òg ha tillit til media. Det er langt til USA, men vi ser der kva som skjer om folk mistar tillit til media. Media både nasjonalt og lokalt er vortne gode på dramatiske overskrifter og gløymer ofte det positive.

– Fleire habilitetssaker har råka regjeringa i sommar. Pregar det tilliten til politikarar generelt?

– Det er ei utfordring. Ein skal ha høge krav til oss politikarar. Dei som lagar lovverket, må også følgje det. Samstundes er eg uroa for at om belastninga vert for stor, så vil ikkje folk ta på seg politiske verv. Eg merkar det sjølv, at jobben som ordførar påverkar det sosiale livet mitt. Det er krevjande.

– Tar dei store nasjonale sakene merksemda vekk frå det som skjer lokalt?

– Alle nasjonale saker vert også lesne lokalt. Vindkraft og energi er døme på store nasjonale inngrep der kommunane har noko å seie. Ideelt skulle det vore kommune- og stortingsval same året. Når politikken endrar seg nasjonalt, er det vanskeleg å drive ut frå gamle planar. Ein runde i kommunestyret er god vaksenopplæring.