Ikkje studert i Noreg
Det er fleire grunnar til at dei svenske tiaminstudiane kan ha interesse for norske naturforskarar.
Også i Noreg har mange sjøfuglbestandar gått sterkt attende dei siste åra, inkludert ein del lokale ærfuglbestandar. Og også mange stader langs norskekysten har blåskjela forsvunne dei siste åra. Mykje av kystvatnet på norsk side av Skagerrak har dessutan opphav i Austersjøen, der dei svenske funna er gjorde. Dette gjer det tenkjeleg at fenomenet òg kan oppstå langs norskekysten.
Men til no har ingen forska på mogleg tiaminmangel i naturen i Noreg. Det er det på tide å gjere noko med, meiner Arne Follestad. Han er forskar ved Norsk institutt for naturforsking og har arbeidd mykje med ærfugl, mellom anna på Vega i Nordland.
– Vi ser at mange sjøfuglartar slit også i Noreg, og vi forstår ikkje alltid årsakene til nedgangen fullt ut. Eg synest vi bør følgje opp dei svenske studiane og sjå om tiaminmangelen kan spele inn på sjøfuglane i Noreg òg, seier Follestad.
– Om desse funna berre var gjorde i Austersjøen, kunne ein ha tenkt at det var eit lokalt miljøproblem. Men når forskarane har funne det same fenomenet på Island òg, kan det liggje ei meir universell årsak bak.
Mange stader langs norskekysten har det òg kome rapportar om at blåskjela blir borte dei siste åra. Havforskingsinstituttet har inga sikker forklaring på blåskjeldøden, men meiner det kan liggje fleire ulike årsaker bak, som sjukdom, lokal ureining eller genetiske endringar. Tiaminhypotesen er ikkje testa ut på blåskjel i Noreg.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Også i Noreg har mange sjøfuglbestandar gått sterkt attende dei siste åra, inkludert ein del lokale ærfuglbestandar. Og også mange stader langs norskekysten har blåskjela forsvunne dei siste åra. Mykje av kystvatnet på norsk side av Skagerrak har dessutan opphav i Austersjøen, der dei svenske funna er gjorde. Dette gjer det tenkjeleg at fenomenet òg kan oppstå langs norskekysten.
Men til no har ingen forska på mogleg tiaminmangel i naturen i Noreg. Det er det på tide å gjere noko med, meiner Arne Follestad. Han er forskar ved Norsk institutt for naturforsking og har arbeidd mykje med ærfugl, mellom anna på Vega i Nordland.
– Vi ser at mange sjøfuglartar slit også i Noreg, og vi forstår ikkje alltid årsakene til nedgangen fullt ut. Eg synest vi bør følgje opp dei svenske studiane og sjå om tiaminmangelen kan spele inn på sjøfuglane i Noreg òg, seier Follestad.
– Om desse funna berre var gjorde i Austersjøen, kunne ein ha tenkt at det var eit lokalt miljøproblem. Men når forskarane har funne det same fenomenet på Island òg, kan det liggje ei meir universell årsak bak.
Mange stader langs norskekysten har det òg kome rapportar om at blåskjela blir borte dei siste åra. Havforskingsinstituttet har inga sikker forklaring på blåskjeldøden, men meiner det kan liggje fleire ulike årsaker bak, som sjukdom, lokal ureining eller genetiske endringar. Tiaminhypotesen er ikkje testa ut på blåskjel i Noreg.
Fleire artiklar
Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.
Foto: Ole Berg-Rusten / NTB
Eit spørsmål om kontroll
I rapport etter rapport kritiserer Riksrevisjonen statlege institusjonar for feil og manglar. Men kva kjem det eigentleg ut av kritikken?
Odd Nordstoga slo gjennom som soloartist i 2004. No har han skrive sjølvbiografi.
Foto: Samlaget
Ein av oss
Odd Nordstoga skriv tankefullt om livet, ut frå rolla som folkekjær artist.
Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.
Foto: Mandel Ngan / AFP / NTB
Nato-toppen som sa det han tenkte
Stian Jenssen fekk kritikk då han som stabssjef i Nato skisserte ei fredsløysing der Ukraina gjev opp territorium i byte mot Nato-medlemskap. – På eit tidspunkt må ein ta innover seg situasjonen på bakken, seier han.
President Joe Biden og visepresident Kamala Harris i august 2023. Den økonomiske politikken deira bidrog til å få ned arbeidsløysa, men inflasjonen som tok av i 2022, gjorde større inntrykk.
Foto: Evan Vucci / AP / NTB
Harris blir heimsøkt av inflasjonen
Kanskje vart presidentvalet i USA 2024 avgjort ved bensinpumpene og i matbutikkane.
Noreg er på tredjeplass i kokainbruk i Europa.
Foto: Beate Oma Dahle / NTB
– Meiningslaust å straffe sjuke
Ronny Rene Raveen, tidlegare politimann og rusmisbrukar, vil ha avkriminalisering av rusmisbrukarar og unge opp til 25 år.