Han hadde augo som strålte ein klår, overjordisk glans. Han vart favoritten til folket sitt. Ein jordisk guddom i si tid. Han heitte Ikaros og var son av handverkaren og kunstnaren Daidalos. Far hans var nærast ein trollmann: Daidalos, som kom frå Athen, bygde labyrinten for kong Minos på Kreta, i nærleiken av Knossos. Denne labyrinten var så god at han heldt fengsla uhyret Minotauros, som var avkom av dronninga i riket og ein okse skapt av havguden Poseidon.

Ikaros og Daidalos vart sjølve fengsla i den same labyrinten. Kong Minos gjorde det som straff for at Daidalos gav kongsdottera Ariadne eit trådnyste som ho bruka til å hjelpe helten Thesevs til å sigre over Minotauros.

Trollmannen Daidalos var ikkje fri for idear. Han feste venger til son sin, bygde av fjør og voks, og kviskra i øyro hans: Du er guddomleg, du kan fly så høgt du kan, så snøgt du kan.

Den unge Ikaros gjorde så: Han flaug høgt og snøgt, men då han kom for nær sola, smelta vengene, og ynglingen styrta i havet og drukna. Dette området ber i dag namnet hans, Ikariahavet, ved øya Ikaria, som ligg sørvest for Samos.

Ein myte frå oldtida? Den flamske målaren Pieter Brueghel den eldre meinte ikkje det. Han måla «Ikaros fall» på 1500-talet i eit ordinært, samtidig landskap. Ikaros fell medan ein bonde pløyer jorda. Diktarar som W. H. Auden og William Carlos Williams har skrive vers til målarstykket. Williams skriv: «a splash quite unnoticed / this was / Icarus drowning».

Axel Jensens reelle debutroman var Ikaros – ung mann i Sahara frå 1957. Boka handlar om ein ung manns fåfengde freistnad på å frigjera seg frå foreldregenerasjonen og konvensjonar.

Ikaros, helten med dei klåre, blåe augo, finst i dag òg. Det kan vera ein gut eller ei jente. Daidalos kan vera venene dine, tilhengjarane dine, media som dyrkar deg. Ikaros trur han kan stige høgt og snøgt, for det har Daidalos kviskra i øyro hans.

Ynnor Snaaps