Ingen veg attende
– Nesten ingen i Portugal vil kriminalisere narkotikabruk att, seier João Goulão, gudfar til den portugisiske modellen.
João Castel-Branco Goulão.
peranders@dagogtid.no
– Vi er glade for den store interessa frå Noreg, og det er hyggjeleg om vi har inspirert forslaget dykkar til ny politikk, seier João Castel-Branco Goulão.
Han har følgt den portugisiske rusreforma heile vegen: Han var med på å lage den nye strategien på slutten av 1990-åra, og er i dag direktør for direktoratet Sicad, som ligg under helsedepartementet og har ansvar for rusmiddelfeltet.
– Reforma var svært omstridd på førehand. Mange i parlamentet frykta at det skulle kome flylaster fulle av narkotikamisbrukarar til Lisboa kvar dag. Men det gjekk jo ikkje slik. 21 år seinare er det brei aksept for modellen i Portugal, både i dei politiske partia og i politiet, seier Goulão.
– Avkriminaliseringa gjorde det mykje lettare for folk å søkje hjelp, ikkje berre med rusproblema sine, men òg med andre helseproblem. Dette var ein viktig del av politikken, for det skaper meir samanheng: Om det er eit helseproblem du skal handtere, gjev det ikkje meining å kriminalisere folk.
– Debatten om avkriminaliseringa dykkar er ofte ideologisk prega, både av dei liberale og dei restriktive?
– Ja, men for oss handla dette om pragmatisme. Heroinmisbruket gjorde stor skade på samfunnet vårt i 1990-åra. Politikken vi hadde, fungerte ikkje. Vi måtte finne nye løysingar.
– Dei som blir tekne med narkotika, skal møte for ei nemnd. Mange av desse synest truleg ikkje at dei har noko problem å snakke med nemnda om?
– Og dei er ei viktig målgruppe for samtalane. Kanskje påverkar narkotikaen dei på måtar dei ikkje er klare over, kanskje har dei andre problem i livet sitt dei treng hjelp med. Og det er lettare for dei å diskutere det i ein slik samanheng enn i ein rettssal der dei fryktar å bli straffa. Kring 10.000 personar blir sende til nemnder kvart år, og 80 prosent av dei er ikkje avhengige. Men dei kan likevel ha godt av denne intervensjonen.
– Men i andre land vil eg tru at frykt for straff held somme vekk frå å starte med narkotika?
– Det kan hende. Men narkotika er framleis ulovleg i Portugal, brukarane blir berre ikkje straffa for det. Og denne modellen har gjeve gode resultat. Det er det som tel for oss, seier João Castel-Branco Goulão.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
peranders@dagogtid.no
– Vi er glade for den store interessa frå Noreg, og det er hyggjeleg om vi har inspirert forslaget dykkar til ny politikk, seier João Castel-Branco Goulão.
Han har følgt den portugisiske rusreforma heile vegen: Han var med på å lage den nye strategien på slutten av 1990-åra, og er i dag direktør for direktoratet Sicad, som ligg under helsedepartementet og har ansvar for rusmiddelfeltet.
– Reforma var svært omstridd på førehand. Mange i parlamentet frykta at det skulle kome flylaster fulle av narkotikamisbrukarar til Lisboa kvar dag. Men det gjekk jo ikkje slik. 21 år seinare er det brei aksept for modellen i Portugal, både i dei politiske partia og i politiet, seier Goulão.
– Avkriminaliseringa gjorde det mykje lettare for folk å søkje hjelp, ikkje berre med rusproblema sine, men òg med andre helseproblem. Dette var ein viktig del av politikken, for det skaper meir samanheng: Om det er eit helseproblem du skal handtere, gjev det ikkje meining å kriminalisere folk.
– Debatten om avkriminaliseringa dykkar er ofte ideologisk prega, både av dei liberale og dei restriktive?
– Ja, men for oss handla dette om pragmatisme. Heroinmisbruket gjorde stor skade på samfunnet vårt i 1990-åra. Politikken vi hadde, fungerte ikkje. Vi måtte finne nye løysingar.
– Dei som blir tekne med narkotika, skal møte for ei nemnd. Mange av desse synest truleg ikkje at dei har noko problem å snakke med nemnda om?
– Og dei er ei viktig målgruppe for samtalane. Kanskje påverkar narkotikaen dei på måtar dei ikkje er klare over, kanskje har dei andre problem i livet sitt dei treng hjelp med. Og det er lettare for dei å diskutere det i ein slik samanheng enn i ein rettssal der dei fryktar å bli straffa. Kring 10.000 personar blir sende til nemnder kvart år, og 80 prosent av dei er ikkje avhengige. Men dei kan likevel ha godt av denne intervensjonen.
– Men i andre land vil eg tru at frykt for straff held somme vekk frå å starte med narkotika?
– Det kan hende. Men narkotika er framleis ulovleg i Portugal, brukarane blir berre ikkje straffa for det. Og denne modellen har gjeve gode resultat. Det er det som tel for oss, seier João Castel-Branco Goulão.
– Heroinmisbruket gjorde stor skade på samfunnet vårt i 1990-åra.
João Castel-Branco Goulão, Sicad-direktør
Fleire artiklar
Gjennom foto og tekst dokumenterte Maria Gros Vatne eit annleis liv på bloggen Wildandfree.no. Ho og mannen Nik Payne forlét bylivet og trygge jobbar til fordel for økologisk gardsbruk og heimeskule. Her ser me sonen Falk.
Foto: Maria Gros Vatne
Frå draum til sorg
Ukjent landskap vinn den eine prisen etter den andre. No er den å finne på lista over filmar som er kvalifiserte til vurdering av Oscar-akademiet i kategorien «Beste dokumentarfilm».
Peter Flamm (1891–1963) var ein tysk lege med jødisk familiebakgrunn som i 1926 gjorde furore med debutromanen.
Foto: Otto Kurt Vogelsang / Ullstein bild
«Jeg? er ein djupt fascinerande og høgst moderne tekst om sinnsforvirring og dobbeltgjengeri»
Marie Blokhus, Gard Skagestad og Kirsti Refseth spelar stykket til den tyske dramatikaren Marius von Mayenburg.
Foto: Monica Tormassy / Det Norske Teatret
Kven har makt over kven?
Velspelt om medviten og umedviten makt, sanning, manipulasjon og illusjon.
The Lady (Willa Fitzgerald) må flykte frå ein galen mann.
Foto: Another World Entertainment
Skrekkfilmen Strange Darling tuklar med tida for å trekke i gang tankane.
Sveinung Rotevatn (V), som ser opp, talte ikkje under behandlinga av den nye abortlova 3. desember. Den som gjekk fram til talarstolen flest gonger, var Marian Hussein (SV).
Foto: Thomas Fure / AP / NTB
Mors liv i salen
Debatten vi fekk høyre då den nye abortlova blei behandla tysdag, strekte seg frå 10.00 til 14.30, frå 1915 til framtida og frå fosteret til den store verda.