Litteratur

Mone Celin Skrede

mone@dagogtid.no

Etter andre verdskrigen vart forfattar Olav Sletto dømd til å betale attende diktargasjen han hadde fått av okkupasjonsmakta. André Bjerke vart skulda for å ha jobba for eit nazivenleg forlag i lag med faren Ejlert. Forfattarane fekk forbod mot å publisere, dei vart ekskluderte frå forfattarforeininga i eitt år og namna deira vart skjemde.

Torsdag 15. november markerte Den norske Forfatterforening (DnF) 125 år. Jubileet opna med ei offentleg orsaking til 17 forfattarar.

– Det er verkeleg på tide med ei orsaking, sa leiar Heidi Marie Kriznik i forfattarforeininga til NTB.

Olav Sletto gav ut fleirbandsverk i ulike sjangrar, og i 1923 skipa han Romerike folkehøgskule på Årnes. Han var skulestyrar fram til krigen.

«Sletto såg (...) det helvete som var i emning under fyrste verdskrigen. I 1914 ga han ut boka Um Tyskland, der han uroa seg for at industrialisering og militarisering i Tyskland undergrev landet som kulturnasjon», skriv historikar og leiar for Sletto-selskapet, Eva Almhjell.

Historikar Lars Reinton, mellom andre, søkte om diktargasje for Sletto i 1939, men okkupasjonsmakta stod for både vedtaket og utdelinga i 1942. Sletto vart dømd for «unasjonale haldningar».

André Bjerke og faren vart dømde for å ha omsett Johan Ludvig Runebergs Fenrik Ståls sanger på J.M. Stenersens forlag.