Terror
Aukande trugsmål
Fleire tusen norske brukarar er aktive på høgreekstreme plattformer på nettet, seier ekstremismeforskar Cathrine Thorleifsson.
Det er tent lys og sett ned blomar utanfor huset på Kampen i Oslo der Tamima Nibras Juhar (34) vart drepen natt til søndag.
Foto: Javad Parsa / NTB
18-åringen som er sikta for terror og drap på Tamima Nibras Juhar på Kampen i Oslo i helga, har vore kjend for PST i over eitt år. Han er ein av godt over 3000 høgreekstreme og ekstreme islamistar som PST følgjer med på, men som har vore vurdert til å utgjere ein låg trussel.
Cathrine Thorleifsson er ekstremismeforskar ved Universitetet i Oslo og leidde Ekstremismekommisjonen som tidlegare i år la fram tilrådingar til regjeringa.
– Kor mange av dei 3000 personane bør vi vere uroa for?
– Det veit eg ikkje. Dette er tal frå PST. Men mandatet til PST er å avverje terror og politisk vald, så inkluderingskriteriet er nok deretter. Det eg kan seie noko om, er radikaliseringsprosessar og dei digitale plattformene og subkulturane som er involverte. PST rapporterer om at stadig fleire unge vert radikaliserte i digitale økosystem, der det går føre seg terrorglorifisering og oppmoding til vald. Og der ser vi at fleire tusen norske brukarar deltek, konsumerer, produserer og sosialiserer. Dei veks opp i internasjonale nettsamfunn med global produksjon av høgreekstremt innhald og brukarar frå mange land og kontinent. Det fortel kor vanskeleg det er både å førebyggje og å hindre terror og politisk vald.
– Kva veit de om dei fleire tusen norske brukarane av slike plattformer?
– Gjennom forskinga mi ser eg ei overvekt av unge menn, frå heilt ned i 12–13-årsalderen og til byrjinga av 20-åra, men samstundes også eldre høgreekstreme som kan ha rolle som ideologar. Dei eldre aktivistane er ofte organiserte i høgreekstreme miljø. Medan det høgreekstreme miljøet i Noreg er prega av hierarki og reglar, er nettrørslene såkalla postorganisatoriske og opne for anonyme. På nettet har alder mindre å seie. Ein får status på bakgrunn av det ein produserer, og det gjer at personar ned i 13-årsalderen kan vere leiarfigurar og influensarar i dei globale kvit makt-rørslene.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
