– Godkjenning er ingen garanti
Eva Vangsnes Bergli er ytingsdirektør i Nav.
Foto: Nav
Les også
Ei av dei komande vekene får kvinna og ektemannen hennar vite om Oslo tingrett meiner ho har rett på oppreising etter kampen mot Nav.
Foto: Eva Aalberg Undheim
«Det høyrest jo litt rart ut at det går å knekkje eit menneske så mykje, men det har dei klart»
Les også
Rune Halseth deltok på høyringa om trygdeskandalen i Stortingets kontroll- og konstitusjonskomité, og han snakka med både Nav-direktør Sigrun Vågeng (t.h.) og ansvarlege politikarar.
Foto: Stian Lysberg Solum / NTB
Staten som ikkje ville gjere opp
Les også
28. oktober 2019 vart det som er kalla “den mest omfattande rettsskandalen i norsk historie” offentleg kjent.
Foto: Stian Lysberg Solum / NTB
Trygdeskandalen
Les også
Få har søkt oppreising
Les også
Ei av dei komande vekene får kvinna og ektemannen hennar vite om Oslo tingrett meiner ho har rett på oppreising etter kampen mot Nav.
Foto: Eva Aalberg Undheim
«Det høyrest jo litt rart ut at det går å knekkje eit menneske så mykje, men det har dei klart»
Les også
Rune Halseth deltok på høyringa om trygdeskandalen i Stortingets kontroll- og konstitusjonskomité, og han snakka med både Nav-direktør Sigrun Vågeng (t.h.) og ansvarlege politikarar.
Foto: Stian Lysberg Solum / NTB
Staten som ikkje ville gjere opp
Les også
28. oktober 2019 vart det som er kalla “den mest omfattande rettsskandalen i norsk historie” offentleg kjent.
Foto: Stian Lysberg Solum / NTB
Trygdeskandalen
Les også
Få har søkt oppreising
Nav har fått lagt fram ei oppsummering av historia til kvinna vi skriv om på desse sidene, men etaten har teieplikt og kan såleis ikkje uttale seg om saka hennar. Eve Vangsnes Bergli, som er ytingsdirektør i Nav, svarar i staden generelt på tre spørsmål Dag og Tid har stilt med utgangspunkt i opplysningane som kjem fram i saka. Svara er trykte i heilskap.
– Personen vi har intervjua reiste utanlands med godkjenning frå Nav, men opplevde at arbeidsavklaringspengane i 2011 vart stoppa midt inne i den godkjende perioden. Kva kan forklare at Nav går tilbake på ei godkjenning om opphald utanlands, og i kva grad er og var det vanleg å gjere det?
– Nav stoppa feilaktig ytingar til ei rekkje brukarar som har opphalde seg innanfor EU/EØS-området på grunn av feil praktisering av EØS-regelverket. Sidan Nav ikkje er friteken frå teieplikta, kan vi ikkje uttale oss om den konkrete saka. Nav har korrigert praksisen og stiller i dag ikkje krav om godkjenning av opphald innanfor EØS. Ved opphald utanfor EØS vert det framleis stilt krav om godkjenning. Generelt er det likevel ikkje slik at ei godkjenning av eit utanlandsopphald er ein garanti for å få behalde arbeidsavklaringspengar i heile perioden. I tillegg til inngangsvilkår har ytinga ei rekkje løpande vilkår, som til kvar tid må vere oppfylte for å halde på retten til ytinga. Dette gjeld uavhengig av kvar ein oppheld seg. Dette gjeld til dømes krav til nedsett arbeidsevne, krav til aktiv medverknad i saka og krav til å levere meldekort. Dersom dei løpande vilkåra for ytinga ikkje er oppfylte, vil ytinga kunne verte stoppa, sjølv om utanlandsopphaldet opphavleg er godkjent.
– Ho fortel også at ho frå 2012 fekk stadig nye saksbehandlarar i Nav, at ingen sette seg skikkeleg inn i saka hennar, og at ho også kom til møte der saksbehandlaren ikkje eingong hadde sett på saka hennar. Er dette vanleg saksbehandling, eller har det skjedd feil her?
– Rettleiarar som har eit planlagt og avtalt møte med ein brukar, vil setje seg inn i saka så godt han eller ho kan. Vi er opptekne av at brukaren skal verte møtt med respekt og forståing og at oppfølginga vert tilpassa situasjonen til den enkelte. Det kan nokre gonger skje at ein brukar får ny rettleiar undervegs i oppfølginga, og det kan det vere mange grunnar til. Nokre rettleiarar får andre oppgåver ved kontoret eller andre stader i Nav, nokre går ut i foreldrepermisjon, medan andre av ulike grunnar sluttar i Nav. Vi har forståing for at det kan opplevast vanskeleg å måtte byte eller forhalde seg til fleire rettleiarar når ein får oppfølging frå Nav. Ringjer du Nav, kjem du til Nav kontaktsenter. Rettleiarane som svarar på telefon, kan gå inn i saker og gje informasjon og rettleiing, men dei behandlar dei ikkje. Av omsyn til arbeidsmengd, kompleksiteten i sakene og saksbehandlingstider vil det ikkje vere føremålstenleg at éin saksbehandlar følgjer ein brukar heile vegen i Nav.
– Ho har òg døme på at vurderinga gjord frå rådgjevande legar i Nav går imot vurderingane frå fleire andre legar – som har møtt henne. Kor vanleg er dette?
– Rådgjevande overlege gjer ei trygdemedisinsk vurdering. Dette er ei vurdering der ein ser medisinske opplysningar opp mot regelverket i folketrygdlova. Rådgjevande lege skal ikkje gjere medisinsk undersøking, utgreiing og behandling. Dette skjer i helsetenesta.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nav har fått lagt fram ei oppsummering av historia til kvinna vi skriv om på desse sidene, men etaten har teieplikt og kan såleis ikkje uttale seg om saka hennar. Eve Vangsnes Bergli, som er ytingsdirektør i Nav, svarar i staden generelt på tre spørsmål Dag og Tid har stilt med utgangspunkt i opplysningane som kjem fram i saka. Svara er trykte i heilskap.
– Personen vi har intervjua reiste utanlands med godkjenning frå Nav, men opplevde at arbeidsavklaringspengane i 2011 vart stoppa midt inne i den godkjende perioden. Kva kan forklare at Nav går tilbake på ei godkjenning om opphald utanlands, og i kva grad er og var det vanleg å gjere det?
– Nav stoppa feilaktig ytingar til ei rekkje brukarar som har opphalde seg innanfor EU/EØS-området på grunn av feil praktisering av EØS-regelverket. Sidan Nav ikkje er friteken frå teieplikta, kan vi ikkje uttale oss om den konkrete saka. Nav har korrigert praksisen og stiller i dag ikkje krav om godkjenning av opphald innanfor EØS. Ved opphald utanfor EØS vert det framleis stilt krav om godkjenning. Generelt er det likevel ikkje slik at ei godkjenning av eit utanlandsopphald er ein garanti for å få behalde arbeidsavklaringspengar i heile perioden. I tillegg til inngangsvilkår har ytinga ei rekkje løpande vilkår, som til kvar tid må vere oppfylte for å halde på retten til ytinga. Dette gjeld uavhengig av kvar ein oppheld seg. Dette gjeld til dømes krav til nedsett arbeidsevne, krav til aktiv medverknad i saka og krav til å levere meldekort. Dersom dei løpande vilkåra for ytinga ikkje er oppfylte, vil ytinga kunne verte stoppa, sjølv om utanlandsopphaldet opphavleg er godkjent.
– Ho fortel også at ho frå 2012 fekk stadig nye saksbehandlarar i Nav, at ingen sette seg skikkeleg inn i saka hennar, og at ho også kom til møte der saksbehandlaren ikkje eingong hadde sett på saka hennar. Er dette vanleg saksbehandling, eller har det skjedd feil her?
– Rettleiarar som har eit planlagt og avtalt møte med ein brukar, vil setje seg inn i saka så godt han eller ho kan. Vi er opptekne av at brukaren skal verte møtt med respekt og forståing og at oppfølginga vert tilpassa situasjonen til den enkelte. Det kan nokre gonger skje at ein brukar får ny rettleiar undervegs i oppfølginga, og det kan det vere mange grunnar til. Nokre rettleiarar får andre oppgåver ved kontoret eller andre stader i Nav, nokre går ut i foreldrepermisjon, medan andre av ulike grunnar sluttar i Nav. Vi har forståing for at det kan opplevast vanskeleg å måtte byte eller forhalde seg til fleire rettleiarar når ein får oppfølging frå Nav. Ringjer du Nav, kjem du til Nav kontaktsenter. Rettleiarane som svarar på telefon, kan gå inn i saker og gje informasjon og rettleiing, men dei behandlar dei ikkje. Av omsyn til arbeidsmengd, kompleksiteten i sakene og saksbehandlingstider vil det ikkje vere føremålstenleg at éin saksbehandlar følgjer ein brukar heile vegen i Nav.
– Ho har òg døme på at vurderinga gjord frå rådgjevande legar i Nav går imot vurderingane frå fleire andre legar – som har møtt henne. Kor vanleg er dette?
– Rådgjevande overlege gjer ei trygdemedisinsk vurdering. Dette er ei vurdering der ein ser medisinske opplysningar opp mot regelverket i folketrygdlova. Rådgjevande lege skal ikkje gjere medisinsk undersøking, utgreiing og behandling. Dette skjer i helsetenesta.
Les også
Ei av dei komande vekene får kvinna og ektemannen hennar vite om Oslo tingrett meiner ho har rett på oppreising etter kampen mot Nav.
Foto: Eva Aalberg Undheim
«Det høyrest jo litt rart ut at det går å knekkje eit menneske så mykje, men det har dei klart»
Les også
Rune Halseth deltok på høyringa om trygdeskandalen i Stortingets kontroll- og konstitusjonskomité, og han snakka med både Nav-direktør Sigrun Vågeng (t.h.) og ansvarlege politikarar.
Foto: Stian Lysberg Solum / NTB
Staten som ikkje ville gjere opp
Les også
28. oktober 2019 vart det som er kalla “den mest omfattande rettsskandalen i norsk historie” offentleg kjent.
Foto: Stian Lysberg Solum / NTB
Trygdeskandalen
Les også
Få har søkt oppreising
Fleire artiklar
Mmm, nam-nam? Tja, om scobyen ser litt rar ut, så vert den fermenterte tedrikken sett pris på av menneske verda over.
Foto via Wikimedia Commons
Fermentert te breier seg i butikkhyllene – til solide prisar.
Foto via Wikimedia Commons
«Hulda Garborg er ein av dei store, gløymde forfattarskapane i Noreg.»
Fuktmålaren syner at veggen er knuskturr. Er det truverdig?
Foto: Per Thorvaldsen
«Frykta er ein god læremeister. Eg sit no og les Byggforsk-artiklar om fukt for harde livet.»
Wako er Kjetil Mulelid, Simon Olderskog Albertsen, Bárdur Reinert Poulsen og Martin Myhre Olsen.
Foto: Eirik Havnes
Sprudlande samspel
Wako serverer ei heilakustisk jazzplate.
Sitrusmarinert kamskjel med estragon, lime og olivenolje.
Alle foto: Dagfinn Nordbø