Tapt land?
Nynorsk
Svein Gjerdåker har ei sak med sår undertone i Dag og Tid nr. 12–13 om Trøndelag som tapt nynorskprovins. Eg vil ta til motmæle ut ifrå ein annan ståstad. Det er klårt at skulekrinsar har vorte til bokmålsbruk, sjølv om trøndsk språk nok har meir sams med nynorsk.
Eg er sjølv oppvaksen på «Oslos beste vestkant» og har slektningar som seier og skriv «hytten», «gaten» og så bortetter. Men når eg les kva eg skreiv for 20 år sidan, har eg endra språkstil. Ikkje berre einskildord, men også syntaksen har etter kvart gått i retning av nynorsk. Eg er vel for ein halv konvertitt å rekne. Eg er takksam for at eg kan hente inn ord og vendingar frå det andre språket. Eg trur denne tendensen er typisk for det norske språktilhøvet. Til og med Adresseavisen har teke inn a-endingar og med det vorte mykje friskare. Kan hende vi får eit samnorsk med tida?
Eg driv mykje med allsong og har stor glede av songar på nynorsk. Ein gong skreiv eg i Klassekampen at «Millom bakkar og berg» skulle ha vore nasjonalsongen vår. Eg fekk nokre positive svar. Teksten til Ivar Aasen har stor poetisk kvalitet, med både bokstav- og enderim, godt tonesett av Ludvig Lindeman. Men aller best er det biletet han gjev av landet vårt og den kjærleiken han har til den egalitære kulturen. I mange songbøker, slik som Mads Bergs, er to vers tekne ut, til dømes:
Lat no andre om storleiken kivast, lat deim bragla med rikdom og høgd.
Millom kaksar eg ikkje kan trivast, millom jamningar helst eg er nøgd.
Det var helst for «raudt» for det borgarlege Oslo.
Eg plar seie at nynorsk er halvt italiensk, som er eit så klangrikt språk.
Eg trur nynorsk vil få meir og meir plass «i kvardagen». La oss i staden få bort dum anglisisme. At til og med NRK brukar snowboard når vi har snøbrett, er ein skam. No er visst slopestyle på veg inn i språket.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nynorsk
Svein Gjerdåker har ei sak med sår undertone i Dag og Tid nr. 12–13 om Trøndelag som tapt nynorskprovins. Eg vil ta til motmæle ut ifrå ein annan ståstad. Det er klårt at skulekrinsar har vorte til bokmålsbruk, sjølv om trøndsk språk nok har meir sams med nynorsk.
Eg er sjølv oppvaksen på «Oslos beste vestkant» og har slektningar som seier og skriv «hytten», «gaten» og så bortetter. Men når eg les kva eg skreiv for 20 år sidan, har eg endra språkstil. Ikkje berre einskildord, men også syntaksen har etter kvart gått i retning av nynorsk. Eg er vel for ein halv konvertitt å rekne. Eg er takksam for at eg kan hente inn ord og vendingar frå det andre språket. Eg trur denne tendensen er typisk for det norske språktilhøvet. Til og med Adresseavisen har teke inn a-endingar og med det vorte mykje friskare. Kan hende vi får eit samnorsk med tida?
Eg driv mykje med allsong og har stor glede av songar på nynorsk. Ein gong skreiv eg i Klassekampen at «Millom bakkar og berg» skulle ha vore nasjonalsongen vår. Eg fekk nokre positive svar. Teksten til Ivar Aasen har stor poetisk kvalitet, med både bokstav- og enderim, godt tonesett av Ludvig Lindeman. Men aller best er det biletet han gjev av landet vårt og den kjærleiken han har til den egalitære kulturen. I mange songbøker, slik som Mads Bergs, er to vers tekne ut, til dømes:
Lat no andre om storleiken kivast, lat deim bragla med rikdom og høgd.
Millom kaksar eg ikkje kan trivast, millom jamningar helst eg er nøgd.
Det var helst for «raudt» for det borgarlege Oslo.
Eg plar seie at nynorsk er halvt italiensk, som er eit så klangrikt språk.
Eg trur nynorsk vil få meir og meir plass «i kvardagen». La oss i staden få bort dum anglisisme. At til og med NRK brukar snowboard når vi har snøbrett, er ein skam. No er visst slopestyle på veg inn i språket.
Fleire artiklar
Eit større forsvar treng fleire folk. Neste år vil regjeringa tilføre Forsvaret 300 nye årsverk, i overkant av 400 fleire vernepliktige i førstegongsteneste og i overkant av 600 fleire reservistar. Biletet viser unge som tok del i ei opptaksprøve til bachelorutdanning i Forsvaret på Sessvollmoen i fjor.
Foto: Amanda Pedersen Giske / NTB
Mangel på personell kan bremse Forsvaret
Forsvaret er budsjettvinnar i år, men manglar fagfolk. – Vi er på grensa til ei krise, seier forbundsleiar Torbjørn Bongo.
Firda på Sandane i Nordfjord er ein av få vidaregåande skular som tilbyr både drama-, dans- og musikkfag. Elevar frå 21 kommunar søker seg hit. Likevel heng trusselen om nedlegging av linjer over han.
Foto: Firda vgs / Vestland fylkeskommune
Slaktar skular med sparekniv
Når fylkeskommunane må kutte, går det hardt ut over den vidaregåande skulen. Fag, linjer og heile skular forsvinn.
Moses i bokhandelen ved San Antonio University der han arbeider når han ikkje studerer psykologi.
Alle foto: Håvard Rem
Sekstiåttarkryptonitten
SAN ANTONIO: Unge ikkje-vestlege vert lett konservative.
Dei kjem frå tradisjonstru kulturar som ikkje dreg på vestleg skuld.
Teikning: May Linn Clement
Kommunale kvelartak
Den romslegare økonomien til folk flest vert eten opp av dei økonomiske problema til kommunane.
Dette er dei 97 gislane tekne av palestinarar 7. oktober 2023 som framleis er sakna.
Kjelde: «Hostages and Missing Families Forum»
I hendene på Hamas
For eitt år sidan bortførte terroristane meir enn 240 menneske frå Israel. Nokre er sette fri og kan fortelje om grufulle opplevingar. Andre har døydd i tunnelane til Hamas.