Opplanda vs Innlandet fylke
Språk
– Er Noreg eit demokrati? spurde nyleg ei dame. Svaret på det spørsmålet er nok ja, men knapt når det gjeld vedtaka om nye namn og fylkesgrenser i Noreg. Her har eit «utval», tilsynelatande utan folkeleg oppslutning og med avgrensa historisk innsikt, kome med «innspel» som så Stortinget har vedteke.
I pressa har det kome mange kritiske artiklar om fleire av desse innspela. Sist ute er Marit Hole Tynnerøl i Dag og Tid 4. januar. (Sjølv har eg hatt innlegg om saka både i Dagsavisen, i Klassekampen og i Dag og Tid.)
I denne saka er det fleire argument som kunne trekkjast fram, frå alle landsdelane. Eg vil her halde meg til eit av namneforslaga: «Innlandet» som nytt namn for dei to noverande fylka Oppland og Hedmark.
Kvifor ikkje kalla desse to fylka for Opplandene? Det er eit namn med historisk hevd. Frå gammalt av vart «Upplandene» oppfatta som ein samnemnar for distrikta Romerike, Ringerike, Hedmark, Toten, Hadeland og dalføra Hallingdal, Valdres, Gudbrandsdalen og Østerdalen med Solør.
Eg kjenner ingen frå desse distrikta som kallar seg «innlending». Derimot kjenner eg fleire som har nytta uttrykket Opplanda, med skilje mellom Vestoppland og Austoppland, det siste som namn på det som på slutten av dansketida vart heitande Hedemarkens Amt.
Som fødd på Hedmarka (distrikta på austsida av Mjøsa) og med slekt frå Østerdalen og Solør meiner eg å kunne tala med ein viss autoritet. Denne autoriteten vert vel ikkje mindre dersom eg legg til at eg i si tid tente som assistent under Krigskommisariat Oppland, med sete på Hamar. Dessutan har eg vore korporal i Østoppland Infanteriregiment nr. 5 – stasjonert på Elverum.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Språk
– Er Noreg eit demokrati? spurde nyleg ei dame. Svaret på det spørsmålet er nok ja, men knapt når det gjeld vedtaka om nye namn og fylkesgrenser i Noreg. Her har eit «utval», tilsynelatande utan folkeleg oppslutning og med avgrensa historisk innsikt, kome med «innspel» som så Stortinget har vedteke.
I pressa har det kome mange kritiske artiklar om fleire av desse innspela. Sist ute er Marit Hole Tynnerøl i Dag og Tid 4. januar. (Sjølv har eg hatt innlegg om saka både i Dagsavisen, i Klassekampen og i Dag og Tid.)
I denne saka er det fleire argument som kunne trekkjast fram, frå alle landsdelane. Eg vil her halde meg til eit av namneforslaga: «Innlandet» som nytt namn for dei to noverande fylka Oppland og Hedmark.
Kvifor ikkje kalla desse to fylka for Opplandene? Det er eit namn med historisk hevd. Frå gammalt av vart «Upplandene» oppfatta som ein samnemnar for distrikta Romerike, Ringerike, Hedmark, Toten, Hadeland og dalføra Hallingdal, Valdres, Gudbrandsdalen og Østerdalen med Solør.
Eg kjenner ingen frå desse distrikta som kallar seg «innlending». Derimot kjenner eg fleire som har nytta uttrykket Opplanda, med skilje mellom Vestoppland og Austoppland, det siste som namn på det som på slutten av dansketida vart heitande Hedemarkens Amt.
Som fødd på Hedmarka (distrikta på austsida av Mjøsa) og med slekt frå Østerdalen og Solør meiner eg å kunne tala med ein viss autoritet. Denne autoriteten vert vel ikkje mindre dersom eg legg til at eg i si tid tente som assistent under Krigskommisariat Oppland, med sete på Hamar. Dessutan har eg vore korporal i Østoppland Infanteriregiment nr. 5 – stasjonert på Elverum.
Fleire artiklar
Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.
Foto: Frederik Ringnes / NTB
Husforsikring i hardt vêr
Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?
Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.
Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB
Vestre må avslutte konflikter og beklage
«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»
Teikning: May Linn Clement
Tid for realitetsorientering
Valet av Donald Trump til president er ikkje noka tilfeldig ulukke, men ei fylgje av dårleg politisk handverk gjennom lang tid.
Ruslan Gorovij sender pengane han tener som artist, heim til Kyiv, der vener kjøper vedlass til ukrainarar som treng varme i vinter.
Foto: Ukrainian online sales
Eit nytt lovframlegg som legg opp til at det skal bli straffbart å selje ulovleg hogd skog, vil ikkje minst råke folk i øydelagde hus.
James Rebanks på Lillehammer sist veke.
Foto: Morten A. Strøksnes
Ein mann for alle årstider
LILLEHAMMER: Etter å ha skrive to svært populære bøker om landbruk og sauehald hamna James Rebanks i ei krise som førte han til eit dunvær på Helgeland.