Nynorsk på sotteseng?
Språk
Nynorsken er under sterkt press. Fleire politiske parti programfestar at sidemålet skal bort. NRK, som hittil har vore eit ankerfeste for nynorsken, er i ferd med å forandra profil. Sunnmøringane vert erstatta av innvandrarar. Språket vert forandra, frå vestlandsk nynorsk til oslodialektar. Engelsken får eit stadig sterkare grep på norsk talemål, både bokmål, nynorsk og dialektar. Etter mi meining har nynorskfolket mykje av skulda for svekkinga av nynorsken.
Viljen til forandring er for svak, både når det gjeld ordtilfang og språkleg struktur. Viljen til å vera forskjellig frå bokmålet er for sterk.
Eksempel på meiningslaus konservatisme i ordtilfang: ordet liten er godt norsk. Men på nynorsk heiter det litle (eller lisle), mens lille er eit forbode bokmålsord. Altså kan vi seia både litlegut og lislegut, mens lillegutt er forbode. Fullstendig meiningslaust.
Vidare når det gjeld språkleg struktur: Genitivs-s er langt på veg forbode i nynorsk, men er til dei grader levande i annan norsk. Norsk språkråd gir oss råd om at vi må leita etter omskrivingar. Vi skal helst ikkje seia bilens hjul, men hjula til bilen, eller bilen sine hjul.
Og dette skal vi finna oss i. Dette er meiningslaust. Det gjer at nynorsk vert for vanskeleg å bruka. I staden for å bruka språket til å gjera tankane sine forståelege for omverda, må ein bruka sin intellektuelle energi på å leita etter passande omskrivingar.
Slike eksempel viser at nynorsken er daud som eit levande språk dersom ikkje noko vert gjort for å modernisera språket. Tragedien er at nynorsken ikkje har greidd å arbeida seg ut av den vestlandske tvangstrøya. Dette har ført til at folkemålet i resten av landet ikkje kjenner seg heime nok i den nynorske målforma. Det er berre nynorskfolket som kan gjera noko med dette. Og det hastar.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Språk
Nynorsken er under sterkt press. Fleire politiske parti programfestar at sidemålet skal bort. NRK, som hittil har vore eit ankerfeste for nynorsken, er i ferd med å forandra profil. Sunnmøringane vert erstatta av innvandrarar. Språket vert forandra, frå vestlandsk nynorsk til oslodialektar. Engelsken får eit stadig sterkare grep på norsk talemål, både bokmål, nynorsk og dialektar. Etter mi meining har nynorskfolket mykje av skulda for svekkinga av nynorsken.
Viljen til forandring er for svak, både når det gjeld ordtilfang og språkleg struktur. Viljen til å vera forskjellig frå bokmålet er for sterk.
Eksempel på meiningslaus konservatisme i ordtilfang: ordet liten er godt norsk. Men på nynorsk heiter det litle (eller lisle), mens lille er eit forbode bokmålsord. Altså kan vi seia både litlegut og lislegut, mens lillegutt er forbode. Fullstendig meiningslaust.
Vidare når det gjeld språkleg struktur: Genitivs-s er langt på veg forbode i nynorsk, men er til dei grader levande i annan norsk. Norsk språkråd gir oss råd om at vi må leita etter omskrivingar. Vi skal helst ikkje seia bilens hjul, men hjula til bilen, eller bilen sine hjul.
Og dette skal vi finna oss i. Dette er meiningslaust. Det gjer at nynorsk vert for vanskeleg å bruka. I staden for å bruka språket til å gjera tankane sine forståelege for omverda, må ein bruka sin intellektuelle energi på å leita etter passande omskrivingar.
Slike eksempel viser at nynorsken er daud som eit levande språk dersom ikkje noko vert gjort for å modernisera språket. Tragedien er at nynorsken ikkje har greidd å arbeida seg ut av den vestlandske tvangstrøya. Dette har ført til at folkemålet i resten av landet ikkje kjenner seg heime nok i den nynorske målforma. Det er berre nynorskfolket som kan gjera noko med dette. Og det hastar.
Fleire artiklar
Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.
Foto: Frederik Ringnes / NTB
Husforsikring i hardt vêr
Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?
Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.
Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB
Vestre må avslutte konflikter og beklage
«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»
Teikning: May Linn Clement
Tid for realitetsorientering
Valet av Donald Trump til president er ikkje noka tilfeldig ulukke, men ei fylgje av dårleg politisk handverk gjennom lang tid.
Ruslan Gorovij sender pengane han tener som artist, heim til Kyiv, der vener kjøper vedlass til ukrainarar som treng varme i vinter.
Foto: Ukrainian online sales
Eit nytt lovframlegg som legg opp til at det skal bli straffbart å selje ulovleg hogd skog, vil ikkje minst råke folk i øydelagde hus.
James Rebanks på Lillehammer sist veke.
Foto: Morten A. Strøksnes
Ein mann for alle årstider
LILLEHAMMER: Etter å ha skrive to svært populære bøker om landbruk og sauehald hamna James Rebanks i ei krise som førte han til eit dunvær på Helgeland.