JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Ordskifte

«Navigare necesse est»

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
2410
20181207
2410
20181207

Forlis

Forsvarsministeren mislikar utidige spørsmål om den sørgjelege heimferda til KNM «Helge Ingstad». «Vent med spekulasjonar til alle fakta er på bordet – kanskje til neste år.» Greitt nok. Men ingen statsråd eller admiral kan hindre oss i å hente relevante kommentarar i litteratur og historie. Bergensaren Ludvig Holberg har – på mirakuløst vis – gitt sitt bidrag alt for 300 år sidan i skodespelet Den politiske kannestøper: «Et er søkart at forstå, et annet er et skib at føre.» Så eit langt hopp bakover til det gamle Romarriket. Hærføraren Pompeius skulle segle tilbake til Roma frå Egypt med skip fullasta med korn. Mannskapa ville nekte å legge utpå ettersom det laga seg til uvêr på «mare nostrum». Men ein sigerrik hærførar kunne ikkje la seg stanse av ein fillestorm på «eige hav» – på veg til seremonielt triumftog i Roma, og sa: «Å segle er nødvendig, å leve er ikkje nødvendig.»

Litt hybris på kommandobrua – i trass mot lunefull Neptun? – KNM «Helge Ingstad» hadde meir hell med sine vêrgudar på heimveg til basen etter vellykka krigsleik. Roleg sjø, flau vind, fleire navigatørar på brua, lys «på land» i sikte – full kontroll. Rett nok litt babling på radio om kollisjonskurs – eit forstyrrande element. Men ikkje nok til å øydelegge den gode stemninga. Uendra kurs og fart. Så: kollisjon! Men – hell i uhell – dyktig navigasjon set skipet på grunn, i stabilt sidelægje. Med sikring av vaierar til boltar bora ned i norsk grunnfjell. Her tek me eit raskt sidesprang til Henrik Ibsen: «Kan hende jeg seiler min skute på grund: men så er det dog deilig å fare.» Full kontroll!

Men botnsolid grunnfjell syner seg svikefullt. Tysdag 13. november blir durabel blåmåndag når skipet søkk. Kva no – kadettar og kontreadmiralar? Tankane tek kanskje ein (hemmeleg) snarveg til dagens høge oljepris. Oljefondet har bikka 8000 milliardar. Får ny fregatt for maks 5. Så kan ein i farten gløyme at eitt nytt fartøy vil sluke heile neste års forsvarsbudsjett. (Full) kontroll.

Den aller beste kommentaren fann eg i ei stripe frå teikneserien «Knøttene» for mange år sidan, på engelsk. Smårollingane er åleine heime og merkar mystiske lydar frå ein annan stad i huset. Stiltrar seg så frå rom til rom for finne inntrengaren. No viser det seg at det berre er ein av deira eigne som har romstert. Konklusjonen er klar: «We have met the enemy, and he is us.»

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Forlis

Forsvarsministeren mislikar utidige spørsmål om den sørgjelege heimferda til KNM «Helge Ingstad». «Vent med spekulasjonar til alle fakta er på bordet – kanskje til neste år.» Greitt nok. Men ingen statsråd eller admiral kan hindre oss i å hente relevante kommentarar i litteratur og historie. Bergensaren Ludvig Holberg har – på mirakuløst vis – gitt sitt bidrag alt for 300 år sidan i skodespelet Den politiske kannestøper: «Et er søkart at forstå, et annet er et skib at føre.» Så eit langt hopp bakover til det gamle Romarriket. Hærføraren Pompeius skulle segle tilbake til Roma frå Egypt med skip fullasta med korn. Mannskapa ville nekte å legge utpå ettersom det laga seg til uvêr på «mare nostrum». Men ein sigerrik hærførar kunne ikkje la seg stanse av ein fillestorm på «eige hav» – på veg til seremonielt triumftog i Roma, og sa: «Å segle er nødvendig, å leve er ikkje nødvendig.»

Litt hybris på kommandobrua – i trass mot lunefull Neptun? – KNM «Helge Ingstad» hadde meir hell med sine vêrgudar på heimveg til basen etter vellykka krigsleik. Roleg sjø, flau vind, fleire navigatørar på brua, lys «på land» i sikte – full kontroll. Rett nok litt babling på radio om kollisjonskurs – eit forstyrrande element. Men ikkje nok til å øydelegge den gode stemninga. Uendra kurs og fart. Så: kollisjon! Men – hell i uhell – dyktig navigasjon set skipet på grunn, i stabilt sidelægje. Med sikring av vaierar til boltar bora ned i norsk grunnfjell. Her tek me eit raskt sidesprang til Henrik Ibsen: «Kan hende jeg seiler min skute på grund: men så er det dog deilig å fare.» Full kontroll!

Men botnsolid grunnfjell syner seg svikefullt. Tysdag 13. november blir durabel blåmåndag når skipet søkk. Kva no – kadettar og kontreadmiralar? Tankane tek kanskje ein (hemmeleg) snarveg til dagens høge oljepris. Oljefondet har bikka 8000 milliardar. Får ny fregatt for maks 5. Så kan ein i farten gløyme at eitt nytt fartøy vil sluke heile neste års forsvarsbudsjett. (Full) kontroll.

Den aller beste kommentaren fann eg i ei stripe frå teikneserien «Knøttene» for mange år sidan, på engelsk. Smårollingane er åleine heime og merkar mystiske lydar frå ein annan stad i huset. Stiltrar seg så frå rom til rom for finne inntrengaren. No viser det seg at det berre er ein av deira eigne som har romstert. Konklusjonen er klar: «We have met the enemy, and he is us.»

Emneknaggar

Fleire artiklar

Teikning: May Linn Clement

KommentarSamfunn

Cuba framfor kollaps?

Den cubanske nasjonen lir no av den kanskje største systemkrisa sidan kolonitida.

VegardBye

Teikning: May Linn Clement

KommentarSamfunn

Cuba framfor kollaps?

Den cubanske nasjonen lir no av den kanskje største systemkrisa sidan kolonitida.

VegardBye
Statsminister Jonas Gahr Støre avsluttar Kina-vitjinga i fjor i Shanghai, den største byen i landet og den travlaste hamna i verda.

Statsminister Jonas Gahr Støre avsluttar Kina-vitjinga i fjor i Shanghai, den største byen i landet og den travlaste hamna i verda.

Foto: Heiko Junge / NTB

UtanriksSamfunn

Noreg skal vera det mest demokratiske landet i verda, men ignorerer Asias fremste og samstundes mest truga demokrati

HalvorEifring
Statsminister Jonas Gahr Støre avsluttar Kina-vitjinga i fjor i Shanghai, den største byen i landet og den travlaste hamna i verda.

Statsminister Jonas Gahr Støre avsluttar Kina-vitjinga i fjor i Shanghai, den største byen i landet og den travlaste hamna i verda.

Foto: Heiko Junge / NTB

UtanriksSamfunn

Noreg skal vera det mest demokratiske landet i verda, men ignorerer Asias fremste og samstundes mest truga demokrati

HalvorEifring

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis