JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Ordskifte

Må ta omsyn til våre medskapningar

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
2807
20230714
2807
20230714

Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no

Kvalfangst

Siri Helle svarar i Dag og Tid 7. juli 2023 på min kritikk av hennar framstilling av kvalfangst. Det er heilt greitt, men også denne gongen blir det nokre feil og mistydingar.

Som nybakt jeger skal ho vite at å skyte hjort på 180 meters avstand ikkje er forsvarleg. Forsvarleg skyteavstand er rekna til 100 meter, kanskje litt meir om hjorten står heilt i ro. Det viktigaste for ein jeger er å avlive dyret med det første skotet. Risikoen for skadeskyting aukar drastisk når avstanden blir større.

Når Helle skriv at vi bedøver først og avlivar etterpå, har ho misforstått dette. Ein bedøver ikkje eit dyr med ei ekspanderande kule i hjarteregionen, heller ikkje med ei kule i hovudet. Har du skadeskote eit dyr, er det ditt ansvar å finne årsaka til skadeskytinga. Det er neppe geværet sin feil. Dessverre er det kvar haust altfor mange uskikka jegerar som legg ut i skog og mark med skytevåpen. Likevel ser eg ikkje heilt kva dette har med kvalfangst å gjere.

Helle syner til Havforskingsinstituttet sine undersøkingar og hevdar at berre 0,37 prosent av kvalane vart skadeskotne, medan 92 prosent døydde momentant. Dette stemmer heller ikkje. Det rette er at ca. 80 prosent døydde momentant. Det vil seie at 20 prosent ikkje gjorde det. Ein av fem kvalar vart såleis skadeskoten, ifølgje denne undersøkinga. Når ein også veit at det som vart definert som «momentant», dreiar seg om fleire minutt, kan ein trygt seie at skadeskytinga er endå større. I alle andre samanhengar ville ein ikkje ha tillate slike avlivingsmetodar.

Mange har stilt spørsmål ved Havforskingsinstituttet sin rapport om kvalfangsten og dei som står bak den. Dyrevernorganisasjonen Noah kallar rapporten for uetterretteleg fangstreklame frå Havforskingsinstituttet. Det er ein dårleg attest for eit institutt som elles blir rekna for å ha ein høg fagleg standard.

IWC, EU og mange veterinærar og biologar frå heile verda prøver å stoppe kvalfangsten av dyrevernomsyn.

Som Siri Helle er inne på, kan naturen vere brutal mot både menneske og dyr. Men det er på ingen måte ei orsaking for ikkje å ta omsyn til våre medskapningar. Dessutan greier naturen å ta vare på seg sjølv utan at vi skal gjere oss til forvaltarar av økosystema i havet.

Den uetiske industriproduksjonen av broilerkyllingar kan heller ikkje rettferdiggjere dyreplaging av andre skapningar som til dømes vågekvalane.

Svært mange er sterkt kritiske til at ein i dag driv fangst på dei store sjøpattedyra. Ein av desse er David Attenborough, som har følgjande kommentar: «Det finst ingen human måte å drepe ein kval på.»

Empati for våre medskapningar, dyra, har blitt ein grunnleggande eigenskap hos oss menneske. Den empatien må gjelde også for dei som endar på mitt og ditt matfat.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no

Kvalfangst

Siri Helle svarar i Dag og Tid 7. juli 2023 på min kritikk av hennar framstilling av kvalfangst. Det er heilt greitt, men også denne gongen blir det nokre feil og mistydingar.

Som nybakt jeger skal ho vite at å skyte hjort på 180 meters avstand ikkje er forsvarleg. Forsvarleg skyteavstand er rekna til 100 meter, kanskje litt meir om hjorten står heilt i ro. Det viktigaste for ein jeger er å avlive dyret med det første skotet. Risikoen for skadeskyting aukar drastisk når avstanden blir større.

Når Helle skriv at vi bedøver først og avlivar etterpå, har ho misforstått dette. Ein bedøver ikkje eit dyr med ei ekspanderande kule i hjarteregionen, heller ikkje med ei kule i hovudet. Har du skadeskote eit dyr, er det ditt ansvar å finne årsaka til skadeskytinga. Det er neppe geværet sin feil. Dessverre er det kvar haust altfor mange uskikka jegerar som legg ut i skog og mark med skytevåpen. Likevel ser eg ikkje heilt kva dette har med kvalfangst å gjere.

Helle syner til Havforskingsinstituttet sine undersøkingar og hevdar at berre 0,37 prosent av kvalane vart skadeskotne, medan 92 prosent døydde momentant. Dette stemmer heller ikkje. Det rette er at ca. 80 prosent døydde momentant. Det vil seie at 20 prosent ikkje gjorde det. Ein av fem kvalar vart såleis skadeskoten, ifølgje denne undersøkinga. Når ein også veit at det som vart definert som «momentant», dreiar seg om fleire minutt, kan ein trygt seie at skadeskytinga er endå større. I alle andre samanhengar ville ein ikkje ha tillate slike avlivingsmetodar.

Mange har stilt spørsmål ved Havforskingsinstituttet sin rapport om kvalfangsten og dei som står bak den. Dyrevernorganisasjonen Noah kallar rapporten for uetterretteleg fangstreklame frå Havforskingsinstituttet. Det er ein dårleg attest for eit institutt som elles blir rekna for å ha ein høg fagleg standard.

IWC, EU og mange veterinærar og biologar frå heile verda prøver å stoppe kvalfangsten av dyrevernomsyn.

Som Siri Helle er inne på, kan naturen vere brutal mot både menneske og dyr. Men det er på ingen måte ei orsaking for ikkje å ta omsyn til våre medskapningar. Dessutan greier naturen å ta vare på seg sjølv utan at vi skal gjere oss til forvaltarar av økosystema i havet.

Den uetiske industriproduksjonen av broilerkyllingar kan heller ikkje rettferdiggjere dyreplaging av andre skapningar som til dømes vågekvalane.

Svært mange er sterkt kritiske til at ein i dag driv fangst på dei store sjøpattedyra. Ein av desse er David Attenborough, som har følgjande kommentar: «Det finst ingen human måte å drepe ein kval på.»

Empati for våre medskapningar, dyra, har blitt ein grunnleggande eigenskap hos oss menneske. Den empatien må gjelde også for dei som endar på mitt og ditt matfat.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Foto Brit Aksnes

Feature

Bygde-Cinema Paradiso

STRANDEBARM: Det rører meg djupt at Bygdekinoen framleis eksisterer.

Brit Aksnes
Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Foto Brit Aksnes

Feature

Bygde-Cinema Paradiso

STRANDEBARM: Det rører meg djupt at Bygdekinoen framleis eksisterer.

Brit Aksnes
Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.

Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.

Foto: Nina Djæff

BokMeldingar
Ronny Spaans

Eit sandkorn i maskineriet

Ole Paus skriv mest om slektsbakgrunn og mindre om artistkarrieren i sjølvbiografien sin, men det forklarar likevel mennesket Ole Paus.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Foto: Frederik Ringnes / NTB

Samfunn
Per Anders Todal

Husforsikring i hardt vêr

Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB

Ordskifte
PerVaglum

Vestre må avslutte konflikter og beklage

«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis