Kritikk på
feil grunnlag
MERKEORDNINGAR
Nina Wærnes Hegdahl skuldar meg i Dag og Tid 3. november for å komme med lettvinte påstandar når eg, ifylgje Hegdahl, kritiserer Matmerks merkeordningar Spesialietet og Beskyttede betegnelser (trygga nemningar). Vel, eg lyt diverre skulde ho attende for lettvint kritikk. Ho har nemleg ikkje skjøna kva eg skriv.
Eg er stor tilhengar av trygga nemningar. Dei tek jorda, råvarene og samanhengane mellom dei to på alvor. I tillegg sikrar det juridiske vernet produsentane rettar til produktet sitt vidare. Merkeordninga Spesialitet er derimot ei anna historie. Dette merket står eg for at har vage kriterium og for dårleg kontakt med jorda (og vatnet) det kjem frå. Spesialitet stiller til dømes ingen krav til opphavet til fôrråvarer. Kontakt mellom råvare og ferdig produkt er avgrensa til at begge delar skal skje i Noreg. Vel, Noreg er eit stort land.
Hegdahl hevdar det norske flagget er det sterkaste symbolet vi har på norsk opphav. Der er vi usamde. Eg meiner tradisjonar og respekt for desse er eit minst like viktig symbol. Til dømes kva eit stølssmør – eller setersmør eller smør av setertype – er for noko: eit smør produsert av syrna fløyte produsert av kyr på seterbeite. Ikkje smør produsert av fersk fløyte frå kva som helst slags kyr heile året, men tilsett meir enn dobbelt så mykje salt, slik Tines setersmør er. Eg vonar verkeleg ei ny forskrift for setersmør utelukkar sjølv slike etterlikningar. Dersom smøret – og Tines marknadsføring av det – ikkje har noko med seter å gjere, burde det vere greitt for Tine å finne eit nytt namn.
Til slutt: Norstatundersøkinga som syner at halve Noreg ikkje bryr seg om merkeordningar, at 40 prosent ser dei som gode og 10 prosent som forvirrande. Om vi skal ta ho på alvor, syner ho jo at 20 prosent av dei av oss som bruker merkeordningar ser dei som negative hjelparar. Om eg var Matmerk trur eg ikkje eg ville sett på det som noko å skryte av.
Siri Helle er utdanna agronom og fast skribent i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
MERKEORDNINGAR
Nina Wærnes Hegdahl skuldar meg i Dag og Tid 3. november for å komme med lettvinte påstandar når eg, ifylgje Hegdahl, kritiserer Matmerks merkeordningar Spesialietet og Beskyttede betegnelser (trygga nemningar). Vel, eg lyt diverre skulde ho attende for lettvint kritikk. Ho har nemleg ikkje skjøna kva eg skriv.
Eg er stor tilhengar av trygga nemningar. Dei tek jorda, råvarene og samanhengane mellom dei to på alvor. I tillegg sikrar det juridiske vernet produsentane rettar til produktet sitt vidare. Merkeordninga Spesialitet er derimot ei anna historie. Dette merket står eg for at har vage kriterium og for dårleg kontakt med jorda (og vatnet) det kjem frå. Spesialitet stiller til dømes ingen krav til opphavet til fôrråvarer. Kontakt mellom råvare og ferdig produkt er avgrensa til at begge delar skal skje i Noreg. Vel, Noreg er eit stort land.
Hegdahl hevdar det norske flagget er det sterkaste symbolet vi har på norsk opphav. Der er vi usamde. Eg meiner tradisjonar og respekt for desse er eit minst like viktig symbol. Til dømes kva eit stølssmør – eller setersmør eller smør av setertype – er for noko: eit smør produsert av syrna fløyte produsert av kyr på seterbeite. Ikkje smør produsert av fersk fløyte frå kva som helst slags kyr heile året, men tilsett meir enn dobbelt så mykje salt, slik Tines setersmør er. Eg vonar verkeleg ei ny forskrift for setersmør utelukkar sjølv slike etterlikningar. Dersom smøret – og Tines marknadsføring av det – ikkje har noko med seter å gjere, burde det vere greitt for Tine å finne eit nytt namn.
Til slutt: Norstatundersøkinga som syner at halve Noreg ikkje bryr seg om merkeordningar, at 40 prosent ser dei som gode og 10 prosent som forvirrande. Om vi skal ta ho på alvor, syner ho jo at 20 prosent av dei av oss som bruker merkeordningar ser dei som negative hjelparar. Om eg var Matmerk trur eg ikkje eg ville sett på det som noko å skryte av.
Siri Helle er utdanna agronom og fast skribent i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Kina fyrer på alle sylindrane: Ingen bygger ut så mykje kolkraft som kinesarane gjer. Biletet viser eit kolkraftverk i Dingzhou i Hebei-provinsen.
Foto: Ng Han Guan / AP / NTB
Ein straum av problem
Straumforbruket i verda aukar framleis raskare enn fornybar kraftproduksjon. Kolkraftverk skal varme kloden i mange år enno.
Line Eldring har leidd utvalet som tilrår at Noreg både bør vidareføre og utvide samarbeidet med EU på nye område framover. Ho la nyleg fram utgreiinga «Norge og EØS: Utviklinger og erfaringer» for utanriksminister Espen Barth Eide.
Foto: Terje Pedersen / NTB
Veksande fjernstyre
Tilknytinga vår til EU veks og veks, både gjennom EØS-avtalen og utanfor, ifølgje ei ny utgreiing. Og det er få som kjenner heilskapen.
Ludmila Shabelnyk syner bilete av sonen Ivan i landsbyen Kapitolivka ved Izium i Ukraina, 25. september 2022. Russiske okkupasjonsstyrkar mishandla Ivan grovt før dei drap han. Landsbyen vart seinare gjenerobra av ukrainske styrkar.
Foto: Evgeniy Maloletka / AP / NTB
Overgrep som skakar folkeretten
Okkupasjonsmakta Russland viser ingen respekt for konvensjonen som skal verne sivile i krig.
Nicolas Leirtrø, Øyvind Leite og Amund Storløkken Åse utgjer trioen med namnet I Like to Sleep.
Foto: Sigrid Erdal
Spanande klangunivers
I Like to Sleep har laga ei mangfaldig plate.
Isbilar er ikkje noko nytt, men heller ikkje nokon garanti for kvalitet.
Foto via Wikimedia Commons
Isbilen spelar høgt, men taper på kvalitet.
Kor mykje vatn er det eigentleg mogleg å ha i ein iskrem og framleis få han til å likne ein fløyteis?
Papiravisa