Griegs menneskesyn
Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no
Historie
I førre nummer av Dag og Tid skriv Håvard Rem om den mørke sida til Nordahl Grieg. Sjølv synest eg «Til ungdommen» er særs vakkert både i dikt- og songform, men eg kan ikkje høyra det utan å grøssa.
Som nemnt i artikkelen var Grieg en ihuga stalinist. Korleis kan ein då oppfatta feiringa av verdiar som fred, menneskeverd og ånd som anna enn hykleri eller tåkelegging av eige menneskesyn? Grieg vitja Sovjetunionen i 1933, då føderasjonen og særleg Ukraina nettopp hadde vore igjennom ein menneskeskapt hungersnaud som kravde millionar av liv. Staten plyndra til seg det som fanst av mat, medan born døydde i gatene. Likevel kunne Grieg halda fram med å vera Moskva-tru kommunist og skriva:
Edelt er mennesket,
jorden er rik!
Finnes her nød og sult,
skyldes det svik.
Ein kan sjølvsagt innvenda at Grieg ikkje visste kva som verkeleg hende i Sovjetunionen. Til det vil eg seia at det er mykje ein ikkje veit om ein vel å ikkje vita det. Mange åtvara allereie då om det sovjetiske skrekkveldet (som Melgunovs The Red Terror in Russia på engelsk i 1925), og Grieg hadde som framståande intellektuell høve til å finna kritiske røyster. Anten lukka Grieg augo for det han burde ha skjøna, eller så brydde han seg ikkje. Kva er nokre millionar svoltne i hel eller skotne mot den framtidige utopien?
Didrik Dyrdal har ein mastergrad i historie frå Columbia University.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no
Historie
I førre nummer av Dag og Tid skriv Håvard Rem om den mørke sida til Nordahl Grieg. Sjølv synest eg «Til ungdommen» er særs vakkert både i dikt- og songform, men eg kan ikkje høyra det utan å grøssa.
Som nemnt i artikkelen var Grieg en ihuga stalinist. Korleis kan ein då oppfatta feiringa av verdiar som fred, menneskeverd og ånd som anna enn hykleri eller tåkelegging av eige menneskesyn? Grieg vitja Sovjetunionen i 1933, då føderasjonen og særleg Ukraina nettopp hadde vore igjennom ein menneskeskapt hungersnaud som kravde millionar av liv. Staten plyndra til seg det som fanst av mat, medan born døydde i gatene. Likevel kunne Grieg halda fram med å vera Moskva-tru kommunist og skriva:
Edelt er mennesket,
jorden er rik!
Finnes her nød og sult,
skyldes det svik.
Ein kan sjølvsagt innvenda at Grieg ikkje visste kva som verkeleg hende i Sovjetunionen. Til det vil eg seia at det er mykje ein ikkje veit om ein vel å ikkje vita det. Mange åtvara allereie då om det sovjetiske skrekkveldet (som Melgunovs The Red Terror in Russia på engelsk i 1925), og Grieg hadde som framståande intellektuell høve til å finna kritiske røyster. Anten lukka Grieg augo for det han burde ha skjøna, eller så brydde han seg ikkje. Kva er nokre millionar svoltne i hel eller skotne mot den framtidige utopien?
Didrik Dyrdal har ein mastergrad i historie frå Columbia University.
Fleire artiklar
Eit større forsvar treng fleire folk. Neste år vil regjeringa tilføre Forsvaret 300 nye årsverk, i overkant av 400 fleire vernepliktige i førstegongsteneste og i overkant av 600 fleire reservistar. Biletet viser unge som tok del i ei opptaksprøve til bachelorutdanning i Forsvaret på Sessvollmoen i fjor.
Foto: Amanda Pedersen Giske / NTB
Mangel på personell kan bremse Forsvaret
Forsvaret er budsjettvinnar i år, men manglar fagfolk. – Vi er på grensa til ei krise, seier forbundsleiar Torbjørn Bongo.
Firda på Sandane i Nordfjord er ein av få vidaregåande skular som tilbyr både drama-, dans- og musikkfag. Elevar frå 21 kommunar søker seg hit. Likevel heng trusselen om nedlegging av linjer over han.
Foto: Firda vgs / Vestland fylkeskommune
Slaktar skular med sparekniv
Når fylkeskommunane må kutte, går det hardt ut over den vidaregåande skulen. Fag, linjer og heile skular forsvinn.
Moses i bokhandelen ved San Antonio University der han arbeider når han ikkje studerer psykologi.
Alle foto: Håvard Rem
Sekstiåttarkryptonitten
SAN ANTONIO: Unge ikkje-vestlege vert lett konservative.
Dei kjem frå tradisjonstru kulturar som ikkje dreg på vestleg skuld.
Teikning: May Linn Clement
Kommunale kvelartak
Den romslegare økonomien til folk flest vert eten opp av dei økonomiske problema til kommunane.
Dette er dei 97 gislane tekne av palestinarar 7. oktober 2023 som framleis er sakna.
Kjelde: «Hostages and Missing Families Forum»
I hendene på Hamas
For eitt år sidan bortførte terroristane meir enn 240 menneske frå Israel. Nokre er sette fri og kan fortelje om grufulle opplevingar. Andre har døydd i tunnelane til Hamas.
Papiravisa