Krig

Mannfred Nyttingnes

Kvifor var så mange pro-palestinske aktivistar på venstresida tause då det syriske regimet og dets russiske allierte drap sivile syrarar frå lufta?

Ifølgje Syrian Network for Human Rights så har over 230.000 sivile vorte drepne i Syria-krigen. Over 30.000 av desse var barn. Bashar al-Assads regjeringsstyrkar, saman med russiske allierte, har vore ansvarleg for over 90 prosent av drapa på sivile. Bileta av døde lemlesta sivile og fullstendig utbomba byar har vore lett tilgjengelege, men storparten av aktivistane på venstresida har likevel vore tause.

I eit intervju i 2014 vart forfattaren og dissidenten Yassin Al Haj Saleh spurt om kva den vestlege venstresida «best kunne gjera for å visa solidariteten sin med den syriske revolusjonen» mot regimet til Assad. Saleh svarte: «Eg er redd det er for seint for venstresida i Vesten å uttrykkja noko som helst slags solidaritet med syrarane i den ekstremt harde kampen deira. Det eg alltid syntest var forbløffande i dette sambandet, er at vestlege venstreorienterte nesten ikkje veit noko om Syria, deira samfunn, regime, folk, og samtidshistorie. Sjeldan har eg funne noko nyttig informasjon i analysane deira. Inntrykket mitt er at dei rett og slett ikkje ser oss; det handlar ikkje om oss syrarar i det heile. Syria er berre eit ekstra høve til dei gamle antiimperialistiske tiradane deira, aldri det ekte temaet for debatten.»

Venstresida, især ytre venstre, var stillteiande vitne til den grufulle bombinga til Assad-regimet av syriske byar. Syrarar venta forgjeves på at samvitet til den vestlege venstresida skulle bli emosjonelt ramma av råskapen til Assad-regimet, men sjansane for at venstresida ville engasjera seg på vegner av det syriske folket, var eigentleg ikkje til stades. Dei engasjerte seg i Irak-krigen, men ikkje i særleg stor grad for den etniske reinsinga i det tidlegare Jugoslavia. Finst det eit mønster for kva krigar aktivistane på venstresida lèt seg engasjera av? Assad-regimets og Russlands bombing av syriske sivile avslørte noko bak ytre venstresidas «fromheit».

Viss venstresida i Vesten blir gripen til raseri av luftangrep i Gaza og Bagdad, kvifor vart den urørt av synet av syriske lik og totalt øydelagde bustadblokker i Aleppo, Hama, Deraa, Homs, Mostar eller Mariupol? Det var ikkje noko sinne når bomber og rakettar målretta vart sende mot sivilbefolkning, sjukehus eller redningsarbeidarar.

Journalisten Sharif Nashashibi skreiv i 2016, under den arabiske våren, ein artikkel der han hevda at solidaritet hos mange «rettenkjande» på venstresida avheng av kven folket gjorde opprør mot. Venstresida sitt svar på den arabiske våren var ganske enkelt basert på om dei oppfatta diktatura som vart utfordra, som anti-vestlege eller ikkje. Slik sett var revolusjonane mot pro-vestlege regime i Tunisia og Egypt legitime, medan dei ikkje var det i Libya og Syria. Den palestinske saka ser ut til å representera ei plattform for venstresida til å få utløp for den selektive antiimperialistiske forarginga si. Ein kan ikkje hevda å kjempa for menneskerettar viss det i store trekk avheng av identiteten til gjerningsmennene og offera, eller av ideologi, identitet og politikk. Har offera ulike verdiar baserte på kven mordarane deira er?

Problemet med eit anti-imperialistisk realpolitisk verdsbilete er at ein berre ser for seg politiske leiarar og nasjonar i eit geopolitisk sjakkspel. Statane sjølv er i sentrum av den politiske analysen deira. Då handlar det ikkje om syrarar eller ukrainarar lenger. For syrarar sjølv så var hovudfienden heime i Syria, ikkje på det geopolitiske sjakkbrettet.

Til slutt: Ved søk på Facebook, Twitter/X og Google fann eg ut, ikkje overraskande, at mange av dei som har vore mest vokale under noverande krig på Gaza, som til dømes Sofia Rana, Mads Gilbert, Hanne Lossius, Guro Sibeko, Magdi og Noor Jdid, aldri på noko tidspunkt har fordømt eller kommentert noko omkring Assads (eller Russlands) bombing av sivilbefolkninga i Syria.