Vegen heim
Ry Cooder har gitt ut si første studioplate på seks år.
Ry Cooder kjem ikkje berre med nytt album i vår. Han legg òg ut på turné og kjem til Notodden Bluesfestival i august.
Pressefoto
Rock
Ry Cooder:
The Prodigal Son
Fantasy Records/Caroline
«Everybody Ought to Treat a Stranger Right», heiter det i Blind Willie Johnsons song med same tittel, i eit opptak frå 1930. Og no løftar Ry Cooder fram låten nok ein gong, på det nye albumet The Prodigal Son: Er det mogleg å tenkje seg ein betre formulert etikk for vår tid?
Det dreier seg om ein framand «long ways from home», i orda åt Johnson. Eg høyrde først songen i Knut Reiersruds framifrå tolking på klassiske Tramp (1993) – ei utgiving som feirar 25-årsjubileum i år – kva tid kjem festen?
Identitet
Når eg lyttar til songen no, i versjonen på The Prodigal Son, tenkjer eg på den palestinske litteraturforskaren Edward Saids tankar om det å skulle leve i eksil, om det å finne fram til ein eigen identitet i kløfta mellom det som var ein heim, og det som ein etter beste evne må prøve å få til å verte ein.
Då Ry Cooder gav ut den førre studioplata si, den beint fram aktivistiske Election Special, for seks år sidan, var han sint, og hadde lite tid til tompreik og skvalder, men han mobiliserte mot ei politisk kraft som i dag styrer USA.
Sjølv om The Prodigal Son berre inneheld tre nyskrivne songar, og heile åtte tolkingar av låtar av folk som The Stanley Brothers og Blind Roosevelt Graves, har 71-åringen likevel mykje å melde. Det er berre det at fleire andre har formulert det så treffande før. Om Blind Willie Johnson har sagt det så godt, kvifor prøve å seie det betre?
Treffande diagnose
Likevel er det i møte med Cooders eigne, djevelsk satiriske komposisjonar eg frydar meg aller mest når eg lyttar til The Prodigal Son. Slentrande, plystrande «Gentrification», som plasserer seg på eit gatehjørne i Los Angeles, er så herleg frekk i sin treffande diagnose: For kven har ikkje «investert» i den gamle falleferdige bygningen om ikkje Johnny Depp («Who?»)? Og der borte, i kvartalet bortanfor, ja, der står det ein Google-type og slurpar baristakaffi og blar fram minst eit par never dollar for å «revitalisere» nok eit nabolag. Å kalle ein låt «Gentrification» er eit farleg spel, men Cooder får det til å funke som berre det. Lyttarar som kjenner albumet Chávez Ravine (2005), vil vite at utraderinga av urbane nabolag i namnet åt framsteget også tidlegare har vore eit tema for Cooder.
Kanskje vil somme synest «Jesus and Woody» vert i overkant, med liner frå frelsaren til trubaduren, men Cooder plasserer skapet der det skal stå. Heider fell til audmjukskap, hjartevarme og integritet, og sinnet vert retta mot dei altfor mange dritsekkene i verda.
Og, ja, så er det gitarspelet, då. Det er akkurat så herleg som ein kan håpe på, og forvente, frå Ry Cooder.
Øyvind Vågnes
Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Rock
Ry Cooder:
The Prodigal Son
Fantasy Records/Caroline
«Everybody Ought to Treat a Stranger Right», heiter det i Blind Willie Johnsons song med same tittel, i eit opptak frå 1930. Og no løftar Ry Cooder fram låten nok ein gong, på det nye albumet The Prodigal Son: Er det mogleg å tenkje seg ein betre formulert etikk for vår tid?
Det dreier seg om ein framand «long ways from home», i orda åt Johnson. Eg høyrde først songen i Knut Reiersruds framifrå tolking på klassiske Tramp (1993) – ei utgiving som feirar 25-årsjubileum i år – kva tid kjem festen?
Identitet
Når eg lyttar til songen no, i versjonen på The Prodigal Son, tenkjer eg på den palestinske litteraturforskaren Edward Saids tankar om det å skulle leve i eksil, om det å finne fram til ein eigen identitet i kløfta mellom det som var ein heim, og det som ein etter beste evne må prøve å få til å verte ein.
Då Ry Cooder gav ut den førre studioplata si, den beint fram aktivistiske Election Special, for seks år sidan, var han sint, og hadde lite tid til tompreik og skvalder, men han mobiliserte mot ei politisk kraft som i dag styrer USA.
Sjølv om The Prodigal Son berre inneheld tre nyskrivne songar, og heile åtte tolkingar av låtar av folk som The Stanley Brothers og Blind Roosevelt Graves, har 71-åringen likevel mykje å melde. Det er berre det at fleire andre har formulert det så treffande før. Om Blind Willie Johnson har sagt det så godt, kvifor prøve å seie det betre?
Treffande diagnose
Likevel er det i møte med Cooders eigne, djevelsk satiriske komposisjonar eg frydar meg aller mest når eg lyttar til The Prodigal Son. Slentrande, plystrande «Gentrification», som plasserer seg på eit gatehjørne i Los Angeles, er så herleg frekk i sin treffande diagnose: For kven har ikkje «investert» i den gamle falleferdige bygningen om ikkje Johnny Depp («Who?»)? Og der borte, i kvartalet bortanfor, ja, der står det ein Google-type og slurpar baristakaffi og blar fram minst eit par never dollar for å «revitalisere» nok eit nabolag. Å kalle ein låt «Gentrification» er eit farleg spel, men Cooder får det til å funke som berre det. Lyttarar som kjenner albumet Chávez Ravine (2005), vil vite at utraderinga av urbane nabolag i namnet åt framsteget også tidlegare har vore eit tema for Cooder.
Kanskje vil somme synest «Jesus and Woody» vert i overkant, med liner frå frelsaren til trubaduren, men Cooder plasserer skapet der det skal stå. Heider fell til audmjukskap, hjartevarme og integritet, og sinnet vert retta mot dei altfor mange dritsekkene i verda.
Og, ja, så er det gitarspelet, då. Det er akkurat så herleg som ein kan håpe på, og forvente, frå Ry Cooder.
Øyvind Vågnes
Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.
Foto: Nina Djæff
Eit sandkorn i maskineriet
Ole Paus skriv mest om slektsbakgrunn og mindre om artistkarrieren i sjølvbiografien sin, men det forklarar likevel mennesket Ole Paus.
Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.
Foto: Frederik Ringnes / NTB
Husforsikring i hardt vêr
Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?
Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.
Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB
Vestre må avslutte konflikter og beklage
«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»
Teikning: May Linn Clement
Tid for realitetsorientering
Valet av Donald Trump til president er ikkje noka tilfeldig ulukke, men ei fylgje av dårleg politisk handverk gjennom lang tid.
James Rebanks på Lillehammer sist veke.
Foto: Morten A. Strøksnes
Ein mann for alle årstider
LILLEHAMMER: Etter å ha skrive to svært populære bøker om landbruk og sauehald hamna James Rebanks i ei krise som førte han til eit dunvær på Helgeland.