Tyrannisk kjærleik
Ensemble Les Surprises gjev oss heilhjarta tolkingar frå Purcells halvoperaar.
Presist, men litt kjølig: den franske barokkgruppa Ensemble Les Surprises.
Foto frå Facebook
CD
Henry Purcell, Daniel Purcell, John Eccles, John Blow, Jeremiah Clarke:
Tyrannic Love
Ensemble Les Surprises; dir: Louis-Nöel Bestion de Camboulas. Alpha 2020
Under kong Karl II av England og bror hans, Jakob II, som overtok trona i 1685, hadde Henry Purcell hendene fulle som hoffmusikar. Begge regentane var nemleg begeistra for fransk hoffseremoniell, der storfelt musikk spelte ei nøkkelrolle. Dette endra seg etter «den ærerike revolusjonen» i 1688–89, då Vilhelm III av Oranien og Maria II overtok. Desse protestantiske regentane kutta kraftig i hoffmusikken, noko som gjorde at Purcell dei siste leveåra vende skaparkrafta si mot teateret.
Skodespel hadde den gongen alltid musikk, for sjølv om dramaet blei talt, var der musikalske innslag i byrjinga og mellom aktene. I tillegg fanst ei hybridform engelskmennene kallar semi-opera, der teksten blei vekselvis talt og sungen og dansa til. Sjølv om dramaa vanlegvis hadde éin forfattar, kunne ulike komponistar bidra med enkeltnummer.
Ikkje overspent
Det er musikk frå slike «halvoperaar» Ensemble Les Surprises gjev oss på albumet Tyrannic Love. Namnet er henta frå John Drydens tragedie Tyrannick Love, or The Royal Martyr (1669), som Purcell laga musikk til. Duetten «Hark, my Damilcar» frå fjerde akt er typisk for dramaet den gongen: Dei dødelege figurane (den heilage Katarina av Alexandria og keisar Maximinus Daia) talar teksten sin, medan overnaturlege vesen (to ånder) syng. Songarane Eugénie Lefebvre (sopran) og Etienne Bazola (baryton) presterer begge bra, med klår tekstuttale og dramatisk, men ikkje overspent, operaaktig klang.
Landleg død
Fleire komponistar kunne altså bidra med musikk til eitt og same teaterstykke. Plata presenterer fleire av Purcells samarbeidspartnarar, mellom anna John Eccles (1668–1735), som tonesette delar av The Comical History of Don Quixote (1694). Spesielt fin er gravferdssongen «Sleep, poor youth». Her syrgjer ei ung gjetarjente (sopranen Lefebvre), akkompagnert av tre blokkfløyter, instrumentet som i barokken symboliserte både det pastoralt landlege og døden sjølv.
I dei mange instrumentalnummera har Ensemble Les Surprises slank og presis orkesterklang. Sjølv om lyden verkar litt kjølig, er ikkje tolkinga det. I opningssporet «Hornpipe» frå Purcells King Arthur skaper barokkgitar, tamburin og små fløyter godt driv – utan den overdrivne bruken av slagverkinstrument me ofte høyrer i nyare Purcell-innspelingar.
Sjur Haga Bringeland
Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
CD
Henry Purcell, Daniel Purcell, John Eccles, John Blow, Jeremiah Clarke:
Tyrannic Love
Ensemble Les Surprises; dir: Louis-Nöel Bestion de Camboulas. Alpha 2020
Under kong Karl II av England og bror hans, Jakob II, som overtok trona i 1685, hadde Henry Purcell hendene fulle som hoffmusikar. Begge regentane var nemleg begeistra for fransk hoffseremoniell, der storfelt musikk spelte ei nøkkelrolle. Dette endra seg etter «den ærerike revolusjonen» i 1688–89, då Vilhelm III av Oranien og Maria II overtok. Desse protestantiske regentane kutta kraftig i hoffmusikken, noko som gjorde at Purcell dei siste leveåra vende skaparkrafta si mot teateret.
Skodespel hadde den gongen alltid musikk, for sjølv om dramaet blei talt, var der musikalske innslag i byrjinga og mellom aktene. I tillegg fanst ei hybridform engelskmennene kallar semi-opera, der teksten blei vekselvis talt og sungen og dansa til. Sjølv om dramaa vanlegvis hadde éin forfattar, kunne ulike komponistar bidra med enkeltnummer.
Ikkje overspent
Det er musikk frå slike «halvoperaar» Ensemble Les Surprises gjev oss på albumet Tyrannic Love. Namnet er henta frå John Drydens tragedie Tyrannick Love, or The Royal Martyr (1669), som Purcell laga musikk til. Duetten «Hark, my Damilcar» frå fjerde akt er typisk for dramaet den gongen: Dei dødelege figurane (den heilage Katarina av Alexandria og keisar Maximinus Daia) talar teksten sin, medan overnaturlege vesen (to ånder) syng. Songarane Eugénie Lefebvre (sopran) og Etienne Bazola (baryton) presterer begge bra, med klår tekstuttale og dramatisk, men ikkje overspent, operaaktig klang.
Landleg død
Fleire komponistar kunne altså bidra med musikk til eitt og same teaterstykke. Plata presenterer fleire av Purcells samarbeidspartnarar, mellom anna John Eccles (1668–1735), som tonesette delar av The Comical History of Don Quixote (1694). Spesielt fin er gravferdssongen «Sleep, poor youth». Her syrgjer ei ung gjetarjente (sopranen Lefebvre), akkompagnert av tre blokkfløyter, instrumentet som i barokken symboliserte både det pastoralt landlege og døden sjølv.
I dei mange instrumentalnummera har Ensemble Les Surprises slank og presis orkesterklang. Sjølv om lyden verkar litt kjølig, er ikkje tolkinga det. I opningssporet «Hornpipe» frå Purcells King Arthur skaper barokkgitar, tamburin og små fløyter godt driv – utan den overdrivne bruken av slagverkinstrument me ofte høyrer i nyare Purcell-innspelingar.
Sjur Haga Bringeland
Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Foto: NTB
«Arne Paasche Aasen var ein av dei mest produktive poetane i Noreg.»
Denne havsvala har fått ring kring beinet og skal snart flyge av garde. Mykje står att å lære om arten, som særleg sjømenn har møtt inntil nyleg.
Foto: Lars Tore Mubalegh-Håvardsholm
Julefuglen i augustnatta
Havsvala tel blant dei minste sjøfuglane i verda. Ho er omtrent stor som ein sporv, men kan leve lenger enn tretti år.
Angela Merkel vart forbundskanslar i 2005.
Foto: Michael Sohn / AP / NTB
Angela Merkel har mykje å læra oss om korleis politikk vert hamra ut – med fornuft.
Finansminister og leiar for Senterpartiet Trygve Slagsvold Vedum på landsstyremøtet i år. Partiet har falle kraftig på dei nyaste meiningsmålingane.
Foto: Thomas Fure / NTB
– Populisme er ikkje noko å vere redd for
Trass i dårlege meiningsmålingar har statssekretær Skjalg Fjellheim trua på at Senterpartiet har den beste politikken for Noreg.
Ein mann trakkar på ein plakat av Bashar al-Assad i Damaskus.
Foto: Amr Abdallah Dalsh / Reuters / NTB
Uviss lagnad for Syria
Det store spørsmålet no er kva som vil skje framover i Syria, etter at opposisjonen overraskande fort tok over heile det regimekontrollerte Syria nesten utan militær motstand.