Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Musikk

Tyrannisk kjærleik

Ensemble Les Surprises gjev oss heilhjarta tolkingar frå Purcells halvoperaar.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Presist, men litt kjølig: den franske barokkgruppa Ensemble Les Surprises.

Presist, men litt kjølig: den franske barokkgruppa Ensemble Les Surprises.

Foto frå Facebook

Presist, men litt kjølig: den franske barokkgruppa Ensemble Les Surprises.

Presist, men litt kjølig: den franske barokkgruppa Ensemble Les Surprises.

Foto frå Facebook

2631
20210312
2631
20210312

CD

Henry Purcell, Daniel Purcell, John Eccles, John Blow, Jeremiah Clarke:

Tyrannic Love

Ensemble Les Surprises; dir: Louis-Nöel Bestion de Camboulas. Alpha 2020

Under kong Karl II av England og bror hans, Jakob II, som overtok trona i 1685, hadde Henry Purcell hendene fulle som hoffmusikar. Begge regentane var nemleg begeistra for fransk hoffseremoniell, der storfelt musikk spelte ei nøkkelrolle. Dette endra seg etter «den ærerike revolusjonen» i 1688–89, då Vilhelm III av Oranien og Maria II overtok. Desse protestantiske regentane kutta kraftig i hoffmusikken, noko som gjorde at Purcell dei siste leveåra vende skaparkrafta si mot teateret.

Skodespel hadde den gongen alltid musikk, for sjølv om dramaet blei talt, var der musikalske innslag i byrjinga og mellom aktene. I tillegg fanst ei hybridform engelskmennene kallar semi-opera, der teksten blei vekselvis talt og sungen og dansa til. Sjølv om dramaa vanlegvis hadde éin forfattar, kunne ulike komponistar bidra med enkeltnummer.

Ikkje overspent

Det er musikk frå slike «halvoperaar» Ensemble Les Surprises gjev oss på albumet Tyrannic Love. Namnet er henta frå John Drydens tragedie Tyrannick Love, or The Royal Martyr (1669), som Purcell laga musikk til. Duetten «Hark, my Damilcar» frå fjerde akt er typisk for dramaet den gongen: Dei dødelege figurane (den heilage Katarina av Alexandria og keisar Maximinus Daia) talar teksten sin, medan overnaturlege vesen (to ånder) syng. Songarane Eugénie Lefebvre (sopran) og Etienne Bazola (baryton) presterer begge bra, med klår tekstuttale og dramatisk, men ikkje overspent, operaaktig klang.

Landleg død

Fleire komponistar kunne altså bidra med musikk til eitt og same teaterstykke. Plata presenterer fleire av Purcells samarbeidspartnarar, mellom anna John Eccles (1668–1735), som tonesette delar av The Comical History of Don Quixote (1694). Spesielt fin er gravferdssongen «Sleep, poor youth». Her syrgjer ei ung gjetarjente (sopranen Lefebvre), akkompagnert av tre blokkfløyter, instrumentet som i barokken symboliserte både det pastoralt landlege og døden sjølv.

I dei mange instrumentalnummera har Ensemble Les Surprises slank og presis orkesterklang. Sjølv om lyden verkar litt kjølig, er ikkje tolkinga det. I opningssporet «Hornpipe» frå Purcells King Arthur skaper barokkgitar, tamburin og små fløyter godt driv – utan den overdrivne bruken av slagverkinstrument me ofte høyrer i nyare Purcell-innspelingar.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

CD

Henry Purcell, Daniel Purcell, John Eccles, John Blow, Jeremiah Clarke:

Tyrannic Love

Ensemble Les Surprises; dir: Louis-Nöel Bestion de Camboulas. Alpha 2020

Under kong Karl II av England og bror hans, Jakob II, som overtok trona i 1685, hadde Henry Purcell hendene fulle som hoffmusikar. Begge regentane var nemleg begeistra for fransk hoffseremoniell, der storfelt musikk spelte ei nøkkelrolle. Dette endra seg etter «den ærerike revolusjonen» i 1688–89, då Vilhelm III av Oranien og Maria II overtok. Desse protestantiske regentane kutta kraftig i hoffmusikken, noko som gjorde at Purcell dei siste leveåra vende skaparkrafta si mot teateret.

Skodespel hadde den gongen alltid musikk, for sjølv om dramaet blei talt, var der musikalske innslag i byrjinga og mellom aktene. I tillegg fanst ei hybridform engelskmennene kallar semi-opera, der teksten blei vekselvis talt og sungen og dansa til. Sjølv om dramaa vanlegvis hadde éin forfattar, kunne ulike komponistar bidra med enkeltnummer.

Ikkje overspent

Det er musikk frå slike «halvoperaar» Ensemble Les Surprises gjev oss på albumet Tyrannic Love. Namnet er henta frå John Drydens tragedie Tyrannick Love, or The Royal Martyr (1669), som Purcell laga musikk til. Duetten «Hark, my Damilcar» frå fjerde akt er typisk for dramaet den gongen: Dei dødelege figurane (den heilage Katarina av Alexandria og keisar Maximinus Daia) talar teksten sin, medan overnaturlege vesen (to ånder) syng. Songarane Eugénie Lefebvre (sopran) og Etienne Bazola (baryton) presterer begge bra, med klår tekstuttale og dramatisk, men ikkje overspent, operaaktig klang.

Landleg død

Fleire komponistar kunne altså bidra med musikk til eitt og same teaterstykke. Plata presenterer fleire av Purcells samarbeidspartnarar, mellom anna John Eccles (1668–1735), som tonesette delar av The Comical History of Don Quixote (1694). Spesielt fin er gravferdssongen «Sleep, poor youth». Her syrgjer ei ung gjetarjente (sopranen Lefebvre), akkompagnert av tre blokkfløyter, instrumentet som i barokken symboliserte både det pastoralt landlege og døden sjølv.

I dei mange instrumentalnummera har Ensemble Les Surprises slank og presis orkesterklang. Sjølv om lyden verkar litt kjølig, er ikkje tolkinga det. I opningssporet «Hornpipe» frå Purcells King Arthur skaper barokkgitar, tamburin og små fløyter godt driv – utan den overdrivne bruken av slagverkinstrument me ofte høyrer i nyare Purcell-innspelingar.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.

Emneknaggar

Fleire artiklar

President Joe Biden ser på ein kvantedatamaskin hos teknologiselskapet IBM i New York hausten 2022. For tida går det føre seg eit globalt kappløp for å utvikle stadig kraftigare utgåver.

President Joe Biden ser på ein kvantedatamaskin hos teknologiselskapet IBM i New York hausten 2022. For tida går det føre seg eit globalt kappløp for å utvikle stadig kraftigare utgåver.

Foto: Andrew Harnik / AP / NTB

Samfunn

Mot ein ny teknologisk tidsalder

Om få år kan verda stå overfor ein kvanteteknologisk revolusjon. I Noreg bur næringsliv og tryggingsmiljø seg på ei omvelting ingen enno kjenner dimensjonane av.

Christiane Jordheim Larsen
President Joe Biden ser på ein kvantedatamaskin hos teknologiselskapet IBM i New York hausten 2022. For tida går det føre seg eit globalt kappløp for å utvikle stadig kraftigare utgåver.

President Joe Biden ser på ein kvantedatamaskin hos teknologiselskapet IBM i New York hausten 2022. For tida går det føre seg eit globalt kappløp for å utvikle stadig kraftigare utgåver.

Foto: Andrew Harnik / AP / NTB

Samfunn

Mot ein ny teknologisk tidsalder

Om få år kan verda stå overfor ein kvanteteknologisk revolusjon. I Noreg bur næringsliv og tryggingsmiljø seg på ei omvelting ingen enno kjenner dimensjonane av.

Christiane Jordheim Larsen

Foto: NTB

DiktetKunnskap
Jan Erik Vold

«Arne Paasche Aasen var ein av dei mest produktive poetane i Noreg.»

Denne havsvala har fått ring kring beinet og skal snart flyge av garde. Mykje står att å lære om arten, som særleg sjømenn har møtt inntil nyleg.

Denne havsvala har fått ring kring beinet og skal snart flyge av garde. Mykje står att å lære om arten, som særleg sjømenn har møtt inntil nyleg.

Foto: Lars Tore Mubalegh-Håvardsholm

DyrFeature
Naïd Mubalegh

Julefuglen i augustnatta

Havsvala tel blant dei minste sjøfuglane i verda. Ho er omtrent stor som ein sporv, men kan leve lenger enn tretti år.

Angela Merkel vart forbundskanslar i 2005.

Angela Merkel vart forbundskanslar i 2005.

Foto: Michael Sohn / AP / NTB

BokMeldingar
Bernt Hagtvet

Angela Merkel har mykje å læra oss om korleis politikk vert hamra ut – med fornuft.

Opprørssoldatar ved ei brennande kiste i mausoleet til Hafez al-Assad, som styrte Syria frå 1970 til han døydde i 2000. Mausoleet til den tidlegare diktatoren står i landsbyen Qardaha i Latakia-provinsen nordvest i landet.

Opprørssoldatar ved ei brennande kiste i mausoleet til Hafez al-Assad, som styrte Syria frå 1970 til han døydde i 2000. Mausoleet til den tidlegare diktatoren står i landsbyen Qardaha i Latakia-provinsen nordvest i landet.

Foto: Aaref Watad / AFP / NTB

Samfunn

I oska etter Assad

Ikkje alle i Syria jublar over at diktaturet har falle.

Per Anders Todal
Opprørssoldatar ved ei brennande kiste i mausoleet til Hafez al-Assad, som styrte Syria frå 1970 til han døydde i 2000. Mausoleet til den tidlegare diktatoren står i landsbyen Qardaha i Latakia-provinsen nordvest i landet.

Opprørssoldatar ved ei brennande kiste i mausoleet til Hafez al-Assad, som styrte Syria frå 1970 til han døydde i 2000. Mausoleet til den tidlegare diktatoren står i landsbyen Qardaha i Latakia-provinsen nordvest i landet.

Foto: Aaref Watad / AFP / NTB

Samfunn

I oska etter Assad

Ikkje alle i Syria jublar over at diktaturet har falle.

Per Anders Todal

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis