Tur-retur Alabama
Waxahatchee tek ei ny, musikalsk retning på vårens plate.
Americana
Waxahatchee:
Saint Cloud
Merge
Ekte kjærleik følgjer ikkje ei rett line, heiter det i «Ruby Falls», ein av dei finaste songane på Saint Cloud, Waxahatchees nye, viktige plate: «It breaks your neck/ It builds you a delicate shrine.» Det dreier seg om ein låt full av vemod og varme, over noko som var, men som no er over.
Waxahatchee – eller Katie Crutchfield, som er artistens eigentlege namn – har vore meld på desse sidene før, men Saint Cloud finn henne på veg i ei ny retning, bort frå den rå, ufiltrerte indierocken somme vil kjenne henne for, og i retning av ei krysning av country og rock, eller americana, om du vil.
Loretta Lynn
Kanskje vil nokre stusse over ei slik vending, men Waxahatchee er allereie i namnet forankra i ein nordamerikansk sørstatsbakgrunn gjennom å vere kalla opp etter ei elv nær barndomsheimen til Crutchfield i Alabama. Vel fann Crutchfield form som artist i pønkrocken i musikkbyen Birmingham i heimstaten i tenåra, men før det igjen vaks ho opp på klassisk country, og det var artistar som Loretta Lynn som fekk henne til å ville lage musikk. Med Saint Cloud vender ho tilbake til det ho gjorde opposisjon mot i ungdomsåra, men på sine eigne premissar.
I songar som «Hell» og «Can’t Do Much» er den emosjonelle intensiteten til Waxahatchee teken godt vare på, men countryavtrykket er sterkt. Og at ein vesentleg transformasjon har funne stad, er allereie tydeleg før du har høyrt ein tone, i omslaget til Saint Cloud, som plasserer Crutchfield i lyseblå kjole på taket av ein rosedekt Ford pickup, mot eit sørstatslandskap som bakgrunn, i ein positur som ikkje hadde vore framand for Loretta Lynn.
Cline og Williams
Då det vart godt med stovetid i mars, fann eg omsider vegen til Ken Burns’ dokumentarserie Countrymusikkens historie, som låg og venta i nettspelaren til NRK. Til lags åt alle kan ingen gjera, det er no gamalt og vil so vera, og alle vil vel synast noko manglar i ein slik TV-serie, men eg var ikkje den første til å merkje meg at Burns og manusforfattar Dayton Duncan i alle fall hadde passa på å finne godt med plass til sjangerens mange markante kvinnenamn.
Særleg var det herleg å sjå dei meir progressive understraumane i ein ofte konservativ musikkultur kome til sin rett, representert av artistar som Patsy Cline og Loretta Lynn (sistnemnte sin «Don’t Come Home a Drinkin’ (With Lovin’ on Your Mind)» og «The Pill» er mellom seriens definitive høgdepunkt). Ikkje berre den sterke røysta får plass, det får også instrumentalistar som gitaristen Maybelle Carter. Serien demonstrerer også fint at countrymusikkens identitetskrise er permanent, og at spørsmålet om «kva country er» aldri vil finne eit endeleg svar, trass stadig nye formasjonar av eit countrypoliti.
Kor «country» Waxahatchee er, får kvar og ein finne ut for seg sjølv, men ei eksplisitt, sentral inspirasjonskjelde for Saint Cloud finst i alle fall i Lucinda Williams’ plate Car Wheels on a Gravel Road (1998), som Crutchfield skreiv eit flott essay om for eit par år sidan. Dei to platene står fint til kvarandre, og eit større kompliment enn det er det vanskeleg å tenkje seg.
Øyvind Vågnes
Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Americana
Waxahatchee:
Saint Cloud
Merge
Ekte kjærleik følgjer ikkje ei rett line, heiter det i «Ruby Falls», ein av dei finaste songane på Saint Cloud, Waxahatchees nye, viktige plate: «It breaks your neck/ It builds you a delicate shrine.» Det dreier seg om ein låt full av vemod og varme, over noko som var, men som no er over.
Waxahatchee – eller Katie Crutchfield, som er artistens eigentlege namn – har vore meld på desse sidene før, men Saint Cloud finn henne på veg i ei ny retning, bort frå den rå, ufiltrerte indierocken somme vil kjenne henne for, og i retning av ei krysning av country og rock, eller americana, om du vil.
Loretta Lynn
Kanskje vil nokre stusse over ei slik vending, men Waxahatchee er allereie i namnet forankra i ein nordamerikansk sørstatsbakgrunn gjennom å vere kalla opp etter ei elv nær barndomsheimen til Crutchfield i Alabama. Vel fann Crutchfield form som artist i pønkrocken i musikkbyen Birmingham i heimstaten i tenåra, men før det igjen vaks ho opp på klassisk country, og det var artistar som Loretta Lynn som fekk henne til å ville lage musikk. Med Saint Cloud vender ho tilbake til det ho gjorde opposisjon mot i ungdomsåra, men på sine eigne premissar.
I songar som «Hell» og «Can’t Do Much» er den emosjonelle intensiteten til Waxahatchee teken godt vare på, men countryavtrykket er sterkt. Og at ein vesentleg transformasjon har funne stad, er allereie tydeleg før du har høyrt ein tone, i omslaget til Saint Cloud, som plasserer Crutchfield i lyseblå kjole på taket av ein rosedekt Ford pickup, mot eit sørstatslandskap som bakgrunn, i ein positur som ikkje hadde vore framand for Loretta Lynn.
Cline og Williams
Då det vart godt med stovetid i mars, fann eg omsider vegen til Ken Burns’ dokumentarserie Countrymusikkens historie, som låg og venta i nettspelaren til NRK. Til lags åt alle kan ingen gjera, det er no gamalt og vil so vera, og alle vil vel synast noko manglar i ein slik TV-serie, men eg var ikkje den første til å merkje meg at Burns og manusforfattar Dayton Duncan i alle fall hadde passa på å finne godt med plass til sjangerens mange markante kvinnenamn.
Særleg var det herleg å sjå dei meir progressive understraumane i ein ofte konservativ musikkultur kome til sin rett, representert av artistar som Patsy Cline og Loretta Lynn (sistnemnte sin «Don’t Come Home a Drinkin’ (With Lovin’ on Your Mind)» og «The Pill» er mellom seriens definitive høgdepunkt). Ikkje berre den sterke røysta får plass, det får også instrumentalistar som gitaristen Maybelle Carter. Serien demonstrerer også fint at countrymusikkens identitetskrise er permanent, og at spørsmålet om «kva country er» aldri vil finne eit endeleg svar, trass stadig nye formasjonar av eit countrypoliti.
Kor «country» Waxahatchee er, får kvar og ein finne ut for seg sjølv, men ei eksplisitt, sentral inspirasjonskjelde for Saint Cloud finst i alle fall i Lucinda Williams’ plate Car Wheels on a Gravel Road (1998), som Crutchfield skreiv eit flott essay om for eit par år sidan. Dei to platene står fint til kvarandre, og eit større kompliment enn det er det vanskeleg å tenkje seg.
Øyvind Vågnes
Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Sunniva M. Roligheten debuterte som romanforfattar i 2022. Boka som kjem ut no, har ho skrive saman med Daniel A. Wilondja.
Foto: Anna-Julia Granberg / Blunderbuss
Orda mellom oss
Sunniva M. Roligheten, Daniel A. Wilondja og Google Translate har saman skrive ein fascinerande tekstkollasj.
Teikning: May LInn Clement
«Blokk har vore nytta om stabben folk vart halshogne på.»
Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.
Foto: Ole Berg-Rusten / NTB
Eit spørsmål om kontroll
I rapport etter rapport kritiserer Riksrevisjonen statlege institusjonar for feil og manglar. Men kva kjem det eigentleg ut av kritikken?
Odd Nordstoga slo gjennom som soloartist i 2004. No har han skrive sjølvbiografi.
Foto: Samlaget
Ein av oss
Odd Nordstoga skriv tankefullt om livet, ut frå rolla som folkekjær artist.
Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.
Foto: Mandel Ngan / AFP / NTB
Nato-toppen som sa det han tenkte
Stian Jenssen fekk kritikk då han som stabssjef i Nato skisserte ei fredsløysing der Ukraina gjev opp territorium i byte mot Nato-medlemskap. – På eit tidspunkt må ein ta innover seg situasjonen på bakken, seier han.