Systematisk dokumentasjon
Knut Hamre har spelt inn alle slåttane til Anders Bonde.
Knut Hamre spela på folkefesten ved bygdetunet då dronning Sonja og kong Harald vitja Granvin 19. juni i år.
Foto: Marit Hommedal / NTB scanpix
Folkemusikk
Knut Hamre:
Slåttar etter Anders Bonde
Ta:lik
Hardingfelespelaren Knut Hamre frå Granvin i Hardanger ligg ikkje på latsida. I fjor gav han ut ein firdobbel CD med slåttar frå heimbygda. Også denne gongen er det eit systematisk dokumentasjonsarbeid som vert servert.
Utvida slåttekunne
Han har spela inn alle slåttar som kan sporast attende til spelemannen Anders Bonde (1850–1936) frå Vang i Valdres, som etter eit mindre vellukka Amerika-opphald hamna i Strandebarm i Hardanger, budde der resten av livet og vart ein svært omtykt spelemann i samtida. Og dei lokale spelemennene sette pris på å få utvida slåttekunna si med nye slåttar, som gjerne stamma frå Valdres. Hovudkjelda til Hamre var Lars Trones frå Norheimsund. I tillegg kom noteoppskrifter frå Arne Bjørndals samling ved Universitetet i Bergen.
Folkemusikkrørsla i seinare tid har gjerne honorert musikarar som dyrkar musikken frå sitt eige område, og det har vore viktig å byggja opp lokal identitet. Difor har gjerne musikk som ikkje passar inn i dette mønsteret, kome i bakgrunnen. Dette har Hamre vilja gjera noko med.
Plate og bok
I tillegg til dei 17 slåttane som er spela inn, er publikasjonen utforma som ei vakker lita bok, formgjeven av designaren Eva Karlsson. Boka har ein innleiande tekst av Jon Fosse der han fortel om grannen som spela slåttar etter «Bonden». Hovudteksten er ein grundig artikkel der John Ole Morken fortel om livet og musikken til Anders Bonde. Alt dette er dessutan omsett til engelsk, og boka er utstyrt med mange eldre fotografi.
I ei tid då det fysiske formatet lir under gratis tilgjengelege digitale lydfestingar, er det fleire plateselskap som har valt å gje ut platene i selskap med fyldige teksthefte. I tillegg til Ta:lik har både Heilo/Grappa, Etnisk musikklubb og Sylvartun folkemusikk stått bak fleire slike utgjevingar dei siste åra. Det utgjer ei sunn og attraktiv motvekt mot dei lettvinte løysingane.
Det lyt òg nemnast at Hamre legg sitt eige umiskjennelege lyriske, men nøkterne preg på spelet, noko som gjev prosjektet verdi langt ut over det reint dokumentariske.
Sigbjørn Apeland
Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Folkemusikk
Knut Hamre:
Slåttar etter Anders Bonde
Ta:lik
Hardingfelespelaren Knut Hamre frå Granvin i Hardanger ligg ikkje på latsida. I fjor gav han ut ein firdobbel CD med slåttar frå heimbygda. Også denne gongen er det eit systematisk dokumentasjonsarbeid som vert servert.
Utvida slåttekunne
Han har spela inn alle slåttar som kan sporast attende til spelemannen Anders Bonde (1850–1936) frå Vang i Valdres, som etter eit mindre vellukka Amerika-opphald hamna i Strandebarm i Hardanger, budde der resten av livet og vart ein svært omtykt spelemann i samtida. Og dei lokale spelemennene sette pris på å få utvida slåttekunna si med nye slåttar, som gjerne stamma frå Valdres. Hovudkjelda til Hamre var Lars Trones frå Norheimsund. I tillegg kom noteoppskrifter frå Arne Bjørndals samling ved Universitetet i Bergen.
Folkemusikkrørsla i seinare tid har gjerne honorert musikarar som dyrkar musikken frå sitt eige område, og det har vore viktig å byggja opp lokal identitet. Difor har gjerne musikk som ikkje passar inn i dette mønsteret, kome i bakgrunnen. Dette har Hamre vilja gjera noko med.
Plate og bok
I tillegg til dei 17 slåttane som er spela inn, er publikasjonen utforma som ei vakker lita bok, formgjeven av designaren Eva Karlsson. Boka har ein innleiande tekst av Jon Fosse der han fortel om grannen som spela slåttar etter «Bonden». Hovudteksten er ein grundig artikkel der John Ole Morken fortel om livet og musikken til Anders Bonde. Alt dette er dessutan omsett til engelsk, og boka er utstyrt med mange eldre fotografi.
I ei tid då det fysiske formatet lir under gratis tilgjengelege digitale lydfestingar, er det fleire plateselskap som har valt å gje ut platene i selskap med fyldige teksthefte. I tillegg til Ta:lik har både Heilo/Grappa, Etnisk musikklubb og Sylvartun folkemusikk stått bak fleire slike utgjevingar dei siste åra. Det utgjer ei sunn og attraktiv motvekt mot dei lettvinte løysingane.
Det lyt òg nemnast at Hamre legg sitt eige umiskjennelege lyriske, men nøkterne preg på spelet, noko som gjev prosjektet verdi langt ut over det reint dokumentariske.
Sigbjørn Apeland
Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Utvalsleiar Line Eldring leverer NOU-rapporten om EØS-avtalen til utanriksminister Espen Barth Eide (Ap).
Foto: Terje Pedersen / NTB
Kva er alternativet til EØS-medlemskap?
Anna Kleiva er forfattar og omsetjar.
Foto: Privat
Anna Kleiva er ny diktskribent i Dag og Tid
«Eg ser fram til å arbeida meir med einskilde dikt frå ulike forfattarar.»
Sofi Oksanen er av dei forfattarane som har fått flest prisar i Norden. Bøkene hennar er omsette til 46 språk. Biletet er frå bokmessa i Wien i 2022.
Foto: Nicola Montfort / Wikimedia Commons
Vald mot kvinner som våpen
Sofi Oksanen ønskte å skrive ei bok som er tilgjengeleg for vanlege lesarar, som kan lesast utan kart og utan at ein treng følgje krigsnyhenda dag for dag. At essayet Putins krig mot kvinner skulle bli så skremmande, såg ho ikkje heilt for seg.
For Balázs Orbán, som er politisk rådgjevar for statsministeren, er jobben å halda fast ved dei langsiktige måla til regjeringa mellom alle dei mindre og større oppgåvene i kvardagen.
Foto frå heimesida til Orbán Balázs i regjeringa
Verda ifølgje Orbán
BUDAPEST: I ei ny bok fortel ideologen til Viktor Orbán korleis Ungarn vil utfordra den liberale verdsordninga. Weekendavisen har møtt han.
Gjengkrim – ein varsla katastrofe
Det går knapt ein dag utan grove valdshendingar i Oslo. Bak står gjengar og mektige kriminelle nettverk som har vakse fram dei siste ti åra.
Papiravisa