¿ Symfonisk konsert
Det Daniel Lozakovich manglar av tyngd, kompenserer han gjennom sjarm.
Den svenske fiolinisten Daniel Lozakovich (fødd 2001).
Foto: DG
Lytt til artikkelen:
På Beethovens tid var festkonsertane like lange og mangslungne som festmåltida, med uvande kombinasjonar av musikalske rettar i for oss overraskande rekkjefylgje. Tunge program blei gjerne løyste opp gjennom musikalske sirkusnummer, særleg om ein kjend virtuos var til stades.
Og det var det i Theater an der Wien veslejulaftan 1806, under den velgjerande konserten som plakaten kunngjorde skulle vera «til fordel for Franz Clement». Ludwig van Beethovens (1770–1827) gode ven Clement var mellom Wiens største fiolinistar. Ved sida av storverk av Händel, Mozart og Cherubini skulle han «spela ein heil sonate på éin streng medan han heldt fiolinen opp ned.»
Apestrekar
Me veit ikkje om det var ablegøyene til Clement eller urframføringa av Beethovens Konsert for fiolin og orkester i D-dur, op 61, som gjorde mest inntrykk på den jamne wienar denne kvelden. Wiener-Zeitung skreiv i alle høve at «den fortreffelege fiolinspelaren Clement spelte ein fiolinkonsert av Beethhofen [sic.], som på grunn av originaliteten sin og dei mangfaldige fine partia blei teken imot med applaus». Men kritikaren var kritisk til apestrekane Clement «nedverdiga seg til for å gleda pøbelen», og når det galdt Beethoven-konserten, fann han «somme usamanhengande passasjar og uendelege gjentakingar av middels interessante stadar som kan verka trøyttande». Ja, om Beethoven heldt fram med å komponera på denne måten, var det fare for at framtidas publikum ville koma til å «forlata konsertsalen med ei ubehageleg kjensle av utmatting».
Det skulle ta mest 40 år før Beethovens einaste fiolinkonsert, der solisten og orkesteret på skilsetjande måte tevlar på like fot, fekk sitt verkelege gjennombrot. Det hende då det 12-årige vedunderbarnet Joseph Joachim framførte han i England under leiing av Felix Mendelssohn-Bartholdy i 1844.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
