Americana

Lambchop:

This (is what I wanted to tell you)

City Slang / Playground

«The new isn’t so you anymore», opningssporet på This (is what I wanted to tell you) – det nye albumet frå Lambchop – rommar på eit vis alle dei viktigaste motsetjingane som definerer dei fine, nye songane til Kurt Wagner.

Som på Flotus (2016) er røysta manipulert, og mykje av det vi høyrer, er laga på ein datamaskin, men samstundes er Tony Crow der, på pianoet sitt, og brått kjem det ein nydeleg, varm munnspelsolo ved Charlie McCoy. Førespurnaden står sentralt på This (is what I wanted to tell you), der ordet «you» figurerer i albumets parentesiske tittel og i sju av åtte låttitlar, men Wagner syng om kulturell og politisk uro på ein spørjande – snarare enn agitatorisk – måte.

Det mest markante estetiske grepet på This er Wagners bruk av autotune, som eg vil tru deler trufaste Lambchop-lyttarar. Som verkty er autotuneteknologien utvikla for å perfeksjonere vokalprestasjonar, og er mykje brukt mellom anna i musikkindustrien i Wagners heimby Nashville, som pumpar ut sjellaus, kommersiell country for massane.

Ny ingrediens

Ikkje overraskande er dermed bruken av autotune i utgangspunktet suspekt i den alternative countrydelen av den fasetterte americanatradisjonen, eit sjikt der Lambchop med gode grunnar har plassert seg som eit sentralt bandprosjekt sidan midten av 1990-åra.

Sjølv rynkar eg ikkje på nasen over Wagners manipulasjon av si eiga røyst. Tvert om meiner eg grepet tilfører musikkuttrykket ein fascinerande ny ingrediens. I Wagners hender er sjølvsagt ikkje autotune eit korrektiv. Snarare er det destabiliserande og aktivt brukt for å skape eit slags maskinelt innslag i den elles så organiske musikken til Lambchop.

Wagner syng mykje med si eiga, umanipulerte og raspete røyst, men korar seg sjølv med autotune, i ein tilbakelent polyfoni godt eigna til å uttrykkje filosofiske sonderingar som alle har utspring i det kvardagslege.

Eg har lytta mykje til This, og vorte rett glad i albumet, og undervegs har eg fleire gonger tenkt på nokre av intervjua med Brian Eno som finst i internettets ymse avkrokar, der han reflekterer innsiktsfullt over potensialet som ligg i bruken av autotune – ein teknologi han sjølv utforska på Another Day on Earth frå 2005, og grensene for kva ei røyst kan vere, var han i gang med å reflektere over alt på Music for Airports frå 1978. For Eno er perfeksjonisme gjennom teknologiutvikling eit blindspor, men eit som byr på nokre overraskande kunstnariske moglegheiter for dei som har auge for det.

Leiketøy

For Wagner er autotune eit slags musikkfilosofisk leiketøy, slik det til dels også har vore det for ein artist som Justin Vernon (Bon Iver) – ein teknologi ein kan bruke som eit instrument til å utforske grensene for det menneskelege i ei manipulert røyst. Det nynnande koret blømer metallisk på ein underleg vakker måte. Wagner har alltid vore interessert i å presse si eiga røyst for å skape noko nytt, dette motiverte også falsettsongen som kjenneteiknar Nixon (2000) og gjer albumet til mi favorittplate med Lambchop, i ein gjennomgåande sterk katalog der This finn seg godt til rette.

Øyvind Vågnes

Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.