JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Musikk

Månen tur-retur

Sommarens månejubileum baud også på
ny musikk frå Brian Eno.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Brian Eno lagar musikk for oss i tid og rom.

Brian Eno lagar musikk for oss i tid og rom.

Foto: NTB scanpix/BBC

Brian Eno lagar musikk for oss i tid og rom.

Brian Eno lagar musikk for oss i tid og rom.

Foto: NTB scanpix/BBC

2385
20190809
2385
20190809

Ambient

Brian Eno:

Apollo:
Atmospheres and Sound­tracks

Capitol

Det har vore ein sommar i månens teikn. Ikkje berre fordi det kvite skinet lyser opp mang ei varm, mørk natt, akkurat når morgonen ikkje treng å komme i gong for tidleg. Eg tenkjer sjølvsagt på jubileet som i midten av juli skein frå alle skjermflatene som i 2019 gir skiva på kvelven alvorleg konkurranse om merksemda når sommarkvelden går mot natt.

Apollo

At det har gått eit halvt hundreår sidan Apollo 11-reisa, er eit godt høve til å sjå både bakover og framover, ikkje minst på menneskets plass i det store biletet, endåtil på ein planetarisk skala. Vi har rota det til på vår eigen planet, og jammen om vi ikkje har rukke og leggje frå oss litt skrot på månen også.

Eg er av sorten som endå kan verte slegen av djup undring og ikkje lite fascinasjon når eg kikkar opp i mørkret ei sommarnatt, og kjem på at menneske faktisk har reist til den kvite skiva der ute. Få ting konfronterer oss meir effektivt med ytterpunkta i vår eigen eksistens enn blikket tilbake mot jordkloden, slik det har vorte fanga i ikoniske fotografi.

Og om dette blikket har sitt lydspor, er det musikken Brian Eno laga, saman med broren Roger og Daniel Lanois, på plata Apollo: Atmospheres and Soundtracks (1983), til ein dokumentarfilm som samla 35 mm-opptak frå måneferdene. I høve jubileet i sommar kom ei nyoppussa utgåve ut, med heile 11 ferske komposisjonar i tillegg til dei 12 som var å finne på originalalbumet.

Lyden av fantasi

Eg høyrer til mellom dei som held både Eno og Lanois høgt, og ikkje minst samarbeidet dei i mellom, der noko eige, eit uttrykk ingen av dei heilt klarar å skape utan kvarandre, oppstår. Sjølv om det nye materialet ikkje vil feste seg i deira felles kanon på same måte som musikken frå tidleg på 1980-talet gjorde, så er det rett fint, og eit godt tilskot for gamle og nye lyttarar.

Apollo: Atmospheres and Soundtracks er lyden av våre eigne fantasiar og førestillingar om rommet, av glidande, menneskeskapte lekamar i overskridande, grenselaus, men likevel presist kalkulert rørsle, av det som funklar mot det endelause mørkret, der vår eigen eksistens tyder lite eller endå mindre, når alt kjem til alt. Det kjennest som musikk for vår tid.

Øyvind Vågnes

Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Ambient

Brian Eno:

Apollo:
Atmospheres and Sound­tracks

Capitol

Det har vore ein sommar i månens teikn. Ikkje berre fordi det kvite skinet lyser opp mang ei varm, mørk natt, akkurat når morgonen ikkje treng å komme i gong for tidleg. Eg tenkjer sjølvsagt på jubileet som i midten av juli skein frå alle skjermflatene som i 2019 gir skiva på kvelven alvorleg konkurranse om merksemda når sommarkvelden går mot natt.

Apollo

At det har gått eit halvt hundreår sidan Apollo 11-reisa, er eit godt høve til å sjå både bakover og framover, ikkje minst på menneskets plass i det store biletet, endåtil på ein planetarisk skala. Vi har rota det til på vår eigen planet, og jammen om vi ikkje har rukke og leggje frå oss litt skrot på månen også.

Eg er av sorten som endå kan verte slegen av djup undring og ikkje lite fascinasjon når eg kikkar opp i mørkret ei sommarnatt, og kjem på at menneske faktisk har reist til den kvite skiva der ute. Få ting konfronterer oss meir effektivt med ytterpunkta i vår eigen eksistens enn blikket tilbake mot jordkloden, slik det har vorte fanga i ikoniske fotografi.

Og om dette blikket har sitt lydspor, er det musikken Brian Eno laga, saman med broren Roger og Daniel Lanois, på plata Apollo: Atmospheres and Soundtracks (1983), til ein dokumentarfilm som samla 35 mm-opptak frå måneferdene. I høve jubileet i sommar kom ei nyoppussa utgåve ut, med heile 11 ferske komposisjonar i tillegg til dei 12 som var å finne på originalalbumet.

Lyden av fantasi

Eg høyrer til mellom dei som held både Eno og Lanois høgt, og ikkje minst samarbeidet dei i mellom, der noko eige, eit uttrykk ingen av dei heilt klarar å skape utan kvarandre, oppstår. Sjølv om det nye materialet ikkje vil feste seg i deira felles kanon på same måte som musikken frå tidleg på 1980-talet gjorde, så er det rett fint, og eit godt tilskot for gamle og nye lyttarar.

Apollo: Atmospheres and Soundtracks er lyden av våre eigne fantasiar og førestillingar om rommet, av glidande, menneskeskapte lekamar i overskridande, grenselaus, men likevel presist kalkulert rørsle, av det som funklar mot det endelause mørkret, der vår eigen eksistens tyder lite eller endå mindre, når alt kjem til alt. Det kjennest som musikk for vår tid.

Øyvind Vågnes

Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Dokumentarfilmskapar Øystein Mamen har følgt innsette og tilsette på ein jesuittisk stilleretreat i Halden fengsel.

Dokumentarfilmskapar Øystein Mamen har følgt innsette og tilsette på ein jesuittisk stilleretreat i Halden fengsel.

Foto: Mop distribusjon

FilmMeldingar

Ansikt, innsikt, utsikt

Øystein Mamen gjer døra høg og porten vid i Straff.

Brit Aksnes
Dokumentarfilmskapar Øystein Mamen har følgt innsette og tilsette på ein jesuittisk stilleretreat i Halden fengsel.

Dokumentarfilmskapar Øystein Mamen har følgt innsette og tilsette på ein jesuittisk stilleretreat i Halden fengsel.

Foto: Mop distribusjon

FilmMeldingar

Ansikt, innsikt, utsikt

Øystein Mamen gjer døra høg og porten vid i Straff.

Brit Aksnes
Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Foto: Leikny Havik

BokMeldingar

Frank Rossavik har skrive ei rørande bok om korleis eit høyrselstap kan påverka kven du blir.

ErikMartiniussen
Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Frank Rossavik er sakprosaforfattar og kommentator i Aftenposten. Like før han fylte fire år, forsvann nesten all høyrsel.

Foto: Leikny Havik

BokMeldingar

Frank Rossavik har skrive ei rørande bok om korleis eit høyrselstap kan påverka kven du blir.

ErikMartiniussen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis