Folkemusikk

Særsvip:

Særsvip

Jensa

Dette er ei uvanleg plate fordi dei medverkande er ein trio der Britt Elise Skram spelar fele, John Inge Leira Bjøringsøy spelar trøorgel og Anna Liv Skjelten Gjendem dansar. Sistnemnde er ikkje høyrbar, og dette er heller ingen VHS eller DVD, men ei god gamaldags kompaktplate.

Finstemt

Det er gamalt nytt at store deler av folkemusikken er dansemusikk, og det er nyare nytt å laga sceniske framsyningar der musikarar og dansarar samarbeider. Men det fine med denne produksjonen er at musikken står seg godt på eigne bein, utan at lydarane kan sjå dansen som ein gong har vore der – og som atter kan bli der.

Men plata inneheld ikkje berre dansemusikk, som springarar og valsar, men òg salmetonar, bånsullar og kjøkemeisterviser. Og alt dette er framført på finstemt vis: Felespelet er mjukt og kontrollert, men utan å verta stivt. Og trøorgelspelet fungerer godt anten det er tilpassa dansetakten eller dei meir stillferdige melodiane.

Truverdig framført

Ei anna underleg side ved denne plata er at tekstane som er knytte til nokre av melodiane, er trykte i tekstheftet sjølv om dei ikkje vert sungne. Plata er såleis eit fint døme på at dansemusikk kan vera fin utan at dansinga er merkbar, og songane kan vera fine utan tekst. Eit mykje brukt kjenneteikn på «folkemusikk» er at han er knytt til andre funksjonar enn dei reint estetiske (slik ein har for vane å tenka om «kunstmusikken»). Slik sett er dette eit fint døme på korleis dei tradisjonelle melodiane – det me, litt enkelt, kallar folketonar – kan fungera både i samband med dans, i religiøse ritual og som sovemedisin, berre han vert truverdig framført. Og det vert han på denne plata, som er fri for virtuose og poserande innslag. Spelet er fjellstøtt, men ikkje brautande.

Sigbjørn Apeland

Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikk-
meldar i Dag og Tid.