Bøhmisk islett
Antonio Rosettis fiolinkonsertar byr på underlege melodiske krumspring.
Den tyske fiolinisten Lena Neudauer.
Foto: Denise Krentz
CD
Antonio Rosetti:
Three Violin Concertos
Lena
Neudauer, fiolin; Südwestdeutsches Kammerorchester Pforzheim; dir.: Johannes Moesus. CPO 2020
Antonio Rosetti – namnet kling elegant italiensk. Men mannen heitte eigentleg Anton Rösler og var fødd i den nordbøhmiske byen Leitmeritz i dagens i Tsjekkia. Mest kjend er han for rekviemet i Ess-dur, framført for 4000 tilhøyrarar under minnehøgtida for W.A. Mozart i Praha i 1791. Ei innspeling av dødsmessa, Requiem für Mozart, kom på plateselskapet Ars Produktion i 2011, dirigert av Johannes Moesius.
Utmerkt solo
Den same Moesius (som tydelegvis spesialiserer seg på marginaliserte wienerklassikarar) dirigerer på den nye plata Three Violin Concertos, der fiolinisten Lena Neudauer frå München framfører tre Rosetti-konsertar saman med Südwestdeutsches Kammerorchester Pforzheim. Soloprestasjonen er utmerkt – Neudauer høyrer til den nye generasjonen tyske fiolinistar med briljant teknikk og godt grep om ulike historiske stilar.
Orkesteret er ikkje på same tekniske nivå. Men sjølv om presisjonen i samspelet kunne vore betre, presterer det under Moesius’ takstokk fine tolkingar av dette uvanlege repertoaret.
Snirklete melodiar
Sidan komposisjonane er ukjende for dei aller fleste, meg inkludert, er det interessant å koma inn på kvalitetane og særtrekka til komponisten. Sjølv om Rosetti aldri blei tilsett i nokon av dei europeiske musikkmetropolane, men måtte nøya seg med stillingar ved perifere tyske hoff, hadde komposisjonane hans stor suksess i storbyar som Paris og London, der dei også blei trykte. Og produktiv var han: Meir enn 40 symfoniar og nesten 60 konsertar inngår i den 400 opus sterke verklista.
Fiolinkonsertane på plata byr på frisk og kraftfull melodikk som stundom syner islett av den bøhmiske folkemusikken han må ha høyrt i ungdomen. Orkesterforspela før solofiolinen kjem inn, er så grundig utarbeidde at dei hadde vore ein symfoni verdig. Dette merkar me særleg i opningssatsen «Allegro molto» til Fiolinkonsert i D-dur, som struttar av musikalske idear. Dei snirklete melodiane til solofiolinen har innslag av det bøhmiske og må ha låte vågale i samtida. Men endå underlegare – og oppfriskande bøhmisk – læt tredjesatsen «Rondo» i Fiolinkonsert i F-dur. Refrenget er her merkeleg usymmetrisk, forma i sju taktar som ikkje «går opp», og harmonikken blir effektfullt poengtert av to rustikke valthorn.
Sjur Haga Bringeland
Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
CD
Antonio Rosetti:
Three Violin Concertos
Lena
Neudauer, fiolin; Südwestdeutsches Kammerorchester Pforzheim; dir.: Johannes Moesus. CPO 2020
Antonio Rosetti – namnet kling elegant italiensk. Men mannen heitte eigentleg Anton Rösler og var fødd i den nordbøhmiske byen Leitmeritz i dagens i Tsjekkia. Mest kjend er han for rekviemet i Ess-dur, framført for 4000 tilhøyrarar under minnehøgtida for W.A. Mozart i Praha i 1791. Ei innspeling av dødsmessa, Requiem für Mozart, kom på plateselskapet Ars Produktion i 2011, dirigert av Johannes Moesius.
Utmerkt solo
Den same Moesius (som tydelegvis spesialiserer seg på marginaliserte wienerklassikarar) dirigerer på den nye plata Three Violin Concertos, der fiolinisten Lena Neudauer frå München framfører tre Rosetti-konsertar saman med Südwestdeutsches Kammerorchester Pforzheim. Soloprestasjonen er utmerkt – Neudauer høyrer til den nye generasjonen tyske fiolinistar med briljant teknikk og godt grep om ulike historiske stilar.
Orkesteret er ikkje på same tekniske nivå. Men sjølv om presisjonen i samspelet kunne vore betre, presterer det under Moesius’ takstokk fine tolkingar av dette uvanlege repertoaret.
Snirklete melodiar
Sidan komposisjonane er ukjende for dei aller fleste, meg inkludert, er det interessant å koma inn på kvalitetane og særtrekka til komponisten. Sjølv om Rosetti aldri blei tilsett i nokon av dei europeiske musikkmetropolane, men måtte nøya seg med stillingar ved perifere tyske hoff, hadde komposisjonane hans stor suksess i storbyar som Paris og London, der dei også blei trykte. Og produktiv var han: Meir enn 40 symfoniar og nesten 60 konsertar inngår i den 400 opus sterke verklista.
Fiolinkonsertane på plata byr på frisk og kraftfull melodikk som stundom syner islett av den bøhmiske folkemusikken han må ha høyrt i ungdomen. Orkesterforspela før solofiolinen kjem inn, er så grundig utarbeidde at dei hadde vore ein symfoni verdig. Dette merkar me særleg i opningssatsen «Allegro molto» til Fiolinkonsert i D-dur, som struttar av musikalske idear. Dei snirklete melodiane til solofiolinen har innslag av det bøhmiske og må ha låte vågale i samtida. Men endå underlegare – og oppfriskande bøhmisk – læt tredjesatsen «Rondo» i Fiolinkonsert i F-dur. Refrenget er her merkeleg usymmetrisk, forma i sju taktar som ikkje «går opp», og harmonikken blir effektfullt poengtert av to rustikke valthorn.
Sjur Haga Bringeland
Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Gjennom foto og tekst dokumenterte Maria Gros Vatne eit annleis liv på bloggen Wildandfree.no. Ho og mannen Nik Payne forlét bylivet og trygge jobbar til fordel for økologisk gardsbruk og heimeskule. Her ser me sonen Falk.
Foto: Maria Gros Vatne
Frå draum til sorg
Ukjent landskap vinn den eine prisen etter den andre. No er den å finne på lista over filmar som er kvalifiserte til vurdering av Oscar-akademiet i kategorien «Beste dokumentarfilm».
Peter Flamm (1891–1963) var ein tysk lege med jødisk familiebakgrunn som i 1926 gjorde furore med debutromanen.
Foto: Otto Kurt Vogelsang / Ullstein bild
«Jeg? er ein djupt fascinerande og høgst moderne tekst om sinnsforvirring og dobbeltgjengeri»
Marie Blokhus, Gard Skagestad og Kirsti Refseth spelar stykket til den tyske dramatikaren Marius von Mayenburg.
Foto: Monica Tormassy / Det Norske Teatret
Kven har makt over kven?
Velspelt om medviten og umedviten makt, sanning, manipulasjon og illusjon.
The Lady (Willa Fitzgerald) må flykte frå ein galen mann.
Foto: Another World Entertainment
Skrekkfilmen Strange Darling tuklar med tida for å trekke i gang tankane.
Sveinung Rotevatn (V), som ser opp, talte ikkje under behandlinga av den nye abortlova 3. desember. Den som gjekk fram til talarstolen flest gonger, var Marian Hussein (SV).
Foto: Thomas Fure / AP / NTB
Mors liv i salen
Debatten vi fekk høyre då den nye abortlova blei behandla tysdag, strekte seg frå 10.00 til 14.30, frå 1915 til framtida og frå fosteret til den store verda.
Papiravisa