GAMALDANS / POPULÆRMUSIKK

Erling Eriksen:

Volum 1–6. Egne komposisjoner

Aksent

Trekkspelet er eit mangfaldig instrument: Det finst mange typar trekkspel, og repertoaret spenner frå enkle dansemelodiar til samtidsmusikk. Samstundes som instrumentet er svært populært, er det òg eit av dei mest stigmatiserte – noko dei mange trekkspelvitsane vitnar om. Eit anna paradoks er at trekkspelet er eit typisk nybyrjarinstrument, samstundes som det vert traktert av svært virtuose musikarar uansett stilart. Nolevande døme på trekkspelarar som kombinerer høg underhaldingsfaktor, musikalitet og virtuositet, er Stian Carstensen, Frode Haltli og Heine Bugge.

Ein av dei viktigaste representanten for denne stilen er Erling Eriksen (1919–1996). På repertoaret stod dansemusikk – både norsk/svensk gamaldans, samba og tango. Dessutan spelte han klassiske svisker, alle slags populære melodiar og jamvel jazz.

Uansett stil er spelet prega av ein uvanleg teknisk virtuositet, men utan at det verkar påtrengande. Musikaliteten og roa i spelet gjer at Eriksen på meisterleg vis maktar å balansera det akrobatiske med det kunstnarlege.

Eriksen hadde si glanstid mellom 1940 og 1960, og han var populær både som dansespelemann og som konsertmusikar. Han gav ut plater og dukka ofte opp i kringkastinga. Når Håvard Svendsrud, som sjølv er ein glimrande trekkspelar, gjev ut heile seks plater med Eriksen (den første som CD, og resten i heildigital versjon), er det ein viktig del av norsk musikkhistorie som atter vert gjord tilgjengeleg.

Og medan ein lyder til desse platene, kan det òg vera på sin plass å finna fram boka til Arild Hoksnes frå 1988: Vals til tusen. Gamaldansmusikken gjennom 200 år. Dette er ein del av musikklivet som ofte har vore tilkjent lågare status fordi han verken er «rein» folkemusikk, klassisk eller jazz, og dessutan populær. Men nettopp difor er det eit interessant fenomen, både som lyd og som sosiokulturelt uttrykk.

Sigbjørn Apeland

Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.