Vi veit det så vel, likevel gløymer vi det godt og grundig kvar gong: Meiningsmålingar, eller gallup, er noko heilt anna enn val. Eller sagt på ein meir bombastisk måte: Den einaste meiningsmålinga som verkeleg tel, eller som har vekt, er den som veljarane leverer oss på sjølve valdagen. Det vil ikkje seia at bortforklåringane er heilt utan interesse, men mest interessante er dei fordi dei dokumenterer det professor Magne Skodvin aldri vart trøytt av å minna studentane sine på: «Det einaste vi lærer av historia, er at vi ikkje lærer noko av historia.»

Denne gongen lærte vi likevel noko: Dei som hadde funne ut at vi i 2021 utan tvil ville få eit klimaval når Stortinget skulle veljast, var trygge på at det ville verta eit klimaval jamvel om det ikkje vart eit klimaval. Slik gjekk det, og det hadde ei grei og lettfatteleg årsak: Når MDG (Miljøpartiet Dei Grøne) hamna under sperregrensa og ikkje fekk fleire enn tre av 169 plassar i stortingssalen, var det fordi dei andre partia profitterte på klimaengasjementet hos MDG. Det hadde MDG-guru Rasmus Hansson sagt, og da måtte det vera slik.

Nokre få var det som ymta frampå om at valmaterialet som MDG spreidde med stor iver, kanskje var for skarpt i kantane og for intenst, jamvel om det alltid var dekorert med dei aller breiaste smil.

Sjølv brende eg meg på å leggja for stor vekt på all sykkelpropagandaen. Det slo ikkje an hos jamaldringane mine, som ikkje tek ein velt like lett som dei gjorde for 30 år sidan. Dessutan har dei eit mindre forsonleg syn på den krevjande kombinasjonen sykkel pluss vinterføre i dag enn eg meiner å hugsa at dei hadde i tidlegare tider. Og vinter vert det vel tidsnok denne seinhausten òg.

Tyngdepunkt endrar seg eller flyttar på seg, verda er ikkje annleis. Men mangt er som det var, det er som fyrr, men det er meir forklårat, slik diktaren seier, og som før har eg framleis mest kontakt med jamaldringar. Det er somme ting som ikkje endrar seg like markant. Og dette har ikkje koryfeane i MDG hatt heilt lett for å skjøna, ikkje eingong når valvindane lurar og førebur seg skarpt bak husnova.

Skulle klimaentusiastane i staden ha teke det litt rolegare og køyrt med lyddempar i agitasjonen sin, og burde dei ha funne fleire sykkelstativ til farkostane sine? Eg veit ikkje, eg veit berre at eg no får fleire kular og bular enn eg før når eg dristar meg ut i trafikken med den gamle sykkelen min.

Det er andre enn syklistane som lever farleg under endra trafikktilhøve, og dei har ikkje tilpassa seg dei nye omstenda som plagar oss – eller som utfordrar oss, burde vi vel seia i desse moderne tider. Men dei er dristige, det skal dei ha, med alle dei nye elektriske småhjulskøyregreiene sine.

Risikofaktoren for fotgjengarar har skote i vêret i eit omfang som burde skremma nokon kvar til å melda seg på det første førstehjelpskurset ein måtte få nyss som. Livet i trafikken er ingen spøk, minst like risikofylt som all den statistikken folk burde liggja vakne av.

Per Egil Hegge