Den skarpsindige lesaren av Dag og Tid vil ha sett at Hallgeir Opedals danmarksreise denne hausten har mykje av Ferdaminne-dåmen ved seg. I tillegg er skildringa eit samanliknande prosjekt der to granneland vert eit slags moderne Ferdaminne, hundre og femti år for seint, rett nok, men gode skildringar vert aldri for gamle, heller ikkje om farkosten skulle skranta og harka litt. Og det ser da ut til at Opedal har eit påliteleg samarbeid med den moderne teknologien.

Hallgeir Opedal møter folk, og når nordmenn skriv om dansk øldrikking på nynorsk, skal det noko til før ein god nordmann er heilt trygg på at ein vil makta å halda seg på den rette sida av grøftekanten. For i våre hardbalne tider er det ikkje til å unngå at sjølv dei gode og snille danskane får litt medfart; alkohollovene er ikkje dei same på dei litt for smale gjennomfartsvegane på Sjællands Odde som dei lenge har vore i Bohuslän.

Barske påminningar om at det ingen spøk er å leggja ut på reise i det moderne Sverige, kjem jamt og trutt.

I førre veka kom det ein alvorleg eksplosjon att, i Göteborg denne gongen, og minst éin person miste livet. For to år sidan vart eit bustadkvartal rasert i ein så fredeleg by som Lidköping; slikt hende ikkje tidlegare, og det var ingen grunn for turistar til å tenkja i slike banar.

Femti eksplosjonar og gjengar som i fleire år har fått vanskelegare for å halda seg på matta, er stadig svært mykje vanlegare enn dei var i den gamle kolonimakta vår.

– Kvifor er danskane så danske, spør Opedal, medan dei innfødde lyfter ei godlynt ølflaske til helsing ved eit frukostbord som berre er triveleg og held all stor og altfor plagsam og snobbete kokekunst på trygg avstand.

På eit par generasjonar har eg ferdast langs reiseruta hans nokre gonger og kan kontrollera det han skriv. Og med svært få unntak har eg aldri vorte møtt med anna enn varme smil og like varme tilbod om hjelp. Jau da, det har da hendt at ein sur danske har dukka opp rundt neste sving, og framleis vert eg da så overrumpla at eg enno ikkje heilt veit korleis eg skal meistra ein slik situasjon.

Det klokaste er å satsa på at sykkelvraket – ei nemning som Opedals nystrigla farkost knapt nok fortener – held enno i nokre kilometer, men sikkert er ingen ting lenger.

Denne våren vart det eit stort tap i landsbyen «vår» på Sjælland da den lokale sykkelsmeden melde at det no kunne vera på tide å låsa dørene og sjå på korleis det låg til med pensjonen, knapt noka gullgruve, pensjonane er skrinnare der folk manglar oljefond. Men kona hans, som heller ikkje akkurat driv nokon pengemaskin, har ferske aviser og øl til sals enno ei stund, det faste ølklientellet hennar dukkar trufast opp for å løysa nye verdsproblem som også dukkar opp, så ein får leva i vona.

Per Egil Hegge