Utsyn frå Inderøy
Når motet ikkje sviktar
President Putin overrrekkjer den russiske Arbeidarhelt-medaljen til venen Arkady, som også står fram som eigar av det palasset Putin nett var skulda for å ha tilrana seg på den okkuperte Krimhalvøya.
Foto: Alexander Nemenov / AP / NTB
Siste helga i januar, i byen Jakutsk i Sibir, var det nokre tusen russarar som demonstrerte mot den russiske presidenten, Vladimir Putin. Det var normal vintertemperatur, 42 minusgrader, og eg ville nok, som ekte norsk pyse, heller ha sete inne i lenestolen med eit ullteppe eller fem over meg.
Det var ikkje så mykje mildare i byar som Moskva eller St. Petersburg, men der, og i andre byar i Russland, var det òg nokre tusen som demonstrerte mot korrupsjon.
Demonstrasjonen var ulovleg, slik skikken framleis er i Russland, og hovudmannen, Aleksej Navalnyj, vart truga med fengsel. Han hadde eit par vilkårsdomar og måtte rekna med å få dei omgjort til soning utan vilkår. Avgjerda kom denne veka, og på Navalnyj ventar to og eit halvt år i fengselscelle. Der er det monaleg varmare – dersom det er det rette adjektivet – enn minus 42, men godt for helsa er det da visst ikkje.
Det kom eit skjermbrev denne veka, frå ei venninne frå gamle dagar. Ho freistar tilveret på Manhattan i USA, og no hadde ho grave fram gamle minne frå den årvisse demonstrasjonen på Pusjkin-plassen i Moskva i 1970-åra. Den 5. desember samla det seg eit dusin borgarrettsforkjemparar der fordi det var grunnlovsdag, og dei ville markera dagen for Stalins grunnlov frå 1936. Det var eit dårleg år for borgarrettar, og på signal tok dei skinnluene av og stod tause, heilt til dei faste delegasjonane frå tryggingspolitiet KGB egla seg innpå dei. Ikkje for å arrestera dei, dei var så få at dei ikkje brydde seg med meir enn å seia at dei ikkje burde stå der berrhovda.
– Det er i kaldaste laget, sa dei.
Det var det ofte i Moskva i desember, og klokeleg tok demonstrantane luene på før dei rusla heimover att. Som prov på at det sovjetiske regimet ingen grunn hadde til å ottast noko som helst, var dette overtydande nok. Regimet låg på sotteseng og hadde godt og vel ti år att. Det skjøna ikkje vi, som var skammeleg godt løna for å fortelja den ikkje-kommunistiske verda om tilstanden og framtida.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
