Mannen som ikkje gir opp
Trump-tilhengjarar på det første valkampmøtet til Donald Trump etter at han gjekk av som president. Møtet vart halde i i Wellington i Ohio 26. juni.
Foto: Shannon Stapleton / Reuters / NTB
Ein kan seia kva ein vil om Donald Trump, men han er ikkje av dei som gir opp. I fleire år heldt han fast ved den falske påstanden om at Barack Obama ikkje var fødd i USA og derfor ikkje kunne godkjennast som presidentkandidat – for ikkje å snakka om president – i USA. Men han godtok til slutt valutfallet i 2012 og 2016, og Obama vart kåra som vinnar to gonger og fekk åtte år, to presidentperiodar, i Det kvite huset.
No i juni kom den seinaste, men heilt sikkert ikkje den siste, fråsegna frå Trump om at han eigenleg fekk nokre millionar fleire røyster enn Joe Biden og derfor er å rekna som den rette vinnaren av valet i 2020.
– Valet vart stole frå meg ved valfusk. I august vil dette verta endeleg fastlått, og da vert eg rettmessig innsett som president, sa Trump på fleire valmøte, eller rettare sagt «valmøte», til trufaste og jublande tilhengjarar i delstaten Ohio tidlegare på sommaren.
Dei amerikanarane som ser litt meir edrueleg både på oppteljinga av røystene i november i fjor, på amerikansk politikk og på Trumps svært kreative handtering av sanninga, reknar ikkje med at det kan henda. Dei kallar påstandane hans om at valet vart stole, «den store løgna», og så må veljarane heller samla seg til neste omgang ved presidentvalet i november 2024.
Eit dårleg varsel for Trump er det at dottera Ivana Trump og mannen hennar, tidlegare rådgjevar for president Trump, Jared Kushner, har markert avstand til patriarken og no har flytta nokre hundre kilometer lenger sør i Florida, frå cornflakespalasset Mar-a-Lago heilt til sørspissen av halvøya, nær Miami.
Ein ting må Trump få rett i: Han snakkar heilt sant når han seier at han sterkt mislikar å tapa. Men ein slåstkamp ekstra har han aldri sagt nei takk til, og i sommar ventar det ein runde til som kan gi han det han ber om, og meir til.
Det bryggjer opp til ei oppgjerd i rettsapparatet om nokre av dei over all måte kompliserte skattesakene hans. Mannen i søkelyset har vore skatterådgjevar for Trump i over 40 år, og det er ein av statsadvokatane i delstaten New York, Cyrus Vance jr., som førebur ei større sak mot han. Vance jr. er son av Cyrus Vance, som var utanriksminister for Jimmy Carter.
Det Trump er mistenkt for, er skattefiffel i det heilt store omfanget, og det er den typen skatteakrobatikk som har vore Trumps spesialitet gjennom meir enn ein mannsalder. Dette er ikkje for amatørar: Styresmaktene meiner at Trump i årevis har sjonglert med eigedomsskatten, og at han gjer det ved konsekvent å oppgi skattetakstar som ligg godt under realverdien på eigedom ved at han set overslaget for lågt når skatten skal utreknast, og for høgt når den same skattesummen skal førast som gjeldspost. Det vert pengar av slikt, meiner fagfolk som det er svært mange av i skattejungelen i New York.
Å skaffa seg oversyn over pengane som ligg i denne forma for sjonglering, er umåteleg arbeidskrevjande, og det vert ikkje enklare ved at dette slett ikkje er nokon eksakt vitskap. Det veit Trump, og Vance veit det minst like godt, og det ventar mange svært diskutable avgjerder som kan ankast i og til fleire instansar.
Vance luktar blod og ein republikansk skalp, Trump luktar pengar, og Trump har hatt for vane å lata slike saker dra ut på tid. Vance er 69 år gamal og risikerer å få ein stram timeplan på grunn av ei ventande aldersgrense, og i slike situasjonar har Trump vore ekspert på å dra nytte av tidsfaktoren. Desse knepa lærte han heilt andre stader enn på handelsskolen, for det meste av den durkdrivne og gjennomkorrupte advokaten sin, Roy Kohn, som først hadde gått fleire år i lære hos den forfylla kommunistjegeren senator Joseph McCarthy.
Roy Kohn døydde for meir enn sin mannsalder sidan, men diktarordet gjeld: «Om han er borte, så lever’n læll.»
Per Egil Hegge
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Ein kan seia kva ein vil om Donald Trump, men han er ikkje av dei som gir opp. I fleire år heldt han fast ved den falske påstanden om at Barack Obama ikkje var fødd i USA og derfor ikkje kunne godkjennast som presidentkandidat – for ikkje å snakka om president – i USA. Men han godtok til slutt valutfallet i 2012 og 2016, og Obama vart kåra som vinnar to gonger og fekk åtte år, to presidentperiodar, i Det kvite huset.
No i juni kom den seinaste, men heilt sikkert ikkje den siste, fråsegna frå Trump om at han eigenleg fekk nokre millionar fleire røyster enn Joe Biden og derfor er å rekna som den rette vinnaren av valet i 2020.
– Valet vart stole frå meg ved valfusk. I august vil dette verta endeleg fastlått, og da vert eg rettmessig innsett som president, sa Trump på fleire valmøte, eller rettare sagt «valmøte», til trufaste og jublande tilhengjarar i delstaten Ohio tidlegare på sommaren.
Dei amerikanarane som ser litt meir edrueleg både på oppteljinga av røystene i november i fjor, på amerikansk politikk og på Trumps svært kreative handtering av sanninga, reknar ikkje med at det kan henda. Dei kallar påstandane hans om at valet vart stole, «den store løgna», og så må veljarane heller samla seg til neste omgang ved presidentvalet i november 2024.
Eit dårleg varsel for Trump er det at dottera Ivana Trump og mannen hennar, tidlegare rådgjevar for president Trump, Jared Kushner, har markert avstand til patriarken og no har flytta nokre hundre kilometer lenger sør i Florida, frå cornflakespalasset Mar-a-Lago heilt til sørspissen av halvøya, nær Miami.
Ein ting må Trump få rett i: Han snakkar heilt sant når han seier at han sterkt mislikar å tapa. Men ein slåstkamp ekstra har han aldri sagt nei takk til, og i sommar ventar det ein runde til som kan gi han det han ber om, og meir til.
Det bryggjer opp til ei oppgjerd i rettsapparatet om nokre av dei over all måte kompliserte skattesakene hans. Mannen i søkelyset har vore skatterådgjevar for Trump i over 40 år, og det er ein av statsadvokatane i delstaten New York, Cyrus Vance jr., som førebur ei større sak mot han. Vance jr. er son av Cyrus Vance, som var utanriksminister for Jimmy Carter.
Det Trump er mistenkt for, er skattefiffel i det heilt store omfanget, og det er den typen skatteakrobatikk som har vore Trumps spesialitet gjennom meir enn ein mannsalder. Dette er ikkje for amatørar: Styresmaktene meiner at Trump i årevis har sjonglert med eigedomsskatten, og at han gjer det ved konsekvent å oppgi skattetakstar som ligg godt under realverdien på eigedom ved at han set overslaget for lågt når skatten skal utreknast, og for høgt når den same skattesummen skal førast som gjeldspost. Det vert pengar av slikt, meiner fagfolk som det er svært mange av i skattejungelen i New York.
Å skaffa seg oversyn over pengane som ligg i denne forma for sjonglering, er umåteleg arbeidskrevjande, og det vert ikkje enklare ved at dette slett ikkje er nokon eksakt vitskap. Det veit Trump, og Vance veit det minst like godt, og det ventar mange svært diskutable avgjerder som kan ankast i og til fleire instansar.
Vance luktar blod og ein republikansk skalp, Trump luktar pengar, og Trump har hatt for vane å lata slike saker dra ut på tid. Vance er 69 år gamal og risikerer å få ein stram timeplan på grunn av ei ventande aldersgrense, og i slike situasjonar har Trump vore ekspert på å dra nytte av tidsfaktoren. Desse knepa lærte han heilt andre stader enn på handelsskolen, for det meste av den durkdrivne og gjennomkorrupte advokaten sin, Roy Kohn, som først hadde gått fleire år i lære hos den forfylla kommunistjegeren senator Joseph McCarthy.
Roy Kohn døydde for meir enn sin mannsalder sidan, men diktarordet gjeld: «Om han er borte, så lever’n læll.»
Per Egil Hegge
Ein ting må Trump få rett i: Han snakkar sant når han seier at han mislikar å tapa.
Fleire artiklar
Rosa rullar av gris – men om skinka er ekte eller ikkje, er ikkje godt å seie ut frå eit bilete.
Foto: Pxhere.com
Kokt skinke
Ikkje eingong «ekte» er det det ein gong var.
Gunnhild Øyehaug har skrive bøker i mange sjangrar etter diktdebuten i 1998. Ho er også lærar ved Skrivekunstakademiet i Hordaland.
Foto: Helge Skodvin
Bulletinar frå ein medviten romanperson
Gunnhild Øyehaug skriv friskt og morosamt om draum og røynd i metaland.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Butikkvindauge i Worth Avenue i Palm Beach i Florida.
Alle foto: Håvard Rem
Det blonde reservatet
PALM BEACH: Krig og folkevandring verkar inn på alle vestlege val. Eit amerikansk presidentval kan verka andre vegen òg.
Joaquin Phoenix spelar hovudrolla som Joker.
Foto: Warner Bros. Discovery
Dyster dobbeldose
Denne runden med Jokeren ber det same mørket med nye tonar.