Ven og giftig kjærleik
Diktdebutant Jonathan August Lengali skriv sanseleg og forlokkande.
Jonathan August Lengali debuterer med dikt.
Foto: Pernille Marie Walvik
Dikt
Jonathan August
Lengali:
Jonathan og sailor j.
Forlaget Oktober 2018
I diktdebuten Jonathan og Sailor j. vert ein presentert for ei ven, men også destruktiv og vond kjærleikshistorie mellom to unge menn. Forteljinga, om ein vågar seg til å kalle dei fragmentarisk dikta det, faldar seg ut i samspel med naturbilete, mytologiske førestillingar og eit sanseleg og eksplisitt språk. Somme av dikta vert her og der krydra med engelskspråklege sitat frå samtidspoplåtar.
Natur
Naturen er både spegel, ideal og tidvis motstandar. Sjølv om hovudpersonen Jonathan er vend mot naturen og omtalar seg som «solens sønn» og «graver vekk jord, for å komme til jord», er det som om menneskekroppen fell inn i natursamanhengen og samstundes står ut frå han. Ein støyter ofte på ordet barn, og Jonathan freistar å halde på ein paradis- og uskuldstilstand, i naturen, som menneske og i kjærleikslivet.
Blandinga av det forlokkande og farlege, som seksualiteten og kjærleiksforholdet representerer, vert introdusert tidleg i boka med tystbasten, den giftige og vene planten med raude bær. Dramatisk vekslar det mellom venleik og vondskap, uskuld og skam, nærleik og fråstand, jord og himmel, noko som gjev dikta eit sterkt ekspressivt uttrykk.
Sjølv om kjærleiken slynger Jonathan inn mot eit sentrum, finst ei anna kraft som framfor alt kjem til uttrykk i den fragmenterte stilen, som gir tydeleg signal om øydelegginga som skjer.
Krefter
Komposisjonen speglar kreftene som arbeider mot kvarandre i diktboka. Sjølv om enkeltdikta isolert sett nærmast fell frå kvarandre, får ein, når ein les diktboka under eitt, likevel ei kjensle av ein tett, indre samanheng. Kanskje skjer det fordi ord som eplet, barnet, jorda, treet, havet og bølgene vert gjentekne gjennom boka i ulike samanhengar. Det skjer heller inga utvikling i kjærleiksforholdet, heller eksponerer dikta dei same augeblikka gong på gong. Når dikta liksom køyrer seg fast slik, vert det til ein fin kontrast til alle natur- og voksterbileta. Kanskje hadde boka tent på noko innstramming her og der. Men det er grunn til å lytte til ein ung debutant som kan skrive så sanseleg og forlokkande som dette: «omkring de stedene hvor ansiktet ditt blir lepper, hoftene dine blir lår/ fingrene dine en åpen hånd».
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Dikt
Jonathan August
Lengali:
Jonathan og sailor j.
Forlaget Oktober 2018
I diktdebuten Jonathan og Sailor j. vert ein presentert for ei ven, men også destruktiv og vond kjærleikshistorie mellom to unge menn. Forteljinga, om ein vågar seg til å kalle dei fragmentarisk dikta det, faldar seg ut i samspel med naturbilete, mytologiske førestillingar og eit sanseleg og eksplisitt språk. Somme av dikta vert her og der krydra med engelskspråklege sitat frå samtidspoplåtar.
Natur
Naturen er både spegel, ideal og tidvis motstandar. Sjølv om hovudpersonen Jonathan er vend mot naturen og omtalar seg som «solens sønn» og «graver vekk jord, for å komme til jord», er det som om menneskekroppen fell inn i natursamanhengen og samstundes står ut frå han. Ein støyter ofte på ordet barn, og Jonathan freistar å halde på ein paradis- og uskuldstilstand, i naturen, som menneske og i kjærleikslivet.
Blandinga av det forlokkande og farlege, som seksualiteten og kjærleiksforholdet representerer, vert introdusert tidleg i boka med tystbasten, den giftige og vene planten med raude bær. Dramatisk vekslar det mellom venleik og vondskap, uskuld og skam, nærleik og fråstand, jord og himmel, noko som gjev dikta eit sterkt ekspressivt uttrykk.
Sjølv om kjærleiken slynger Jonathan inn mot eit sentrum, finst ei anna kraft som framfor alt kjem til uttrykk i den fragmenterte stilen, som gir tydeleg signal om øydelegginga som skjer.
Krefter
Komposisjonen speglar kreftene som arbeider mot kvarandre i diktboka. Sjølv om enkeltdikta isolert sett nærmast fell frå kvarandre, får ein, når ein les diktboka under eitt, likevel ei kjensle av ein tett, indre samanheng. Kanskje skjer det fordi ord som eplet, barnet, jorda, treet, havet og bølgene vert gjentekne gjennom boka i ulike samanhengar. Det skjer heller inga utvikling i kjærleiksforholdet, heller eksponerer dikta dei same augeblikka gong på gong. Når dikta liksom køyrer seg fast slik, vert det til ein fin kontrast til alle natur- og voksterbileta. Kanskje hadde boka tent på noko innstramming her og der. Men det er grunn til å lytte til ein ung debutant som kan skrive så sanseleg og forlokkande som dette: «omkring de stedene hvor ansiktet ditt blir lepper, hoftene dine blir lår/ fingrene dine en åpen hånd».
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Dramatisk vekslar det mellom venleik og vondskap, uskuld og skam, jord og himmel, noko som gjev dikta eit sterkt uttrykk.
Poeten Olaf Bull skreiv berre éin roman, dess-
verre.
Fleire artiklar
Kate Winslet spelar tittelrolla i ei sann historie om den banebrytande fotografen Lee Miller, som forlét eit glamorøst liv som modell for å dokumentera andre verdskrigen.
Foto: Filmweb.no
Det andre blikket
Den formeltru filmen om fotografen Lee Miller gjev eit velkome blikk på krig og kjønn.
Tormod Haugland, frå Radøy i Hordaland, forfattardebuterte som 32-åring og har sidan gitt ut ei lang rekke romanar, noveller, dikt og dramatikk.
Foto: Helge Skodvin
Livets dropar
Hauglands fabel pendlar mellom draum og røynd.
«Moren» blir løfta på plass utanfor Munch-museet i 2022.
Foto: Heiko Junge / NTB
Hvor original er «Moren» foran Munchmuseet?
Anna Fesun, «Guds moder», gjev «magisk hjelp» til hjelpelause og medvitslause ukrainarar – mot eit verdsleg vederlag.
Krig og psyke
Det er vanskeleg å vite om den nye «sigersplanen» som president Zelenskyj nyleg varsla, er ein verkeleg sigersplan eller berre ein ny freistnad på å kurere tungsinn i det ukrainske samfunnet.
Teikning: May Linn Clement
Ikkje til stades
«Kva er det han tråkker sånn for? Tenker folk. Skal han på besøk, eller hente noko? Nei, som vanleg skal han berre opp og snu.»