Utsikt mot rettarstaden

I det danske landssvikoppgjeret fekk 103 danske statsborgarar dødsdom: 46 av dei blei eksekverte mellom 1946 og 1950. Det er langt strengare enn her til lands, der 30 dødsdommar enda i 25 avrettingar.

I Danmark blei 17 avretta i Undallslund Skov nær Viborg i ei tysk pansergrav som blei klargjort for oppdraget og seinare destruert, i København blei 29 avretta i Henrettelsesskuret på Bådsmandsstrædes Kaserne i Christianshavn, i dag Christiana. Der kan ein enno sjå betonggolvet med avløpsrist for blod. Det var frivillige politifolk som fylte eksekusjonspelotongane, ti mann for kvar avretting. Den siste som blei avretta, var Ib Birkedal Hansen, ein frykta angivar og gestapist.

Minneglimt

Dette er bakteppet for Einar O. Risas nye roman Mannen på balkongen, Risa går inn i tankane til den aldrande politimannen Per, som var ein av dei frivillige i den siste avrettinga. Frå balkongen kan han sjå over mot rettarstaden, og han står der dag ut og dag inn, tilbaketrekt og isolert, røykjer og tenkjer tilbake på det han deltok i, men også på livet han har levd saman med kona Maj, på vennen Peter, som også var med i eksekusjonspelotongen, og søstera, som passar på han og held han i aktivitet ved spaserturar i nærområdet.

Alt går i sirklar, alt er til og frå, alt er minneglimt og fragment, flimrande indre bilde som dannar ein mosaikk og ein rekonstruksjon av eit samliv under erkjenninga av at «hukommelsen er en skrøpelig oppfinnelse».

Eksistensielt

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare