Underveldande urett
Kanskje eg hadde for store forventningar om at Beale Street faktisk ville snakka.
KiKi Layne spelar Tish og Colman Domingo Joseph i filmen som tek for seg rasisme i USA.
Foto: Tatum Mangus / Annapurna Picture / Selma Media
Drama
Regi: Barry Jenkins
If Beale Street Could Talk
Med: KiKi Layne, Stephan James, Regina King
To pene, unge menneske vandrar hand i hand gjennom ein park i sollys. Tish (Layne) og Fonny (James) ser for seg ei framtid saman, heilt til han feilaktig vert skulda for valdtekt. At Tish samstundes innser at ho er gravid, gjer ikkje situasjonen enklare.
Nye taktar
Det er noko veldig old school over If Beale Street Could Talk – narrativet der svarte prøver å gjera noko bra, men vert urettferdig behandla. Det ligg ein resignasjon i det faktumet at er du fødd svart i USA, har du eigentleg ingen sjanse.
Frå Ungdomshallen i Norheimsund felte eg mine harmfulle tårer over all uretten i Purpurfargen (1985) og Lean On Me (1989). Dei seinare åra har desse deprimerande problemstillingane gått litt av moten i spelefilmar – tenk berre på BlacKkKlansman (2018) eller Black Panther (2018); stakkarsleggjeringa av svarte vert erstatta med überkule heltar. Samstundes er dokumentarfilmane meir påkosta og sett enn nokosinne før, og dei har på eit vis teke over synleggjeringa av den pågåande rasismen. Tenk berre på Oscar-nominerte I Am Not Your Negro (2016), som baserer seg på skrivinga og livet til James Baldwin, forfattaren av nettopp romanen If Beale Street Could Talk, frå 1974.
Streit fram
At Barry Jenkins tek for seg akkurat Baldwin, verkar naturleg. Jenkins vann Oscar for Moonlight (2016), som tek for seg homofili blant svarte, nok eit felles tema for Jenkins og Baldwin. Ved å filma den nokså streite If Beale Street Could Talk verkar det som Jenkins har meint det var på tide å få uretten i det amerikanske rettsvesenet og samfunnet generelt tilbake i fleisen på blaserte filmgåarar.
Sjølv om handlinga er lagd til Harlem på byrjinga av 70-åra, treng ein ikkje mykje fantasi eller bakkunnskap for å skjøna at heller ikkje i dag er alt vel. I så måte er det nokre grep eg ikkje skjønar kvifor regissøren, som sjølv har omarbeidd boka til manus, har valt.
Å gjera den kvite politimannen så til dei grader sjablongaktig slem gagnar ikkje historia. Vel kan det vera slik det var, eg tvilar ikkje på det, men når det er 2019-auge som sit og ser, blir slike detaljar meir forstyrrande enn forsterkande. I tillegg har lange, dvelande sexscener lite positiv effekt på meg.
Hovudinntrykket eg sit att med, er eit slags sentimentalt tilbakeblikk blanda med fortviling over at ting ikkje har endra seg meir. Eit par fiffige opptaktar blir vende til rett ut kjedeleg historieforteljing såpass mange gongar at eg endar opp med å kjenna meg u-underhalden. Det var vel neppe meininga til verken Baldwin eller Jenkins.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Drama
Regi: Barry Jenkins
If Beale Street Could Talk
Med: KiKi Layne, Stephan James, Regina King
To pene, unge menneske vandrar hand i hand gjennom ein park i sollys. Tish (Layne) og Fonny (James) ser for seg ei framtid saman, heilt til han feilaktig vert skulda for valdtekt. At Tish samstundes innser at ho er gravid, gjer ikkje situasjonen enklare.
Nye taktar
Det er noko veldig old school over If Beale Street Could Talk – narrativet der svarte prøver å gjera noko bra, men vert urettferdig behandla. Det ligg ein resignasjon i det faktumet at er du fødd svart i USA, har du eigentleg ingen sjanse.
Frå Ungdomshallen i Norheimsund felte eg mine harmfulle tårer over all uretten i Purpurfargen (1985) og Lean On Me (1989). Dei seinare åra har desse deprimerande problemstillingane gått litt av moten i spelefilmar – tenk berre på BlacKkKlansman (2018) eller Black Panther (2018); stakkarsleggjeringa av svarte vert erstatta med überkule heltar. Samstundes er dokumentarfilmane meir påkosta og sett enn nokosinne før, og dei har på eit vis teke over synleggjeringa av den pågåande rasismen. Tenk berre på Oscar-nominerte I Am Not Your Negro (2016), som baserer seg på skrivinga og livet til James Baldwin, forfattaren av nettopp romanen If Beale Street Could Talk, frå 1974.
Streit fram
At Barry Jenkins tek for seg akkurat Baldwin, verkar naturleg. Jenkins vann Oscar for Moonlight (2016), som tek for seg homofili blant svarte, nok eit felles tema for Jenkins og Baldwin. Ved å filma den nokså streite If Beale Street Could Talk verkar det som Jenkins har meint det var på tide å få uretten i det amerikanske rettsvesenet og samfunnet generelt tilbake i fleisen på blaserte filmgåarar.
Sjølv om handlinga er lagd til Harlem på byrjinga av 70-åra, treng ein ikkje mykje fantasi eller bakkunnskap for å skjøna at heller ikkje i dag er alt vel. I så måte er det nokre grep eg ikkje skjønar kvifor regissøren, som sjølv har omarbeidd boka til manus, har valt.
Å gjera den kvite politimannen så til dei grader sjablongaktig slem gagnar ikkje historia. Vel kan det vera slik det var, eg tvilar ikkje på det, men når det er 2019-auge som sit og ser, blir slike detaljar meir forstyrrande enn forsterkande. I tillegg har lange, dvelande sexscener lite positiv effekt på meg.
Hovudinntrykket eg sit att med, er eit slags sentimentalt tilbakeblikk blanda med fortviling over at ting ikkje har endra seg meir. Eit par fiffige opptaktar blir vende til rett ut kjedeleg historieforteljing såpass mange gongar at eg endar opp med å kjenna meg u-underhalden. Det var vel neppe meininga til verken Baldwin eller Jenkins.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Å gjera den kvite politimannen så sjablongaktig slem gagnar ikkje historia.
Fleire artiklar
Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.
Foto: Lise Åserud / NTB
Språkfag i spel
Kunnskapsministeren vil gje fleire elevar høve til å velje arbeidslivsfag. Lærarar åtvarar mot å la det gå på kostnad av språkopplæringa.
Joaquin Phoenix spelar hovudrolla som Joker.
Foto: Warner Bros. Discovery
Dyster dobbeldose
Denne runden med Jokeren ber det same mørket med nye tonar.
I hamnebassenget om lag her lét Dia í Geil seg døype grytidleg ein kald oktobersøndag for snart 150 år sidan. Det var starten på vekkinga som gjorde Brø¿rasamkoman til eit livskraftig samfunn som framleis styrer mykje på Færøyane.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Om Gud og lausriving
Siste dag i oktober i 1880 lét Dia í Geil seg døype i hamnebassenget i Tórshavn, og etter det skulle Færøyane aldri bli det same.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Lewis Lapham på Lapham’s Quarterly-kontoret ved Union Square på Manhattan.
Ein lang marsj mot idiotveldet
NEW YORK: Sett frå minnestunda for Lewis Lapham ser den politiske dagsordenen i USA mindre ny ut.