Nationaltheatret

Fredrik Høyer:

Jordopphimlesang

Regi og co-manusforfattar: Mattis Herman Nyquist
Scenografi og lyddesign: Øyvind Wangensteen
Kostyme: Alva W. Brosten
Komponist og musikalsk
ansvarleg: Bendik Baksaas
Lysdesign: Lars Grieg Hermansen

Den unge forfattaren Fredrik Høyer har i fleire medium markert seg som ein både beisk og poetisk samtidskommentator. Han veit å setje fingeren på ting og problem som vedkjem det notidige kvardagsmennesket. Vi kjenner oss att i dei tragikomiske utsegnene hans, og det er ikkje så rart om tekstane hans dreg seg mot teaterscena. Han representerer dualismen med den smilande og den gråtande maska, slik teateret alltid har gjort.

Stykket Jordopphimlesang, som no endeleg har hatt premiere etter eit langt, koronapåverka svangerskap, er eigentleg ein syklus av monologar for seks skodespelarar. Dei framfører tekst og fortel sine historier kvar for seg, og einaste samhandlinga dei imellom, er skifte i korleis dei posisjonerer seg.

Slik sett vert dei òg som levande scenografielement for kvarandre. Scena er elles stor og tom, etter kvart utstyrt med flyttbare skjermbrett med blinkande lysrøyr. Kostyma er fantasy-orienterte, som i eit eventyr eller ein avart av Ringenes herre – eller noko slikt. Kroppsspråket til skodespelarane er til dels avstiva, marionettaktig og til dels hyperaktivt.

Det heile er stilsikkert og smakfullt gjennomført. Teknisk og visuelt er det heile tida verdig og flott teater. Men Høyers tekst handlar hovudsakleg om det moderne menneskets sjelelege einsemd og sosiale hjelpeløyse. Han lèt oss sjå vår kvardagslege desperasjon – og resignasjon – i kvitauget. I ljos av det kunne vi nok ønskt at stykket også hadde innehalde døme på menneska sine forsøk på kontakt og kommunikasjon. Når dei opptredande aldri kjem i dialog med kvarandre, vert denne desperasjonen mest til påstandar.

Likevel, skodespelarlaget Olav Waastad, Mariann Hole, Ole Johan Skjelbred, Helene Naustdal Bergsholm, Erland Bakker og Fredrik Høyer sjølv gjer alle kraftfulle, truverdige tolkingar i spennet mellom det realistiske og det surrealistiske. Og sjølv om mange av Høyers aforismar kan hende står seg endå betre ved lesing, stadfestar framsyninga ettertrykkjeleg at han har ein scenisk appell.

Bent Kvalvik

Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.