Skrømt og dans i Gripes rike
Godt rollespel er grunnmuren i litt for stilisert Maria Gripe-dramatisering.
Gripes teaterstykke er ei blanding av «vanleg» teater og danseteater.
Foto: Øyvind Eide
Nationaltheatret / Kanonhallen:
Maria Gripe:
Agnes Cecilia
Dramatisering, regi og koreografi: Erlend Samnøen
Svenske Maria Gripe har i over femti år vore ein av Nordens mest elska barnebokforfattarar. Med smarte grep har ho kunna gje det kvardagslege eit stenk av magi, ho har elegant handsama knepet med den kinesiske øskja – historier inni historia – og har fortalt oppløftande om einsemd som kjelde til sjølvstende og styrke.
Som kvinneleg forteljar tek ho på sett og vis opp arven etter både Astrid Lindgren og Selma Lagerlöf. Agnes Cecilia er avgjort ei av dei mest populære bøkene. I sceneversjonen som Nationaltheatret no spelar, merkar vi fort den karakteristiske skrivekloa, men òg den sårbare akilleshælen som mest alltid vil finnast i dramatisering av ein roman: Ting må til dels forenklast, og ikkje alt kan kome med. Og forteljingane til Gripe er ofte detaljrike og innfløkte.
Overtydande
Teaterallkunstnaren Erlend Samnøen, som har både dramatisert, regissert og koreografert stykket, har lagt opp framsyninga som ein kombinasjon av «vanleg» teater og danseteater.
Dei som opptrer, er gode, dei klarer langt på veg å skape heile, overtydande rollefigurar i dette grenselandet. Ikkje minst har Monica Dybwad ein sterk og sjarmerande appell som hovudpersonen Nora.
Fortid og notid
Men historia går føre seg i eit spenn mellom fortid og notid, og mellom det ein kallar alternative røynder, og det blir her veksla raskt mellom rasjonelle og irrasjonelle hendingar. Innimellom mystiske og iblant ganske skumle effektar vert den reelle handlingsinformasjonen litt i knappaste laget. Og der det gradvis vert rulla opp ein sår rapport om sorg, svik og forteiing, held framsyninga seg framleis på eit såpass distansert kjenslenivå at det ikkje er før heilt mot slutten at vi kjenner på noko vi kan identifisere oss med.
Når så mykje er sagt: Både visuelt og lydleg er dette elles ei gjennomført, stilrein teaterhending. Musikken av Gaute Tønder er vakker og stemningsskapande. For dei yngste teatergjengarane kan nok dette likevel vere i nifsaste laget. Og kanskje, men ikkje veit eg, vil Agnes Cecilia på teater nå best fram til dei som alt har lese boka.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nationaltheatret / Kanonhallen:
Maria Gripe:
Agnes Cecilia
Dramatisering, regi og koreografi: Erlend Samnøen
Svenske Maria Gripe har i over femti år vore ein av Nordens mest elska barnebokforfattarar. Med smarte grep har ho kunna gje det kvardagslege eit stenk av magi, ho har elegant handsama knepet med den kinesiske øskja – historier inni historia – og har fortalt oppløftande om einsemd som kjelde til sjølvstende og styrke.
Som kvinneleg forteljar tek ho på sett og vis opp arven etter både Astrid Lindgren og Selma Lagerlöf. Agnes Cecilia er avgjort ei av dei mest populære bøkene. I sceneversjonen som Nationaltheatret no spelar, merkar vi fort den karakteristiske skrivekloa, men òg den sårbare akilleshælen som mest alltid vil finnast i dramatisering av ein roman: Ting må til dels forenklast, og ikkje alt kan kome med. Og forteljingane til Gripe er ofte detaljrike og innfløkte.
Overtydande
Teaterallkunstnaren Erlend Samnøen, som har både dramatisert, regissert og koreografert stykket, har lagt opp framsyninga som ein kombinasjon av «vanleg» teater og danseteater.
Dei som opptrer, er gode, dei klarer langt på veg å skape heile, overtydande rollefigurar i dette grenselandet. Ikkje minst har Monica Dybwad ein sterk og sjarmerande appell som hovudpersonen Nora.
Fortid og notid
Men historia går føre seg i eit spenn mellom fortid og notid, og mellom det ein kallar alternative røynder, og det blir her veksla raskt mellom rasjonelle og irrasjonelle hendingar. Innimellom mystiske og iblant ganske skumle effektar vert den reelle handlingsinformasjonen litt i knappaste laget. Og der det gradvis vert rulla opp ein sår rapport om sorg, svik og forteiing, held framsyninga seg framleis på eit såpass distansert kjenslenivå at det ikkje er før heilt mot slutten at vi kjenner på noko vi kan identifisere oss med.
Når så mykje er sagt: Både visuelt og lydleg er dette elles ei gjennomført, stilrein teaterhending. Musikken av Gaute Tønder er vakker og stemningsskapande. For dei yngste teatergjengarane kan nok dette likevel vere i nifsaste laget. Og kanskje, men ikkje veit eg, vil Agnes Cecilia på teater nå best fram til dei som alt har lese boka.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
«Rørslene me skildrar som vipping, er gjerne større og kjem mindre tett enn dei me omtalar som vibrering.»
Foto: Agnete Brun
Med den monumentale boka Sjøfareren Erika Fatland gitt oss eit uvant, og skremmande, perspektiv på europeisk kolonialisme.
Moss–Horten-ferja er den mest trafikkerte i landet. Skjer det noko uføresett, som då dei tilsette blei tatt ut i LO-streik i fjor, veks køane på begge sider av fjorden.
Foto: Terje Bendiksby / AP / NTB
Ferja, ein livsnerve for mange, er eigd av folk vi ikkje aner kven er, utanfor vår kontroll.
Kongsbonden Johan Jógvanson bur i den Instagram-venlege bygda Saksun. Men sjølv om han skjeller ut turistar, er det ikkje dei han er forbanna på. Det er politikarane inne i Tórshavn.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Turistinvasjonen har gjort Johan Jógvanson til den sintaste bonden på Færøyane.
Finansminister Trygve Slagsvold Vedum (Sp) på pressekonferanse etter framlegginga av statsbudsjettet måndag. For dei som er opptekne av klima, var ikkje budsjettet godt nytt.
Foto: Fredrik Varfjell / NTB
Kapitulasjon i klimapolitikken
Regjeringa veit ikkje om statsbudsjettet bidreg til å redusere eller å auke klimagassutsleppa. Derimot er det klart at det nasjonale klimamålet for 2030 ikkje blir nådd.
Papiravisa