Om draum og ljos fortalt i mørke
Ei mystisk teaterhending utfordrar, men seier lite.
Stein Fevik og Espen Klouman Høiner på scenen.
Foto: Alette Schei Rørvik
Nationaltheatret / Torshovteateret
Espen Klouman Høiner:
Den skinnende byen
Regi: Espen Klouman Høiner
Scenografi / kostyme: Signe Becker
Komponist / musikar: Camilla Vatne Barratt-Due
Torshovteatret er langt på veg vorte den vesle halvgalne annleisungen til moderscena si, Nationaltheatret. Det som har vorte spela der dei siste sesongane, har ofte bore preg av eksperimentelt, antiepisk teater der skodespelarane ikkje framstiller oppdikta karakterar, og der teksten ikkje inneheld samtaler, men isolerte monologbitar.
I desse framsyningane vert det sjølvsagt heller ikkje gjort forsøk på å framstille eit identifiserbart visuelt rom. Dette er med andre ord teater som for om lag 25 år sidan berre var å sjå på frigruppearenaar. I dag er ikkje skilnadene mellom friteater og institusjonsteater så klåre lenger.
Avstandsblikk
Den allsidige teatermannen Espen Klouman Høiner opererer for så vidt like naturleg i både tradisjonell og eksperimenterande scenekunst.
Det stykket han no har skrive og regissert, med seg sjølv i den eine «rolla», gjev seg ut på å sjå med eit fabulerande avstandsblikk på den vestlege kulturen, med utgangspunkt i det ein gong lova landet Amerika, kan hende søkje å sjå kva som opphavleg forma det vestlege mennesket, og kva det har vorte til. Har vi skjøna det rett? Kan hende, men kan hende ikkje.
Finpolert framføring
Mesteparten av den 80 minuttar lange framsyninga går faktisk føre seg i mørke. Vi ser ingen ting når vi i byrjinga får høyre delar av pilegrimen John Winthrops formanande preike frå 1630, til medkolonistar undervegs til «det nye Jerusalem».
Når vi stundvis får sjå noko, ser vi Høiner i eit slags indianarkostyme og motspelaren Stine Fevik kledd som ein slags nybyggjar på prærien – eller noko slikt. Mot slutten av stykket vert vi overraska av ein diger moskusokse på hjul.
Trass i ei skarpt konsentrert og tekstleg finpolert framføring er det etter kvart vanskeleg å få eit innhaldsutbyte av dette.
Ein kan alltids, i ein viss mon, la seg imponere av vilje til originalitet og kunstnarleg vågemot. Men ut frå førehandsomtalene hadde vi vel venta oss litt fleire og andre inntrykk enn dei reint formmessige.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nationaltheatret / Torshovteateret
Espen Klouman Høiner:
Den skinnende byen
Regi: Espen Klouman Høiner
Scenografi / kostyme: Signe Becker
Komponist / musikar: Camilla Vatne Barratt-Due
Torshovteatret er langt på veg vorte den vesle halvgalne annleisungen til moderscena si, Nationaltheatret. Det som har vorte spela der dei siste sesongane, har ofte bore preg av eksperimentelt, antiepisk teater der skodespelarane ikkje framstiller oppdikta karakterar, og der teksten ikkje inneheld samtaler, men isolerte monologbitar.
I desse framsyningane vert det sjølvsagt heller ikkje gjort forsøk på å framstille eit identifiserbart visuelt rom. Dette er med andre ord teater som for om lag 25 år sidan berre var å sjå på frigruppearenaar. I dag er ikkje skilnadene mellom friteater og institusjonsteater så klåre lenger.
Avstandsblikk
Den allsidige teatermannen Espen Klouman Høiner opererer for så vidt like naturleg i både tradisjonell og eksperimenterande scenekunst.
Det stykket han no har skrive og regissert, med seg sjølv i den eine «rolla», gjev seg ut på å sjå med eit fabulerande avstandsblikk på den vestlege kulturen, med utgangspunkt i det ein gong lova landet Amerika, kan hende søkje å sjå kva som opphavleg forma det vestlege mennesket, og kva det har vorte til. Har vi skjøna det rett? Kan hende, men kan hende ikkje.
Finpolert framføring
Mesteparten av den 80 minuttar lange framsyninga går faktisk føre seg i mørke. Vi ser ingen ting når vi i byrjinga får høyre delar av pilegrimen John Winthrops formanande preike frå 1630, til medkolonistar undervegs til «det nye Jerusalem».
Når vi stundvis får sjå noko, ser vi Høiner i eit slags indianarkostyme og motspelaren Stine Fevik kledd som ein slags nybyggjar på prærien – eller noko slikt. Mot slutten av stykket vert vi overraska av ein diger moskusokse på hjul.
Trass i ei skarpt konsentrert og tekstleg finpolert framføring er det etter kvart vanskeleg å få eit innhaldsutbyte av dette.
Ein kan alltids, i ein viss mon, la seg imponere av vilje til originalitet og kunstnarleg vågemot. Men ut frå førehandsomtalene hadde vi vel venta oss litt fleire og andre inntrykk enn dei reint formmessige.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.
Foto: Ole Berg-Rusten / NTB
Eit spørsmål om kontroll
I rapport etter rapport kritiserer Riksrevisjonen statlege institusjonar for feil og manglar. Men kva kjem det eigentleg ut av kritikken?
Odd Nordstoga slo gjennom som soloartist i 2004. No har han skrive sjølvbiografi.
Foto: Samlaget
Ein av oss
Odd Nordstoga skriv tankefullt om livet, ut frå rolla som folkekjær artist.
Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.
Foto: Mandel Ngan / AFP / NTB
Nato-toppen som sa det han tenkte
Stian Jenssen fekk kritikk då han som stabssjef i Nato skisserte ei fredsløysing der Ukraina gjev opp territorium i byte mot Nato-medlemskap. – På eit tidspunkt må ein ta innover seg situasjonen på bakken, seier han.
President Joe Biden og visepresident Kamala Harris i august 2023. Den økonomiske politikken deira bidrog til å få ned arbeidsløysa, men inflasjonen som tok av i 2022, gjorde større inntrykk.
Foto: Evan Vucci / AP / NTB
Harris blir heimsøkt av inflasjonen
Kanskje vart presidentvalet i USA 2024 avgjort ved bensinpumpene og i matbutikkane.
Noreg er på tredjeplass i kokainbruk i Europa.
Foto: Beate Oma Dahle / NTB
– Meiningslaust å straffe sjuke
Ronny Rene Raveen, tidlegare politimann og rusmisbrukar, vil ha avkriminalisering av rusmisbrukarar og unge opp til 25 år.