Gud eller ikkje Gud
Openberringa er eit stramt etisk gruppedrama med intenst spel.
Gjennom tre parallelle historier om menneske som på eitt eller anna vis har fått eit kall til å utføre eit heilagt offer, problematiserer stykket tema som tru og tvil, moral og empati.
Foto: Dag Jenssen
Det Norske
Teatret, Scene 2
Mattias Andersson:
Openberringa
Omsett av Gunstein Bakke
Regi: Nina Wester
Scenografi og kostyme: Katja Ebbel Frederiksen
Den unge svenske dramatikaren Mattias Andersson vekte for to år sidan oppsikt med eit samtidsstykke der menneskeleg åtferd diktert av gudstru stod i relieff til ei vanleg, vestleg kvardagsverd. Vi lever jo òg i ei tid der sekulære krefter vert brotne mot religiøse krefter i merkeleg større grad enn for berre få år sidan.
Samfunnet er i endring, og sånn sett er Anderssons skodespel Openberringa ein skarpt vinkla samtidskommentar. Stykket har både ironisk humor og ei mørk undergangsstemning. At handlinga ikkje har ein heilt glasklår konklusjon, gjev undringa og ubehaget ein forsterka valør.
Overtydingar
Ein vellukka mann i sin beste alder har fått ordre frå ein engel, seier han, om gjere eit offer, som i praksis inneber å gje pengar til og ha sex med ei fattig, ung tiggarkvinne. Det utløyser ei krise for han i høve til kona hans. Ein mellomaldrande sosialterapeut intervjuar ei ung kvinne som har gjort eit terroranslag, kan hende av religiøse grunnar, og kjem i intellektuelt sjakkmatt overfor henne. To slitne, heroiniserte brør, den eine i til tider bibelsk-religiøs transe, har eit familieoppgjer seg imellom som endar lagnadssvangert. Og den siste personen, tiggarkvinna Maria, den einaste i gruppa som alltid har trudd på Gud, er òg den einaste som snakkar direkte til Gud, samstundes som ho er i ferd med å miste trua på han.
Overtydande
I dette spennet, og i dette skodespelet, der vi sjølvsagt ikkje kan få noko endeleg svar, har regissør Nina Wester – lik ein god fotballtrenar – fått eit ensemble på sju skodespelarar til å yte intenst og overtydande frå første til siste augneblink. Av di alle personane i stykket er på kanten av komfortsona si, klarer dei alle å røre ved det usikre og utrygge i oss, nett den skjelvande kjensla av at ikkje alt kan forklarast med den tørre, normale fornufta vi klynger oss til så lenge vi kan. I ein stort sett nøktern, stilisert scenografi, og med ulmande bakgrunnsmusikk av Rebekka Karijord, held framsyninga oss bra fast i halvannan time.
Det religiøse underet som dramatisk effekt er for så vidt ikkje nytt i verdsdramatikken, heller ikkje med det naturlege tilleggsmomentet av tvil og ambivalens. I skandinavisk dramatikk er det sånn sett nok å skjele til Ordet av Kaj Munk. Men Openberringa utfordrar kjensle og tanke på eit vis som verkar riktig for si eiga tid.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Det Norske
Teatret, Scene 2
Mattias Andersson:
Openberringa
Omsett av Gunstein Bakke
Regi: Nina Wester
Scenografi og kostyme: Katja Ebbel Frederiksen
Den unge svenske dramatikaren Mattias Andersson vekte for to år sidan oppsikt med eit samtidsstykke der menneskeleg åtferd diktert av gudstru stod i relieff til ei vanleg, vestleg kvardagsverd. Vi lever jo òg i ei tid der sekulære krefter vert brotne mot religiøse krefter i merkeleg større grad enn for berre få år sidan.
Samfunnet er i endring, og sånn sett er Anderssons skodespel Openberringa ein skarpt vinkla samtidskommentar. Stykket har både ironisk humor og ei mørk undergangsstemning. At handlinga ikkje har ein heilt glasklår konklusjon, gjev undringa og ubehaget ein forsterka valør.
Overtydingar
Ein vellukka mann i sin beste alder har fått ordre frå ein engel, seier han, om gjere eit offer, som i praksis inneber å gje pengar til og ha sex med ei fattig, ung tiggarkvinne. Det utløyser ei krise for han i høve til kona hans. Ein mellomaldrande sosialterapeut intervjuar ei ung kvinne som har gjort eit terroranslag, kan hende av religiøse grunnar, og kjem i intellektuelt sjakkmatt overfor henne. To slitne, heroiniserte brør, den eine i til tider bibelsk-religiøs transe, har eit familieoppgjer seg imellom som endar lagnadssvangert. Og den siste personen, tiggarkvinna Maria, den einaste i gruppa som alltid har trudd på Gud, er òg den einaste som snakkar direkte til Gud, samstundes som ho er i ferd med å miste trua på han.
Overtydande
I dette spennet, og i dette skodespelet, der vi sjølvsagt ikkje kan få noko endeleg svar, har regissør Nina Wester – lik ein god fotballtrenar – fått eit ensemble på sju skodespelarar til å yte intenst og overtydande frå første til siste augneblink. Av di alle personane i stykket er på kanten av komfortsona si, klarer dei alle å røre ved det usikre og utrygge i oss, nett den skjelvande kjensla av at ikkje alt kan forklarast med den tørre, normale fornufta vi klynger oss til så lenge vi kan. I ein stort sett nøktern, stilisert scenografi, og med ulmande bakgrunnsmusikk av Rebekka Karijord, held framsyninga oss bra fast i halvannan time.
Det religiøse underet som dramatisk effekt er for så vidt ikkje nytt i verdsdramatikken, heller ikkje med det naturlege tilleggsmomentet av tvil og ambivalens. I skandinavisk dramatikk er det sånn sett nok å skjele til Ordet av Kaj Munk. Men Openberringa utfordrar kjensle og tanke på eit vis som verkar riktig for si eiga tid.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid
Fleire artiklar
Wako er Kjetil Mulelid, Simon Olderskog Albertsen, Bárdur Reinert Poulsen og Martin Myhre Olsen.
Foto: Eirik Havnes
Sprudlande samspel
Wako serverer ei heilakustisk jazzplate.
Sitrusmarinert kamskjel med estragon, lime og olivenolje.
Alle foto: Dagfinn Nordbø
«Måltidet skreid fram under både lågmælte og høglydte sukk og stønn.»
Stillinga i VM-kampen mellom Ding Liren og Gukesh var 4–4 etter 8 av 14 parti.
Foto: Eng Chin An / FIDE
Sjakken lever vidare som eit kuriosum og freak-show, noko som passar meg ganske bra i denne spalta, skriv Atle Grønn.
Når den ambisiøse kokken Almut (Florence Pugh) møter nyskilde Tobias (Andrew Garfield), endrar livet seg for alltid.
Foto: Ymer Media
At eg tek til tårene, betyr ikkje at eg elskar We Live in Time.
Ein demonstrant med gassmaske protesterer i Tblisi 2. desember mot at den nye regjeringa vil leggja vekk EU-søknaden.
Foto: Irakli Gedenidze / Reuters / NTB