Enkelt, men finurleg
Ein stillferdig lyrikkabaret som er smilande og sårbar.
Gisken Armand, Ellen Horn og Henriette Marø tilfører orda både tyngde og smil.
Foto: Øyvind Eide
Nationaltheatret
Wislawa Szymborska:
Livet er den eneste måten
I utval ved Jos Groenier
Gjendikta av Agnes Banach, Ole Michael Sellberg, Christian Kjelstrup og Jan Erik Vold
Regi og scenografi: Jos Groeniner
Komponist og lyddesign: Kjetil Bjerkestrand
Musikk: Kjetil Bjerkestrand og Jan Garbarek
Den polske nobelprisvinnaren Wislawa Szymborska er vel enno ikkje folkelesnad i Noreg, men poesien hennar, lun, skjør og vittig som han er, er absolutt folkeleg, med mange slektskapstrekk med danske Piet Hein og vår eigen Prøysen, mellom andre. Om ikkje alle visdomsorda hennar er sogne or hennar eige bryst, set ho like fullt sin eigen lure spiss på dei, så dei får ein ny columbi egg-effekt.
Aktiv skribent
Wislawa Szymborska (1923–2012) var aktiv som skribent i Polen heilt frå 1945 og til kort tid før ho døydde. Under kommunistregimet var ho journalist i den underjordiske pressa. Livet i eit land med omveltingar og usikker framtid set sjølvsagt preg på folk, på kunstnarar og det dei leverer. Og det er i undringa over kor uføreseieleg livet er, og samstundes så rikt på nye sjansar, vi kan la oss fange inn i dei vare og djupe refleksjonane hennar.
Den timelange framsyninga Nationaltheatret har laga over Szymborskas lyrikk har ikkje mykje dramaturgisk fiksfakseri. Tre skodespelarar, Gisken Armand, Ellen Horn og Henriette Marø, kjem inn og seier hei til publikum og fortel kort om kva det er dei skal presentere. Scenebiletet ymtar om eit husvære, med nokre møblar, ein skrivemaskin og ei uoppreidd seng. På gjennomsiktige faner vert illustrerande bilete og foto viste.
Ingen av ei tre kvinnene gjev seg ut på noka melodramatisk innleving i dikta, men dei klarer alle å tilføre orda både tyngde og smil.
Kjærleik og vennskap
Mellom alle dei fine naturobservasjonane og originale kjenslerapportane, fester ein seg ikkje minst ved tankane om skilnaden på kjærleik og vennskap. I kjærleiken finst det alltid ein snev av trugsmål, seier Szymborska. I den gode vennskapen er ein derimot alltid trygg.
I denne bodskapen ligg det òg ei vennskapserklæring til lesaren – og lydaren.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nationaltheatret
Wislawa Szymborska:
Livet er den eneste måten
I utval ved Jos Groenier
Gjendikta av Agnes Banach, Ole Michael Sellberg, Christian Kjelstrup og Jan Erik Vold
Regi og scenografi: Jos Groeniner
Komponist og lyddesign: Kjetil Bjerkestrand
Musikk: Kjetil Bjerkestrand og Jan Garbarek
Den polske nobelprisvinnaren Wislawa Szymborska er vel enno ikkje folkelesnad i Noreg, men poesien hennar, lun, skjør og vittig som han er, er absolutt folkeleg, med mange slektskapstrekk med danske Piet Hein og vår eigen Prøysen, mellom andre. Om ikkje alle visdomsorda hennar er sogne or hennar eige bryst, set ho like fullt sin eigen lure spiss på dei, så dei får ein ny columbi egg-effekt.
Aktiv skribent
Wislawa Szymborska (1923–2012) var aktiv som skribent i Polen heilt frå 1945 og til kort tid før ho døydde. Under kommunistregimet var ho journalist i den underjordiske pressa. Livet i eit land med omveltingar og usikker framtid set sjølvsagt preg på folk, på kunstnarar og det dei leverer. Og det er i undringa over kor uføreseieleg livet er, og samstundes så rikt på nye sjansar, vi kan la oss fange inn i dei vare og djupe refleksjonane hennar.
Den timelange framsyninga Nationaltheatret har laga over Szymborskas lyrikk har ikkje mykje dramaturgisk fiksfakseri. Tre skodespelarar, Gisken Armand, Ellen Horn og Henriette Marø, kjem inn og seier hei til publikum og fortel kort om kva det er dei skal presentere. Scenebiletet ymtar om eit husvære, med nokre møblar, ein skrivemaskin og ei uoppreidd seng. På gjennomsiktige faner vert illustrerande bilete og foto viste.
Ingen av ei tre kvinnene gjev seg ut på noka melodramatisk innleving i dikta, men dei klarer alle å tilføre orda både tyngde og smil.
Kjærleik og vennskap
Mellom alle dei fine naturobservasjonane og originale kjenslerapportane, fester ein seg ikkje minst ved tankane om skilnaden på kjærleik og vennskap. I kjærleiken finst det alltid ein snev av trugsmål, seier Szymborska. I den gode vennskapen er ein derimot alltid trygg.
I denne bodskapen ligg det òg ei vennskapserklæring til lesaren – og lydaren.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Emma (Fanny L. Bornedal) arbeider som nattevakt ved rettsmedisinsk institutt, der foreldra i si tid vart utsette for drapsforsøk.
Foto: Another World Entertainment
Skrekkeleg skuffande
Likte du Nattevakten, kjem du ikkje til å elska Nattevakten: Demoner går i arv, dersom det var det du håpte på.
Som låtskrivar er Jessica Pratt meir oppteken av stemningar enn forteljingar, meiner Øyvind Vågnes.
Foto: Samuel Hess
Mindre er meir
Den nye plata til Jessica Pratt, Here in the Pitch, er hennar beste så langt.
Blaz (Aristote Luyindula) (t.v.) har ikkje stor tiltru til systemet, men aktivisten Haby (Anta Diaw) kjempar for å forbetre tilhøva i den falleferdige bustadblokka deira.
Foto: Laurent le Crabe
Oppussinga
Ladj Ly lenar seg mot melodrama etter ein rå debut.
Eirik Holmøyvik har trekt seg trekt seg som forskingsleiar ved Det juridiske fakultet i Bergen.
Foto: Kim E. Andreassen / UiB
Israel-boikott splittar akademia
Jussprofessor Eirik Holmøyvik prøvde å få omgjort vedtaket om Israel-boikott ved Det juridiske fakultetet i Bergen, men vart røysta ned. No har han trekt seg som forskingsleiar ved fakultetet.
Lite mat: Det er ikkje mykje mat å spore i 17. mai-biletarkivet til NTB, men Andrea (2) har iallfall fått is. Hurra!
Foto: Per Løchen /NTB
Mat på nasjonaldagen
Kva bør vi ete i dag om vi lèt årstida styre menyen?
Papiravisa