JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Meldingar

Panikk i gammalt steinhus

I romanen Rase får vi meir av det gode frå Vær snill med dyrene.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Monica Isakstuen tek opp tråden frå den førre romanen.

Monica Isakstuen tek opp tråden frå den førre romanen.

Foto: Tommy Ellingsen

Monica Isakstuen tek opp tråden frå den førre romanen.

Monica Isakstuen tek opp tråden frå den førre romanen.

Foto: Tommy Ellingsen

3108
20190104
3108
20190104

Roman

Monica Isakstuen:

Rase

Pelikanen

Dei av dykk som las Monica Isakstuens roman frå 2016, Vær snill med dyrene, vil, som eg, lese Rase som ein oppfølgjar. Hovudpersonen har no kome til ein ny stad i livet med ny kjærast, nytt (men gammalt) hus og to nye barn – tvillingar.

Hardt og mjukt

Isakstuen er god på å skildre kvardagen med tre små barn. Eg ser levande for meg den slitne og sveitte mammaa som aldri føler at ho strekk til og som er i ferd med å miste seg sjølv eller rett og slett ikkje forstår kven ho er: «Hvem snakket sånn?» «Hva slags menneske var jeg egentlig?»

Størsteparten av notata eg gjer meg i lesinga, er sitat, for Isakstuen finn verkeleg dei rette orda. Som tittelen antydar, er det raseriet som er det sentrale i romanen. Eg-personen slit med å kontrollere korleis ho reagerer når barna ikkje oppfører seg slik som ho ønsker. Sjølv om planen alltid er å «mate, trøste, tørke, bære, stryke, kose, vaske klemme, gre, legge, lukke», som ei trygg og roleg mamma, går ho fort over til å «trekke, slepe, hale, dra, dytte, dunke, løfte, kaste, knuse, true, rope, brøle». Det er ein elegant ordleik her der vi får smake på ord som både er mjuke og harde i lyd og i tyding.

Morskap

Vær snill med dyrene fekk Brageprisen og elles gode kritikkar, alt velfortent. Då er det kanskje urettferdig av meg å samanlikne Rase med den førre, eller meir presist forvente at ho er like god eller betre, eller at det skal skje eitt eller anna med meg mens eg les. For det gjer det først ikkje. Det er mykje av det same her og ikkje mange nye perspektiv.

Isakstuen har altså meir på hjartet når det gjeld morskapstematikken, og eg blir engasjert i forteljaren som er lett å like, sjølv om – eller fordi – ho viser fram sitt aller mørkaste. Samstundes er det mykje kvardagskomikk her, eg-personen har mykje sjølvironi. Artig er òg måten ho omtalar ein psykolog ho tar timar hos; ho kallar han «ikke-psykologen» fordi han nektar for å vere nettopp psykolog.

Klaustrofobi i palass

Mykje av handlinga går føre seg i det store, gamle huset paret har kjøpt seg, eit skikkeleg prosjekt som ser ut til å gi dei enda fleire utfordringar enn dei har frå før. Raseriet, sjølvutslettinga og det uhandterlege ved heimen får meg til å føle at eg er låst inne i eit lite rom. Det er godt gjort å skrive klaustrofobisk frå ein diger bustad.

Det nærast intense, klaustrofobiske ved stilen, motivet og tematikken gjer at boka etter kvart blir som ein knyttneve. Eg vil anbefale dykk å lese boka fort, ras gjerne gjennom henne. Les henne i det minste i store jafs og sjå kva som skjer. På dei aller siste sidene sit iallfall eg og ikkje berre tørkar tårer, men hulkar som ein unge. For brått ser eg så klart at det er ikkje lett, dette livet, verken for mor eller far eller barn med alle forventningar vi har til oss sjølv og kvarandre.

Katrine Judit Urke

Katrine Judit Urke er bibliotekar og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Roman

Monica Isakstuen:

Rase

Pelikanen

Dei av dykk som las Monica Isakstuens roman frå 2016, Vær snill med dyrene, vil, som eg, lese Rase som ein oppfølgjar. Hovudpersonen har no kome til ein ny stad i livet med ny kjærast, nytt (men gammalt) hus og to nye barn – tvillingar.

Hardt og mjukt

Isakstuen er god på å skildre kvardagen med tre små barn. Eg ser levande for meg den slitne og sveitte mammaa som aldri føler at ho strekk til og som er i ferd med å miste seg sjølv eller rett og slett ikkje forstår kven ho er: «Hvem snakket sånn?» «Hva slags menneske var jeg egentlig?»

Størsteparten av notata eg gjer meg i lesinga, er sitat, for Isakstuen finn verkeleg dei rette orda. Som tittelen antydar, er det raseriet som er det sentrale i romanen. Eg-personen slit med å kontrollere korleis ho reagerer når barna ikkje oppfører seg slik som ho ønsker. Sjølv om planen alltid er å «mate, trøste, tørke, bære, stryke, kose, vaske klemme, gre, legge, lukke», som ei trygg og roleg mamma, går ho fort over til å «trekke, slepe, hale, dra, dytte, dunke, løfte, kaste, knuse, true, rope, brøle». Det er ein elegant ordleik her der vi får smake på ord som både er mjuke og harde i lyd og i tyding.

Morskap

Vær snill med dyrene fekk Brageprisen og elles gode kritikkar, alt velfortent. Då er det kanskje urettferdig av meg å samanlikne Rase med den førre, eller meir presist forvente at ho er like god eller betre, eller at det skal skje eitt eller anna med meg mens eg les. For det gjer det først ikkje. Det er mykje av det same her og ikkje mange nye perspektiv.

Isakstuen har altså meir på hjartet når det gjeld morskapstematikken, og eg blir engasjert i forteljaren som er lett å like, sjølv om – eller fordi – ho viser fram sitt aller mørkaste. Samstundes er det mykje kvardagskomikk her, eg-personen har mykje sjølvironi. Artig er òg måten ho omtalar ein psykolog ho tar timar hos; ho kallar han «ikke-psykologen» fordi han nektar for å vere nettopp psykolog.

Klaustrofobi i palass

Mykje av handlinga går føre seg i det store, gamle huset paret har kjøpt seg, eit skikkeleg prosjekt som ser ut til å gi dei enda fleire utfordringar enn dei har frå før. Raseriet, sjølvutslettinga og det uhandterlege ved heimen får meg til å føle at eg er låst inne i eit lite rom. Det er godt gjort å skrive klaustrofobisk frå ein diger bustad.

Det nærast intense, klaustrofobiske ved stilen, motivet og tematikken gjer at boka etter kvart blir som ein knyttneve. Eg vil anbefale dykk å lese boka fort, ras gjerne gjennom henne. Les henne i det minste i store jafs og sjå kva som skjer. På dei aller siste sidene sit iallfall eg og ikkje berre tørkar tårer, men hulkar som ein unge. For brått ser eg så klart at det er ikkje lett, dette livet, verken for mor eller far eller barn med alle forventningar vi har til oss sjølv og kvarandre.

Katrine Judit Urke

Katrine Judit Urke er bibliotekar og fast bokmeldar i Dag og Tid.

Det nærast klaustrofobiske ved stilen, motivet og tematikken gjer at boka blir som ein knytt­neve.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Statsminister Jonas Gahr Støre avsluttar Kina-vitjinga i fjor i Shanghai, den største byen i landet og den travlaste hamna i verda.

Statsminister Jonas Gahr Støre avsluttar Kina-vitjinga i fjor i Shanghai, den største byen i landet og den travlaste hamna i verda.

Foto: Heiko Junge / NTB

UtanriksSamfunn

Noreg skal vera det mest demokratiske landet i verda, men ignorerer Asias fremste og samstundes mest truga demokrati

HalvorEifring
Statsminister Jonas Gahr Støre avsluttar Kina-vitjinga i fjor i Shanghai, den største byen i landet og den travlaste hamna i verda.

Statsminister Jonas Gahr Støre avsluttar Kina-vitjinga i fjor i Shanghai, den største byen i landet og den travlaste hamna i verda.

Foto: Heiko Junge / NTB

UtanriksSamfunn

Noreg skal vera det mest demokratiske landet i verda, men ignorerer Asias fremste og samstundes mest truga demokrati

HalvorEifring
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet måndag denne veka.

Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet måndag denne veka.

Foto: Dag og Tid

KommentarSamfunn

Venstre­­populisme på norsk

Ap bør skale av nokre marknadsteknokratar for å gje rom for ein populistisk storkoalisjon til venstre.

Rune Slagstad
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet måndag denne veka.

Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet måndag denne veka.

Foto: Dag og Tid

KommentarSamfunn

Venstre­­populisme på norsk

Ap bør skale av nokre marknadsteknokratar for å gje rom for ein populistisk storkoalisjon til venstre.

Rune Slagstad

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis