Bok
Oppløysing av individet
Julie Otsuka skriv subtilt og originalt om samhald og kvervande minne.
Julie Otsuka voks opp i California med japanskætta foreldre og byr no i New York.
Foto: Jean Luc Bertini
Minnet er den uhandgripelege etterdønningen av røynda, og nokre gonger av illusjonar. Somme minne kan formidlast gjennom språket, andre er av ein slik art at språket til vanleg ikkje kan gripa dei. Då kan ein freista å finna opp eit nytt språk, eller ein ny måte å nytta det på. Dette siste tykkjer eg amerikanske Julie Otsuka får til, i ei bok som imponerer i smått og stort.
Otsuka skriv ikkje forteljande, slik at setningar og avsnitt er kopla i serie og rører seg frametter lineært. Stilen er tidt opplistande, der den eine korte setninga etter den andre tek til med dei same orda. Her møtest protokollføring, bokføring og parallellkopling i ein særeigen inventarlistestil som underleg nok er både opplysande, interessant og rett og slett god lesnad. I nokre passasjar kjem setningane meir etter kvarandre, men med innskot av replikkar i kursiv og utsegner i parentes, oftast i presens, i ein musikalsk og presis skriftleg presentasjon av munnleg tale.
Hobbysymjarar
Først i boka er teksten skriven i første person fleirtal, det er eit kollektiv som uttalar seg, den som fører ordet kan vera kven som helst av personane som vert presenterte, men lesaren oppdagar at det finst eitt unnatak, den personen som det oftast vert referert til, Alice, som ikkje hugsar så godt. Alle i dette kollektivet er hobbysymjarar som dyrkar fritidsaktiviteten sin i eit underjordisk basseng. Her lister Otsuka opp både personlege eigenskapar, bassengkutyme, symjestilar, yrkesbakgrunnar og mykje anna, i ein mangfaldig heilskap som på fascinerande vis utgjer eit samfunn.
Alle har eitkvart anna å gå til oppe i verda utanfor, dei høyrer berre saman i bassenget og kjenner tydelegvis sterk tilknyting til symjehallen. Ein dag vert det så oppdaga ein sprekk i botnen, og straks er dette noko alle er opptekne av. Seinare kjem det fleire sprekkar til, men ingen kan forklara årsaka, eller implikasjonane. Derimot går det slik at symjehallen etter ei tid vert stengd, og framhaldet av boka konsentrerer seg om ei kvinne som lir av demens, og det er nok Alice, som truleg har mykje sams med mor til forfattaren.
Alice er av japansk ætt, og ho og familien hennar vart internert i USA under krigen. Otsuka syner oss berre små glimt av dette, og skriv vidare slik at lesaren lyt dikta opp det meste sjølv, sjølv om diktinga ikkje er heilt fri, men meir av typen painting by numbers.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
