Musikk
Opp- og nedturar
Dvorák Piano Quartet spelar Robert Schumanns klaverkvartettar.
Den tyske romantikaren Robert Schumann (1810–1856) som 29-åring.
«Guddommeleg galskap» – dette omgrepet blei alt nytta av greske filosofar i antikken om kunstnarar som skapte meisterverka sine i ein tilstand av åndeleg ubalanse. Få komponistar høver denne førestillinga betre for enn Robert Schumann, les me i omslagsheftet til det tsjekkiske ensemblet Dvorák Piano Quartets nye album, ein tekst som uvanleg nok er ført i pennen av ein professor i psykiatri, Paul Grof.
Schumanns opp- og nedturar er grundig skildra i biografiane. I det lukkelege året 1840, då han gifte seg med pianisten Clara Wieck i Leipzig, laga han kring hundre komposisjonar. Fire dagar var nok til å skissera ein heil symfoni. Andre år stod det stille. Gjennom heile 1844, til dømes, klarte han ikkje å krota ned ein einaste takt. Det blei stadig tettare mellom depresjonane, og i februar 1854 freista han å gjera sjølvmord ved å kasta seg i Rhinen. To år seinare døydde han på ein psykiatrisk anstalt, 46 år gamal.
Grunnane til Schumanns sinnslidingar er omdiskuterte. Syfilis har vore på tale, men denne sjukdomen nemner ikkje psykiateren Grof i teksten sin. Han trur det var ei bipolar liding som låg til grunn for den guddommelege galskapen.
C-mollkvartetten
Schumanns talent synte seg tidleg, og opningsverket på plata provar kva han som tenåring var i stand til. Klaverkvartett i c-moll har ikkje opusnummer, for etter urframføringa i 1829 la han partituret bort. Den fyrste framføringa av verket i moderne tid kom ikkje før i 1978.
Det er absolutt eit ungdomsverk, skrive i ånda til koryfeane Beethoven og Schubert. Fyrstesatsen «Allegro molto affettuoso» byrjar med tunge mollakkordar, men glir etter få taktar over i det elegante og livsglade. Ein ekte romantisk stil merkar me fyrst i andresatsen «Minuetto, presto», nærare bestemt i den midtre delen av satsen, der celloen får syngja ut ein lengtande melodi. Dvorák Piano Quartet understrekar dette fint i framføringa si.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
