CD

Fran­cesco Cavalli:

Hymns, Psalms,
and Song

Coro & Ensemble C. Monteverdi di Crema; dir.: Bruno Gini. Dynamic 2024

Francesco Cavalli (1602–1676) var på 1600-talet ein like namngjeten operakomponist som Rossini og Verdi var på 1800-talet – ikkje berre i Italia, men i store delar av Europa. Han komponerte 41 operaer, dei fyrste for Teatro San Cassiano i Venezia, som var verdas fyrste offentlege operahus.

Men Cavalli var også kyrkjemusikar. Han kom til verda i Crema, ein norditaliensk by som høyrde til republikken Venezia, der far hans var domkapellmeister. Ein venetiansk aristokrat tok vesle Francesco med til Venezia, der han blei gutesopran og seinare tenor i domkyrkja San Marco. Her var Italias mest kjende komponist domkapellmeister: Claudio Monteverdi, som truleg underviste Cavalli. I San Marco skulle også Cavalli nå toppen på kyrkjemusikarkarrieren sin, som hovudorganist i 1665.

Ikkje lytefritt

Cavallis religiøse musikk er lite kjend. Store norske leksikon, til dømes, skriv berre om operaene hans. Det høver difor godt at Coro & Ensemble Claudio Monteverdi i heimbyen hans Crema no gjev ut det som ser ut til å bli ein serie med kyrkjelege Cavalli-album (det førre kom i 2021). Fleire av stykka har aldri vore innspelte før.

Plata er ikkje lytefri, for den tekniske presisjonen er meir på nivå med slikt ein kan venta seg under ein god konsert. Innsatsane til dei fire songsolistane er stundom unøyaktige, og også i koret og orkesteret slarkar det litt. Men dette klarer eg å sjå bort frå når spelegleda og evna til klangblanding er så overtydande.

Solistane har alle vakker klang og stilrett songteknikk. På det fyrste sporet, som er ei tonesetjing av den 110. bibelske salmen, presenterer dei seg i tur og orden. Fyrst sopranen Francesca Santi, som syng ornamenta med slank og presis røyst. Deretter alten Marta Fumagalli, som har så vibratolaus røyst at det høyrest ut som eit strykeinstrument. Så bassen Alessandro Ravasio, som fylgjer gamben (eit djupt strykeinstrument) perfekt. Og til slutt tenoren Matteo Magistrali, som har vedunderleg klår klang og tydeleg diksjon. Mellom solistane er nok han min favoritt.

Jazzete

Stilistisk står Cavalli i gjeld til læremeisteren sin Monteverdi. Noko anna ville då òg vore merkeleg, all den tid det var Monteverdi som innførte den nye kyrkjemusikkstilen i italiensk 1600-talsmusikk, som var kompositorisk enklare og meir songleg enn renessansemusikken.

Cavallis stykke har likevel noko lint ved seg, med meir «luft» mellom frasane. Spor 4, som er ein hymne, har same type «jazzete» driv me kjenner frå Monteverdi, der basslina går i jamne noteverdiar gjennom heile stykket. Når det gjeld ensemblets evne til klangblanding, tener avslutninga på spor 5 som døme (også dette ein hymne). Heile ensemblet kling her klårt og vibratofritt som ein orgelakkord.

Sjur Haga Bringeland

Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikk­meldar i Dag og Tid.