Festspelkonsert

Palmquist, J.S. Bach, Mazzoli, Brahms, Petersson:

Mogens Dahl Kammerkor

Amalie Stalheim, cello; Mogens Dahl Kammerkor; dir.: Mogens Dahl.
Håkonshallen, sundag 29. mai

Ein lågmælt hornfanfare opna konserten med danske Mogens Dahl Kammerkor: Nocturne, spelt av komponisten David M.A.P. Palmquist (fødd 1979) frå galleriet lengst bak i den venerable mellomalderlege steinhallen som stod ferdig til Magnus Lagabøtes bryllaup i 1261. Verknaden var vedunderleg. Det er noko djupt romantisk over slik solomusikk for horn, særleg når han blir spelt i piano i det høgste registeret. Akustikken i steinhallen forsterka dette inntrykket.

Konserten blei også avslutta med horn, i Per Gunnar Peterssons (fødd 1954) Aftonland for kor, mezzosopran solo og horn (1989), som er komponert over eksistensiell poesi av den svenske nobelprisvinnaren Pär Lagerkvist. Sterkast var vel dei to siste delane av det firdelte verket. I tredje delen, som opnar med verselinene «En gång skall du vara en av dem/ som levat for längesen», brettar stemmene seg ut i rolege dissonansar, som koret song med presis intonasjon og varm klang. Og så var det den makelause opninga av siste delen med verselina «Allting finns, blott jag ej längre finnes», der koret deler seg i låge mannsrøyster og høge kvinnerøyster. Harmoniane kviler liksom i seg sjølv.

Urpremieren

Kormusikk med soloinstrument fekk me også i Year of our Burning (2021), då med cellosolo. Dette tingingsverket for Festspillene, som her hadde urpremiere, er skrive av Missy Mazzoli (fødd 1980) – ein av fleire komposisjonar under årets festspel som tematiserer livet i ei nedstengd verd.

Mazzoli eksperimenterer med ulike oppstillingar av koret, noko som fører både klanglege og visuelle effektar med seg. Instrumentalstemma blei spelt med stor profesjonalitet av den unge bergenske cellisten Amalie Stalheim. Den tekniske presisjonen hennar kunne ikkje vore betre; sjeldan har eg opplevd eit korverk der eit einskilt soloinstrument blandar seg så godt med vokalstemmene.

Stalheim hadde òg eit solonummer, med dansesatsar frå Johann Sebastian Bachs (1685–1750) Cellosuite nr. 3 i C-dur, BWV 1009. Ho fekk til den balansen som er så viktig i denne typen franskinspirert barokkmusikk: For å gje plastisk liv til frasane lyt det vera ein viss rubato, altså fleksibelt tempo, men berre på mikronivå. Hovudslaga i takten må spelast regelmessig, for dette er trass alt stilisert dansemusikk. Utan ein viss stringens ville dansaren ha snubla.

Dvask Bach

Det største verket på programmet var også av Bach: den femstemmige Jesu, meine Freude, BWV 227, som er den lengste og formalt mest mangslungne motetten hans. Framføringa skuffa. Ein ting var det klanglege, der sopranane song med vibrato, noko som ikkje berre er stilistisk upassande – det skiplar homogeniteten og balansen i korklangen som heilskap. (Ikkje alle sopranane nytta vibrato, men det var nok til at det skjemde.)

Ein annan ting var tekstuttalen. Artikulasjonen var veik. Men verre var det at songarane ofte glatta over uttrykket i teksten og slik neglisjerte den saftig barokke retorikken i Bachs tonesetjing musikalsk. Eit døme frå sjuande sats: I koralen som opnar med verselina «Vekk med alskens møde!», lèt Bach dei låge stemmene repetera ordet vekk med intens musikalsk gestikk. I framføringa læt det ikkje imperativt, berre dvaskt.

Betre Brahms

Det fanst vellukka parti i framføringa. Men sjølv om dette er ein svært krevjande Bach-motett, hadde eg samla sett forventa meg eit anna nivå av eit profesjonelt kammerkor. Den sentrale sjette satsen, fugen over orda «Men det er ikkje kjøtet som har makta over dykk, det er Anden» (frå Romarbrevet, 8:9), var reine tut og køyr. Det lét hektisk, for tempoet var for høgt til at dei einskilde stemmene makta å forma temainnsatsane skikkeleg.

Betre grep enn om det barokke hadde koret om den romantiske motetten som fylgde: Johannes Brahms’ (1833–1897) «Warum ist das Licht gegeben dem Mühseligen» frå To motettar, op. 74 (1878). Den musikalske tekstutlegginga var fin, og den lette vibratoen – som passa stilistisk – skipla ikkje homogeniteten i korklangen.

Sjur Haga Bringeland